Bazı yarasa türleri, küçük boyutlarına rağmen şaşırtıcı derecede uzun yaşayabiliyor ve yaşlanırken kansere karşı nasıl direnecekleri konusunda bize önemli ipuçları verebilirler.
Kanser, daha uzun yaşamanın bedeli olarak görülebilir. Yaşam boyunca biriken genetik mutasyonlar ve her hücre bölünmesi, bir şeylerin ters gitme riskini artırır.
Ancak birçok yarasa türü bu sistemi aşmış gibi görünüyor. Bazıları 40 yıla kadar yaşayabilir ki bu, vücut büyüklüklerine göre tahmin edilenin yaklaşık 10 katıdır. Eğer insanlar da aynı uzun ömre sahip olsaydı, doğum günü pastalarımızda düzenli olarak 180 mum üflüyor olabilirdik.
Yapılan yeni bir çalışma, yarasaların uzun ömürlülüklerini kanserin baltalamasını nasıl önlediklerini araştırdı. Ortaya çıkan sonuç, yarasaların birbirine zıt iki güç arasında çok dikkatli bir denge kurduğudur.
Çeşitli yarasa türlerinde, tümör baskılayıcı bir gen olan p53'ün birden fazla kopyasının bulunduğu tespit edildi. İnsanlarda bu genin yalnızca bir kopyası bulunurken, filler gibi kansere dirençli diğer hayvanlarda 20 adede kadar kopya görülebilir. Bu gende meydana gelen mutasyonlar, insan kanserlerinin yarısından fazlasıyla ilişkilidir.
Ancak hücreleri öldürmede aşırı agresif bir mekanizma da elbette istenmez. Neyse ki yarasalar, hücrelerinin çoğalmaya devam etmesini sağlayan, aşırı aktif bir enzim olan telomeraz ile bunu telafi ediyorlar.
Tek başına ele alındığında, aşırı telomeraz aktivitesi kanser riskini artırabilir, ancak artan p53 aktivitesi bunu ortadan kaldırır. Bu, kıskanmamak elde olmayan dikkat çekici bir dengeleme eylemidir.
Bunun üzerine eklenen bir diğer önemli faktör ise yarasaların bağışıklık sistemlerinin aşırı verimliliğidir. Bu sistem, zararlı kanser hücrelerini etkili bir şekilde öldürebilir ve bunu yaparken çok az iltihaplanmaya neden olur.
Henüz bu erken aşamada, bu mekanizmaların insanlarda ne kadar işe yarayacağını bilmek zor. Ancak araştırmacılar, çalışmanın p53'ün kanser önlemedeki rolünü doğruladığını ve bu geni hedef alan geliştirilmekte olan birçok ilacın önemini pekiştirdiğini belirtiyor.
