Polonyalı usta yazılımcı Przemysław “Psyho” Dębiak, AtCoder World Tour Finals 2025 kapsamında düzenlenen ve yapay zeka ile insanın kıyasıya yarıştığı “Humans vs AI” etkinliğinde OpenAI'nin özel olarak geliştirdiği yapay zeka modelini geride bırakarak tarihi bir başarıya imza attı. Tokyo'da gerçekleşen ve dünyanın en prestijli kodlama turnuvalarından biri olarak kabul edilen bu mücadelede, her yıl olduğu gibi en üst düzey 12 insan programcı davet edilirken, bu yıl ilk kez bir yapay zeka rakip olarak yer aldı.
10 saat süren yoğun maratonun ardından Dębiak, yaklaşık %9.5'luk bir farkla yapay zekayı yenerek birinciliği göğüsledi. OpenAI destekli model ise ikincilikle yetinmek zorunda kaldı. Dębiak, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, “İnsanlık (şimdilik) kazandı!” ifadelerini kullanırken, üç gün boyunca sadece yaklaşık 10 saat uyuyabildiğini ve kendini sınırlarına kadar zorladığını belirtti. OpenAI CEO'su da bu başarıyı, “Aferin Psyho” şeklinde yorumladı.
Piyasalarda hakim olması beklenen OpenAIAHC adlı yapay zeka modeline karşı Dębiak'ın zaferi, onun yaratıcı ve sezgisel (heuristic) yaklaşımından kaynaklanıyor. Bu yöntem, karmaşık sorunlara brute-force (kaba kuvvet) hesaplama yerine problem çözme kısayolları ve akıllı tahminlerle yaklaşmayı içeriyor. Etkinlik yöneticisi, Dębiak'ın kendine özgü yöntemini överek, yapay zekanın ham optimizasyonda çok başarılı olduğunu ancak "insan yaratıcılığının gerisinde kaldığını" ifade etti.
AtCoder World Tour Finals, karmaşık ve çözülmesi zor problemler için mükemmel çözümler yerine "yeterince iyi" çözümler üreten sezgisel programlama yarışmalarının zirvesi olarak görülüyor. Bu yılki mücadelede yarışmacılardan, 30x30'luk bir ızgarada bir robotun en az hamleyle yolunu çizmesi istendi. Bu, sayısız olası sonuca sahip NP-zor bir optimizasyon problemi. Dış kütüphanelerden veya dokümantasyondan yararlanma imkanı olmadan, başarı büyük ölçüde sezgi, yaratıcılık ve adaptasyon becerisine bağlıydı – yani insan zekasının yapay zekanın ham hızına ve hassasiyetine karşı hala üstünlük sağlayabildiği alanlar.
Daha önce OpenAI bünyesinde OpenAI Five (Dota 2 yapay zekası) üzerinde çalışmış eski bir mühendis olan Dębiak, yarışmada sadece temel otomatik tamamlama özelliklerine sahip Visual Studio Code kullanarak mücadele etti. Kendisi, yapay zekanın kendisini zorladığını ve “Modelin skoruna yaklaştığım an, tüm gücümü vermem gerektiğini hissettim” dedi. 10 saatlik maratonun sonlarına doğru OpenAIAHC'yi geçerek hem birinciliğe hem de 500.000 yen ödülüne ulaştı. Algoritmik yarışmaların deneyimli isimlerinden, Mensa üyesi ve dört kez TopCoder Open Marathon şampiyonu olan Dębiak, bugüne kadar tam zamanlı bir işte çalışmamış ve DJ'likten profesyonel pokere kadar çeşitli kariyerleri düşündüğünü esprili bir dille belirtmişti. Onun bu zaferi, makinelerin genellikle üstünlük kurduğu bir alanda bir insanın yapay zekayı yenmesi açısından sembolik bir anlam taşıyor.
Tüm bunlara rağmen, yapay zekanın durdurulamaz ilerleyişi de göz ardı edilemez. Stanford'un 2025 Yapay Zeka Endeksi raporuna göre, kodlama benchmark'larında yapay zeka başarı oranı 2023'te %4.4 iken 2024'te %71.7'ye fırladı. GitHub Copilot gibi araçlar geliştiricilerin %90'ından fazlası tarafından günlük olarak kullanılarak iş akışlarını yeniden şekillendiriyor. Ancak Dębiak'ın bu galibiyeti, özellikle uzun soluklu sezgisel görevlerde yaratıcılık, dayanıklılık ve sezginin hala insanlığın güçlü yanları olduğunu vurguluyor.
Dębiak, gelecekteki zorluklar konusunda da oldukça gerçekçi davranarak, “Yapay zekanın kazanıp insanların çok geride kalacağı farklı bir problem hayal etmek kolay” şeklinde konuştu. Buna rağmen, bu an, sadece insan iradesinin değil, makinelerin henüz taklit edemediği ve (umarız) asla edemeyeceği yaratıcılık kıvılcımının da bir kanıtı olarak, bir nevi insanlığın 'John Henry anı' olarak görülüyor.
