Son dönemde teknoloji hisse ve tahvil piyasalarındaki satış dalgasında, yapay zeka (YZ) alanına yaptığı büyük yatırımlar nedeniyle borçlanmaya giden Oracle, rakiplerine göre daha sert darbe aldı. Yatırımcılar, şirketin YZ hamleleri için gereken devasa harcamalar ve artan borçluluk karşısında endişe duyuyor.
Lawrence Ellison tarafından kurulan ABD merkezli yazılım devi Oracle, YZ yarışına iddialı bir giriş yaptı. Önümüzdeki birkaç yıl içinde çip ve veri merkezleri için yüz milyarlarca dolar harcamayı taahhüt eden şirket, bu kapasitenin büyük bir kısmını yapay zeka sohbet botu ChatGPT'nin geliştiricisi OpenAI'ye sunacak.
Piyasaların, büyük teknoloji şirketlerinin inşa ettiği devasa veri merkezlerine (hyperscalers) yönelik harcamalara odaklandığı bir dönemde, Oracle'ın YZ alanındaki adımlarının hızı ve ölçeği bazı yatırımcıları tedirgin etti. Oracle hisseleri son bir ayda %25 oranında değer kaybederek, bu alandaki bir sonraki en kötü performansı gösteren Meta'nın (%13 düşüş) neredeyse iki katı düşüş yaşadı.
Bu düşüş, Oracle'ın Eylül ayında OpenAI ile yaptığı anlaşmaları duyurduğunda elde ettiği 250 milyar dolarlık piyasa değeri kazancının büyük bir kısmını geri aldı. Bir finansal analiz raporuna göre, Oracle'ın borç fiyatlarını takip eden bir endeks, Eylül ortasından bu yana yaklaşık %6 düştü. Bu düşüş, şirketin önemli rakiplerine kıyasla oldukça kötü bir performans sergilediğini gösteriyor.
Oracle'ın bu durumunun özel bir endişe kaynağı olmasının nedeni, şirketin iş yazılımlarından bulut bilişime geçişini rakiplerinden daha geç yapmasıdır. Stratejisi artık büyük ölçüde OpenAI'nin başarısına bağlı olan yapay zekaya yönelik yoğun bir bahse odaklanmış durumda.
Bir analist, "Bu, yatırımcıların bulut hizmetlerinde değer verdiği iş modelinden tamamen farklı. Gelir rakamlarına bakıldığında anlaşmalar harika görünüyor, ancak çok sermaye yoğunlar ve bu nedenle çok az değer yaratıyorlar" yorumunda bulundu.
Yatırımcılar, özellikle OpenAI ve Anthropic gibi zarar eden birkaç yapay zeka girişiminin teknolojiye dair vaatlerini yerine getirememesi durumunda geri tepebilen, birkaç büyük teknoloji grubunun yüksek değerlemeleri ve devasa sermaye harcamaları konusunda endişeli.
Nasdaq'ın %2.3 düştüğü Perşembe günü Oracle hisseleri %4.2 oranında değer kaybetti. Bu, teknoloji hisselerinin başını çektiği bir dizi satış dalgasının son örneğiydi. Hisseler Cuma günü bu kayıpların bir kısmını telafi etti.
Oracle, OpenAI ile yaptığı anlaşmaların 2027 ile 2032 yılları arasında 300 milyar dolarlık gelir elde etmesini öngördüğünü belirtti. Şirket yöneticileri, hızlanan yapay zeka talebinin mevcut bilişim gücü arzını fazlasıyla aşması nedeniyle ödüllerin risklere değeceğini savunuyor. Buna rağmen, Oracle hisseleri bu yılın başından bu yana %30 artış göstermiş durumda.
Analistlere göre Oracle'ın altyapı iş kolunun 2029 yılına kadar gelirlerini 10 kattan fazla artırması bekleniyor ve Wall Street analistlerinin büyük çoğunluğu hisse senedi konusunda iyimser. Ancak şirket, kapasitesini hızla artırmak için borç piyasalarından agresif bir şekilde yararlanıyor.
