Gök bilimciler, yeni bir araştırmaya göre 2032 yılında Ay'a çarpma potansiyeli taşıyan büyük bir asteroidin sıra dışı şeklini ortaya çıkardı.
Asteroid 2024 YR4, bu yılın başlarında Dünya'ya çarpma ihtimalinin belirlenmesinin ardından büyük ilgi görmüştü. Dünya'ya çarpma riski artık sıfıra inmiş olsa da, 2024 YR4'ün 2032'de Ay'a çarpma ihtimali hala düşük bir olasılıkla (%3.8 civarı) devam ediyor.
Bir grup gök bilimci, Şili'deki Gemini Güney teleskobunu kullanarak asteroidi daha detaylı inceledi. Ulusal Bilim Vakfı'nın Ulusal Optik-Kızılötesi Astronomi Araştırma Laboratuvarı (NOIRLab) tarafından yapılan açıklamaya göre, araştırmacılar 2024 YR4'ün muhtemelen Mars ve Jüpiter arasındaki asteroid kuşağından geldiğini ve alışılmadık derecede düz, disk benzeri bir şekle sahip olduğunu buldular; tıpkı bir hokey diski gibi.
Araştırmanın baş yazarı, çoğu asteroidin düz disklerden ziyade patates veya oyuncak topaç şeklinde olduğunun düşünüldüğünü belirterek, "Bu bulgu oldukça beklenmedikti" dedi.
Araştırmacılar bulgularını bilimsel bir ön baskı veritabanında paylaştılar ve yakında hakemli bir astrofizik dergisinde yayınlayacaklar.
Gök bilimciler, 2024 YR4 asteroidini Aralık 2024'te keşfettiler, bu yüzden adında "2024" ibaresi bulunuyor. Şubat ayında, 2024 YR4'ün 2032'de Dünya'ya çarpma olasılığı 32'de 1'e (%3.1) yükselmişti. Bu, ilgili büyüklükteki bir uzay cismi için şimdiye kadar kaydedilen en yüksek çarpma olasılığıydı.
Ancak gök bilimciler, 2024 YR4'ün yörüngesi hakkında daha fazla bilgi edindikçe tehdit seviyesinin düşmesini bekliyorlardı. Birkaç gün içinde olasılık neredeyse sıfıra düştü ve şu an itibarıyla 2032'de Dünya'ya çarpma olasılığı %0.00078 seviyesinde. Yine de, Ay için bir risk devam ediyor – asteroid çarpsa bile Ay'a önemli ölçüde zarar vermeyecek olsa da.
Yeni çalışma için araştırmacılar, uzay taşının farklı ışık dalga boylarındaki görüntülerini yakaladılar. Ekip, asteroidin şeklini, bileşimini ve yörünge özelliklerini incelemek için zaman içindeki ışık çıktısı desenini (ışık eğrisini) kullandı.
Taşın yansıtma deseninden yola çıkan araştırmacılar, 2024 YR4'ün muhtemelen silikat (kuvars içeren bir mineral sınıfı) bakımından zengin olduğu anlamına gelen S-tipi bir asteroid olduğu sonucuna vardılar. Ekip ayrıca asteroidin çok hızlı döndüğünü (yaklaşık her 20 dakikada bir) belirledi ve boyutunu 30 ila 65 metre genişliğinde tahmin etti.
Araştırmacılar, keşfinden bu yana 2024 YR4'ün boyutunu doğru bir şekilde hesaplamaya çalışıyorlar ve bu son tahmin önceki tahminlere benziyor. James Webb Uzay Teleskobu'ndan elde edilen son veriler, biraz daha büyük olabileceğini (53 ila 67 metre) öne sürmüştü.
Açıklamaya göre 2024 YR4, yakın tarihte Ay'a çarpma potansiyeli olan en büyük nesnelerden biri. Dünya'ya çarpma olasılığının arttığı dönemde, büyük bir şehri yok edebilecek kadar büyük olduğu için potansiyel bir "şehir katili" olarak adlandırılmıştı.
Düşük bir ihtimal olsa da, Ay'a bir çarpma, araştırmacılara bir asteroidin boyutunun oluşturduğu kraterin boyutuyla nasıl ilişkili olduğunu incelemek için benzeri görülmemiş bir fırsat sunacaktır.
