A noktasından B noktasına daha sık bisikletle gitmek, yeni bir araştırmaya göre bunama (demans) riskini azaltabilir. Bu etki, beynin hafıza işlevleriyle ilgili bir bölümünü koruma yoluyla gerçekleşiyor olabilir.
Yaklaşık yarım milyon kişinin katılımıyla yapılan kapsamlı bir çalışmanın bulguları, düzenli ve orta düzeyde fiziksel aktivitenin ve beyni aktif tutmanın nörodejeneratif hastalıklara karşı koruma sağlayabileceği fikrini destekliyor.
Yapılan araştırmada, ortalama yaşı 56 olan yaklaşık yarım milyon kişinin kamu sağlığı kayıtları incelendi. Katılımcıların günlük ulaşımda kullandıkları yöntemler ile zaman içinde herhangi bir demans türü geliştirip geliştirmedikleri arasındaki ilişki araştırıldı.
Ulaşım yöntemleri dört ana gruba ayrıldı: aktif olmayanlar (otomobil, toplu taşıma), yürüyüş yapanlar, hem yürüyüş hem de aktif olmayan yöntemleri kullananlar ve ana ulaşım aracı bisiklet olanlar veya bisikleti diğer seçeneklerle birlikte kullananlar.
Aktif olmayan ulaşım yöntemlerini kullananlarla karşılaştırıldığında, bisiklet sürenlerin tüm nedenlere bağlı demans riski yüzde 19 daha düşük bulundu. Ayrıca, Alzheimer riskinde yüzde 22, 65 yaş öncesi başlayan genç başlangıçlı demans riskinde yüzde 40 ve geç başlangıçlı demans riskinde yüzde 17 oranında azalma gözlendi.
Araştırmacılar, bulguların orta yaşlı ve yaşlı bireylerde aktif ulaşım stratejilerinin, özellikle bisikletin, daha düşük demans riski ile ilişkili olduğunu gösterdiğini belirtiyor. Bunun, bilişsel sağlığın korunması için erişilebilir ve sürdürülebilir uygulamaları teşvik ederek önemli bir halk sağlığı faydası sağlayabileceği vurgulanıyor.
Demans karmaşık bir durum ve birçok faktörün etkili olduğu düşünülüyor. Daha önceki çalışmalar, mekansal navigasyon becerileri ile beyin hacmi arasında bir bağlantı olduğunu ortaya koymuştu. Bu yeni çalışmada bisiklet sürenlerde daha yüksek hipokampal (beynin hafıza ile ilgili bölgesi) hacimlerinin görülmesi, bu önceki bulgularla uyumlu.
Demans riskini azaltmada etkili olan şeyin, bisikletin gerektirdiği fiziksel aktivite seviyesi mi, yoksa yollarda ve yönlerde gezinme ihtiyacı mı, uyanık kalma gereksinimi mi, yoksa belki de daha fazla temiz havaya maruz kalmak mı olduğu tam olarak bilinmiyor. Araştırmacılar tüm bu faktörlerin rol oynayabileceğini belirtiyor. Genetik riskin de etkili olduğu görüldü; Alzheimer ile ilişkilendirilen belirli bir gene sahip olanlarda bisikletin faydası biraz daha azdı.
Yaş ve eğitim gibi potansiyel olarak etkili değişkenler dikkate alınmış olsa da, çalışma doğrudan bir neden-sonuç ilişkisi göstermiyor; izlenmeyen başka birçok değişken olabilir. Ancak bu çalışma, diğer araştırmaların (örneğin egzersiz ile demans riski arasındaki ilişkiyi gösterenler) bağlamında anlamlı olan güçlü bir bağlantı ortaya koyuyor.
Şunu biliyoruz ki, dünya nüfusu yaşlandıkça demans dünya genelinde büyüyen bir sorun haline geliyor. Demans riskini azaltmaya yönelik yöntemlere acilen ihtiyaç var ve bisiklet, birçok insan için kolay, uygun fiyatlı ve erişilebilir bir seçenek olabilir.
