Evrenimiz, bilim insanlarının daha önce düşündüğünden çok daha hızlı bir şekilde sona yaklaşıyor olabilir, ancak yine de akıl almaz derecede uzun bir süre varlığını sürdürecek.
Yeni bir çalışma, kara delikler hakkındaki en ünlü öngörülerinden biri olan Stephen Hawking'in evrenin nihai yok oluşu üzerine teorik ömrü için güncellenmiş bir üst sınır öneriyor: Kara deliklerin nihayetinde buharlaşacağı fikrine dayanarak.
Yeni tahmin, son yıldızların kalıntılarının çoğunun yaklaşık 1 kenvigintilyon yıl (1'in yanına 78 sıfır, yani 1078) sonra öleceğini gösteriyor. Yani teorik olarak evren yaklaşık 1078 yıl sonra sona erecek.
Kenvigintilyon yıl kulağa absürt derecede uzun gelse de, yıldız kalıntılarının çürümesi için daha önceki üst sınırdan aslında çok daha hızlı. Önceki tahmin 101.100 yıl iken, yeni 1078 tahmini o kadar erken ki, zaman dilimini kavraması imkansız bir miktarda azaltıyor.
Yeni bulgular, yıldız kalıntılarının potansiyel üst yaş sınırını sağlıyor ve evrenimizin bu kadar uzun süre varlığını sürdüreceğinin bir garantisi yok. Ancak çalışma, her şeyin nihayetinde yok olacağını vurguluyor.
Bir astrofizik profesörü, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Her şey çürüyecek, ancak harika şeyler yapmak için hala çok zamanımız var" dedi.
Yıldızlar yakıtları bittiğinde ölürler ama tamamen kaybolmazlar. Güneşimiz gibi küçük ve orta büyüklükteki yıldızlar ömürlerinin son günlerinde atmosferlerini atarak soğuyan bir çekirdek veya beyaz cüce bırakırlar. En büyük kütleli yıldızlar, bir süpernova patlamasıyla daha şiddetli bir sonla karşılaşırlar, ardında daha küçük ve yoğun çekirdekler (nötron yıldızları) bırakırlar veya kendi içlerine çökerek kara delikleri oluştururlar. Bu nesnelere yıldız kalıntıları denir.
1974'te Hawking, kara deliklerin Hawking radyasyonu olarak bilinen bir tür radyasyon yayarak yavaşça buharlaşacağını öne sürdü. Kuantum mekaniğine dayanan kuantum alan teorisi, boş uzayın, yeterli enerjiyle rastgele sanal parçacıklar yaratabilen ve foton adı verilen az miktarda ışık üretebilen küçük titreşimlerle dolu olduğunu savunur. Hawking, bir kara deliğin ağzındaki yerçekimi kuvvetlerinin fotonlar oluşturabileceğini ve bunun da kara deliğin enerjisini tüketerek nihayetinde ortadan kalkmasına neden olacağını öne sürdü.
Yaklaşık 50 yıl sonra, başka bir ekip, yeterli kütleye sahip tüm nesnelerin, nötron yıldızları ve beyaz cüceler de dahil olmak üzere, bir kara delikle hemen hemen aynı şekilde çürüyebileceğini öne sürdü. Yeni çalışmada, aynı araştırmacılar, önceki varsayımlarına ve farklı nesnelerin kütlelerine dayanarak, kütle çekimsel çift üretimi adı verilen Hawking radyasyonuna benzer sürecin tüm yıldız kalıntılarını yok etmesinin ne kadar süreceğini tahmin ettiler.
Araştırmacılar, nötron yıldızlarının yaklaşık 1068 yıl sonra buharlaşacağı, bunun kara deliklere benzer bir zaman dilimi olduğu sonucuna vardılar. Beyaz cüceler ise 1 kenvigintilyon (1078) yıla kadar hayatta kalabilir. Çalışmaya göre, süper kütleli kara delikler 1 kenvigintilyondan bile daha uzun, potansiyel olarak 1096 yıl yaşayabilirler. O zamana kadar tüm galaksilerde yıldız oluşumu için malzeme tükenmiş olacak ve evrende geriye fiilen hiçbir şey kalmayacak.
Yeni bulgular tamamen yıldız kalıntılarının buharlaşmasının ne kadar süreceğine dayanıyor. Araştırmacıların teorisi doğru olsa bile, evrenin o kadar uzun süre yaşaması gerekmez. Ve evrenin mevcut görünümü çok daha önce kararacak; araştırmacıların kozmolojiye ilişkin mevcut anlayışına göre, evren önümüzdeki 150 ila 200 milyar yıl içinde o kadar hızlı genişleyecek ki çoğu galaksi bizim için artık görünür olmayacak.
Astrofizik profesörü, "O zaman evrenden göreceğimiz tek şey kendi Galaksimizdeki yıldızlar olacak" dedi ve ekledi: "Yaklaşık 17 trilyon yıl sonra son yıldızlar da ölmüş olacak."
Bilim insanları, Güneşimizin genişleyeceğini, Dünya'yı yutacağını ve yaklaşık 5 milyar yıl içinde öleceğini tahmin ediyorlar, dolayısıyla bu Güneş Sistemi, diğer yıldızlar ölmeden çağlar önce yaşanmaz hale gelecek. Tüm yıldızlar öldükten sonra, varsayımsal bir parçacık bozunması biçimi (proton bozunması), Hawking'den ilham alan süreçler evrenimizin tabutuna son çiviyi çakmadan önce her şeyi sonlandırabilir. Profesör, proton bozunmasının, eğer varsa, şu anda yalnızca 1034-35 yıllık bir alt sınırının olduğunu kaydetti.
Çalışmaya dahil olmayan bir gökbilimci, yeni yıldız kalıntısı araştırmasını "çok büyüleyici" olarak nitelendirdi. Bu nesneleri genellikle bir yıldızın evriminin son noktası ve sonsuza dek kalacakları yer olarak düşündüğümüzü belirtti. Ancak bu çalışmanın yazarlarının, bu kalıntıların maksimum bir ömrü olduğunu, çünkü kara deliklerdeki Hawking radyasyonuna benzer bir süreç olan kütle çekimsel çift üretimi yoluyla yayılmaya devam edeceklerini gösterdiklerini söyledi.