Yapay zeka (YZ) endüstrisi, dünya genelinde YZ kullanımının hızla artmasıyla birlikte, daha iyi soğutma sistemleri, daha verimli bilgisayar çipler ve akıllı programlama çözümleriyle devasa enerji tüketimini azaltmak için çabalıyor.
Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, YZ tamamen veri merkezlerine bağımlı durumda. Bu veri merkezleri, 2030 yılına kadar dünya elektriğinin yüzde üçünü tüketebilir; bu da bugünün tüketiminin iki katına denk geliyor.
Önde gelen danışmanlık firmalarından uzmanlar, YZ'nin hızlı büyümesini karşılamak için yeterli veri merkezi inşa etme yarışını tarif ederken, dünyanın bir elektrik sıkıntısına doğru gittiği uyarısında bulunuyor.
Bir üniversiteden bilgisayar bilimi profesörü, sorunun çözümü için birkaç yol olduğunu belirtiyor.
Şirketler ya daha fazla enerji tedariki sağlayabilirler – ki bu zaman alır ve teknoloji devleri zaten bunun için küresel çapta arayış içinde – ya da aynı işlem gücü için daha az enerji tüketmenin yollarını bulabilirler.
Bu zorluğun, fiziksel donanımdan YZ yazılımına kadar her seviyede “akıllı” çözümlerle aşılabileceği düşünülüyor.
Örneğin, geliştirilen algoritmalar sayesinde her YZ çipinin ne kadar elektriğe ihtiyacı olduğu hassas bir şekilde hesaplanarak enerji kullanımında yüzde 20-30 oranında azalma sağlanabiliyor.
“Akıllı” Çözümler
Yirmi yıl önce, soğutma sistemleri ve diğer altyapıları da içeren bir veri merkezini çalıştırmak, sunucuların kendilerini çalıştırmakla aynı miktarda enerji gerektiriyordu. Günümüzde ise operasyonlar, sunucuların tükettiğinin yalnızca yüzde 10'unu kullanıyor.
Bu durumun büyük ölçüde enerji verimliliğine verilen önemden kaynaklandığı belirtiliyor. Birçok veri merkezi artık, tüm binaları tek tip soğutmak yerine, belirli bölgelerdeki sıcaklığı kontrol etmek için YZ destekli sensörler kullanıyor.
Bu sayede, su ve elektrik tüketimini gerçek zamanlı olarak optimize etmek mümkün oluyor.
Birçokları için oyunun kurallarını değiştirecek olan şey, enerji tüketen hava soğutucuların yerine sunucuların içinden doğrudan dolaşan bir soğutucunun kullanıldığı sıvı soğutma sistemleri.
Tüm büyük teknoloji oyuncuları bu teknolojiyi yakından inceliyor.
Bu durum önem taşıyor çünkü günümüzün önde gelen şirketlerinin ürettiği YZ çiplerinin, yirmi yıl önceki sunuculara göre 100 kat daha fazla güç tükettiği biliniyor.
Dünyanın önde gelen bulut bilişim şirketi, sunucularındaki YZ çiplerini soğutmak için kendi sıvı soğutma yöntemini geliştirdiğini duyurdu; bu sayede mevcut veri merkezlerini yeniden inşa etmekten kaçınıyor.
Şirketten yapılan açıklamada, “Bizim ölçeğimizi desteklemek için yeterli sıvı soğutma kapasitesi bulunmuyor” denildi.
ABD ve Çin Rekabeti
ABD'deki bir danışmanlık firmasına göre, her yeni nesil bilgisayar çipinin bir öncekinden daha enerji verimli olması, rahatlatıcı bir faktör olarak öne çıkıyor.
Yapılan araştırmalar, YZ çiplerinin performans kaybı yaşamadan daha uzun süre kullanılabileceğini gösteriyor.
Ancak, yarı iletken şirketlerini müşterileri aynı ekipmanı daha uzun süre kullanmaya teşvik ederek daha az para kazanmaya ikna etmek zor olsa da, çiplerdeki ve enerji tüketimindeki verimlilik artışı YZ'yi daha ucuz hale getirse de, toplam enerji tüketimini azaltmayacak.
Tüm sınırlama çabalarına rağmen, enerji tüketiminin artmaya devam edeceği ancak belki de daha yavaş bir hızda artacağı tahmin ediliyor.
Amerika Birleşik Devletleri'nde enerji, ülkenin YZ alanındaki Çin'e karşı rekabet avantajını koruması için kilit bir unsur olarak görülüyor.
Ocak ayında, Çinli bir start-up, daha az güçlü çipler kullanarak ve dolayısıyla daha az enerji harcayarak en iyi ABD sistemleriyle aynı performansı gösteren bir YZ modeli tanıttı.
Bu başarı, GPU'larının daha hassas programlanması ve daha önce gerekli olduğu düşünülen enerji yoğun bir eğitim adımının atlanmasıyla elde edildi.
Ayrıca, Çin'in yenilenebilir ve nükleer enerji kaynakları da dahil olmak üzere mevcut enerji kaynakları konusunda ABD'nin çok ilerisinde olduğu düşünülüyor.