Bloomberg verilerine göre, şirketin uzun vadeli borcu bir yıl önce 75 milyar dolarken şu anda yaklaşık 96 milyar dolar civarında. Morgan Stanley, bu rakamın 2028 yılına kadar yaklaşık 290 milyar dolara fırlayacağını tahmin ediyor. Oracle, Eylül ayında 18 milyar dolarlık tahvil satışı gerçekleştirdi ve ABD'li bankalar aracılığıyla 38 milyar dolarlık borç finansmanı sağlamak için görüşmelerde bulunuyor.
Bir kısa satıcı, "Ellison, harcama konusunda şu anda sınırları zorluyor. Piyasa açıkça, sınırsız nakit harcayan şirketlere artık ilgi göstermediğini söylüyor" dedi.
Barclays analistleri, yapay zeka altyapısına yaptığı büyük harcamaların serbest nakit akışını aştığı uyarısında bulunarak, Oracle'ın borcuna yönelik derecelendirmelerini piyasa nötr'den hafif düşüğe indirdi. Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's de Oracle'ın az sayıda yapay zeka şirketine bağımlı olması nedeniyle önemli risklere işaret etti. S&P Global, 2028 yılına kadar Oracle gelirlerinin üçte birinin tek bir müşteriye, yani OpenAI'ye bağlı olacağı uyarısında bulundu.
Bir S&P Global yöneticisi, "Bu, Oracle için çok büyük bir yükümlülük ve kredi riski. En büyük müşteriniz, açık ara en büyük müşteriniz, risk sermayesi tarafından finanse edilen bir girişim." açıklamasında bulundu. OpenAI, önümüzdeki sekiz yıl içinde yapay zeka altyapısına 1.4 trilyon dolar harcama taahhüdünü nasıl yerine getireceği konusunda sorularla karşı karşıya. Şirket, Oracle'ın rakipleri dahil olmak üzere birçok büyük teknoloji grubuyla anlaşmalar yaptı.
Amazon, Google, Microsoft ve Meta'yı da içeren beş büyük veri merkezi sağlayıcısı arasında, serbest nakit akışı negatif olan tek şirket Oracle. JPMorgan'a göre, Oracle'ın borç/öz sermaye oranı %500'e fırlarken, Amazon'un %50 ve Microsoft'un %30 seviyelerinde kalması dikkat çekiyor.
JPMorgan analistleri, "[Oracle'ın] agresif yapay zeka altyapı hedefleri ile yatırım yapılabilir notunu taşıyan bilanço sınırlamaları arasındaki bir gerilim" olduğunu belirtti. Analistler ayrıca, Oracle'ın veri merkezi kiralamalarının, OpenAI'ye kapasite satma sözleşmelerinden çok daha uzun süreli olduğunu belirtiyor.
Oracle, OpenAI tarafından kullanılacak ABD veri merkezleri için en az beş uzun vadeli kira sözleşmesi imzaladı. Bu sözleşmelerin toplam değeri 100 milyar doları buluyor ve bu tesislerin bir kısmı önümüzdeki yıla kadar faaliyete geçmeyecek.
Oracle'ın 2019'dan Eylül ayına kadar tek genel müdürü olan Safra Catz, gereken büyük harcamalar nedeniyle bulut işini genişletmekten kaçınmıştı. Yapay zeka odaklı yeni bir döneme geçiş kapsamında yerine eş genel müdürler Clay Magouyrk ve Mike Sicilia getirildi. Catz, şu anda Oracle yönetim kurulu başkan vekili olarak görev yapıyor ve bu yıl hisse opsiyonlarını kullanarak 2.5 milyar dolarlık hisse sattı. Kendisi, 2024 sonu itibarıyla hisse opsiyonlarını kullanma planlarını duyurmuştu.
