Uluslararası bir araştırmacı ekibinin yürüttüğü yeni bir boylamsal çalışma, gün içinde kahvaltıyı daha geç saatlerde yapmanın yaşlı bireylerde erken ölüm olasılığını artırabileceğini ortaya koydu. Bu bulgu, öğün saatleri ile hastalıklar arasındaki ilişki hakkında önemli soruları gündeme getiriyor.
Vücudumuzun sağlığını ve iyi oluşunu etkileyen tek şey yediğimiz yiyecekler değil; öğünlerimizi hangi saatlerde tükettiğimizin de vücudumuzun işleyişi üzerinde bilinen etkileri var. Ancak vücudumuzun durumu da ne zaman bir şeyler yeme isteği duyduğumuzu belirleyebiliyor.
1983 ile 2017 yılları arasında Birleşik Krallık'ın Newcastle ve Manchester kentlerinde yaşayan 2.945 yetişkinden elde edilen veriler toplandı. Katılımcılar araştırmaya başladıklarında 42 ile 94 yaşları arasındaydı ve sağlıkları, yaşam tarzları ve yeme alışkanlıkları hakkında isteğe bağlı anketler aracılığıyla bilgi toplandı.
İstatistikler, gönüllülerin yaşlandıkça gün içinde kahvaltı ve akşam yemeğini daha geç saatlerde yeme eğiliminde olduklarını ve günlük yeme sürelerini daha dar bir pencerede topladıklarını ortaya koydu. Bu geç yeme saatleri, fiziksel ve zihinsel sağlıkta daha kötü sonuçlarla ilişkilendirildi.
Tüm nedenlere bağlı ölüm oranları (herhangi bir nedenden ölme olasılığı) söz konusu olduğunda, araştırmacılar kahvaltıyı daha geç yapma ile daha yüksek ölüm riski arasında anlamlı bir bağlantı buldu. Kahvaltının her bir saat gecikmesiyle, çalışma dönemi boyunca ölüm olasılığı yüzde 8-11 oranında arttı.
Harvard Tıp Okulu'ndan beslenme bilimci Hassan Dashti, "Araştırmamız, yaşlı yetişkinlerde ne zaman yemek yendiğindeki değişikliklerin, özellikle de kahvaltı zamanlamasının, genel sağlık durumunun kolayca izlenebilen bir göstergesi olabileceğini öne sürüyor." dedi.
Araştırmacılar, geç kahvaltı yapmanın sizi daha erken yaşta ölüme götüreceğini veya kahvaltı zamanlamanızı birkaç saat ileri almanın hayatınıza birkaç yıl daha ekleyeceği garantisini vermediğini belirtiyor. Aslında, ilişkinin muhtemelen diğer yönde işlediğini düşünüyorlar.
Yaşlandıkça ve daha fazla sağlık sorunu ortaya çıktıkça ve ciddiyeti arttıkça, erken ölüm olasılığı daha yüksek hale geliyor ve bu durum da daha geç kahvaltı saatlerine yol açıyor. Daha kötü sağlık durumunun uyku eksikliğine yol açması bu şekilde ortaya çıkabilir; uyku güçlüğü, kalkmakta zorluğa neden olabilir. Fiziksel sağlığın bozulması, kahvaltı yapmak gibi çoğu görevin daha uzun sürmesi anlamına da geliyor.
Dashti, "Şimdiye kadar, yaşlılıkta öğün saatlerinin nasıl evrildiği ve bu değişimin genel sağlık ve uzun ömürle nasıl ilişkili olduğu hakkında sınırlı bir bilgimiz vardı. Bulgularımız, geç öğün saatlerinin, özellikle de kahvaltının ertelenmesinin, yaşlı yetişkinlerde hem sağlık sorunları hem de artan ölüm riskiyle bağlantılı olduğunu göstererek bu boşluğu doldurmaya yardımcı oluyor." diye ekledi.
Çalışma bulgularının kullanılabileceği bir yol, sağlık açısından daha yüksek risk taşıyan yaşlı bireyleri belirlemek olabilir. Ayrıca, yeme alışkanlıklarındaki değişikliklerin gençleri ve yaşlıları nasıl farklı etkileyebileceğine dair daha derin bir anlayış sağlıyor.
Dünya nüfusu genel olarak yaşlanıyor, yani gezegendeki toplam insan sayısı içinde yaşlıların oranı artıyor. Bu da bu tür örüntüleri tespit etmeyi ve yorumlamayı giderek daha önemli hale getiriyor.
Dashti, "Hastalar ve klinisyenler, altta yatan fiziksel ve zihinsel sağlık sorunlarını incelemek için öğün saati rutinlerindeki değişiklikleri erken uyarı işareti olarak kullanabilirler. Ayrıca, yaşlı yetişkinleri tutarlı öğün programlarına sahip olmaya teşvik etmek, sağlıklı yaşlanmayı ve uzun ömrü teşvik eden daha geniş stratejilerin bir parçası olabilir." dedi.
Araştırma, Communications Medicine dergisinde yayımlandı.
