Yeni bir araştırma, yaşlanmanın yetişkin kök hücrelerde bir 'anahtar'ı çevirerek, daha fazla ve daha sorunlu göbek yağı hücresi oluşturacak şekilde onları programladığını ortaya koyuyor. Fareler ve insan dokuları üzerinde yapılan bu çalışma, yaşla birlikte bel çevremizin neden genişlediğini anlamamıza yardımcı oluyor.
Araştırmayı yapan bilim insanları, göbeklerimizin yaşla birlikte büyümesinin, bu kök hücrelerin yüksek oranda yeni yağ hücresi üretmesinden kaynaklandığına dair ilk kanıtı bulduklarını belirtiyorlar. Bu yaşa özgü kök hücreler, 'bağlı preadipositler' (CP-A) olarak adlandırılıyor ve yaşla ilişkili kilo alımında insanlarda arttığı bilinen beyaz yağ dokusunda bulunuyor.
Uzmanlar, insanların yaşlandıkça, vücut ağırlıkları aynı kalsa bile genellikle kas kaybettiğini ve vücut yağı kazandığını gözlemliyor. Araştırmacılar, yaşlanmanın yeni bir yetişkin kök hücre türünün ortaya çıkmasını tetiklediğini ve vücudun, özellikle göbek çevresinde, büyük miktarda yeni yağ hücresi üretimini artırdığını keşfetti.
Bu durumun, diyet ve egzersizde herhangi bir değişiklik olmasa bile ortaya çıkabileceği vurgulanıyor.
Genç erkek farelerin beyaz yağ dokusundaki kök hücreler yaşlı erkek farelere nakledildiğinde, bu hücrelerin yağ hücresi üretmediği görüldü. Bu bulgu, bu hücrelerin çoğalma şeklindeki değişimin mevcut ortamdan ziyade, yaşlanma sürecinde bir şeyin sorumluluğunda olduğunu gösteriyor.
Araştırmayı yöneten ekibe göre, çoğu yetişkin kök hücrenin büyüme kapasitesi yaşla birlikte azalırken, bu durumda tam tersi geçerli; yaşlanma, bu hücrelerin gelişme ve yayılma gücünü ortaya çıkarıyor.
Ekip, yağ üretimindeki bu artışın hücre yaşlanmasına veya bağışıklık sistemindeki düzensizliklere bağlı olabileceğini öne sürüyor. Yaşla birlikte beyaz yağ dokusunda daha fazla bağışıklık hücresi birikiyor.
Yapılan RNA analizleri, genç ve yaşlı fare kök hücreleri arasında, bu özel kök hücrelere daha fazla yağ üretmelerini söyleyen belirli sinyal yollarından (lösemi inhibe edici faktör reseptörü veya LIFR) birini içeren değişiklikler belirledi. Bu bulgu, gelecekte müdahale geliştirmek için potansiyel bir hedef olabilir.
Farklı yaşlardaki insanlardan alınan doku örneklerinde (çoğu erkek donörden), aynı kök hücrelerin yaşlı insanlarda da farelerde olduğu gibi daha aktif olduğu bulundu.
Araştırmacılar, bu eğilimin evrensel olduğunu doğrulamak için daha fazla kadın donör içeren daha büyük bir örneklem boyutuna ihtiyaç duyulduğu konusunda uyarıyorlar. Ancak şimdilik, yaşla ilgili bu değişikliklerle başa çıkmanın en iyi yolunun hareketinizi artırmak olduğu belirtiliyor.
Bu hücrelerin metabolik bozukluklardaki rolünü ve yaşlanma sırasında nasıl ortaya çıktıklarını anlamanın, göbek yağını azaltmak ve sağlıkla uzun yaşam sürmek için yeni tıbbi çözümlere yol açabileceği ifade ediliyor.
Bu önemli araştırma, saygın bilimsel dergi Science'ta yayımlandı.