Amerika Birleşik Devletleri'nin yapay zeka (YZ) çipleri ihracatına yönelik politikasında önemli bir değişiklik yaşanıyor. Eski Başkan Donald Trump yönetimi, mevcut Başkan Joe Biden döneminde getirilen ve YZ çipi satışlarını büyük ölçüde kısıtlayan "YZ Yayılım Kuralı" (AI Diffusion Rule) adlı düzenlemeyi iptal etme niyetinde olduğunu duyurdu. Bu kural, ABD dışındaki sadece 19 ülkeye gelişmiş YZ işlemcilerinin ihracatına tam erişim sağlıyordu.
Henüz yeni politikanın tüm detayları netleşmiş değil. Ancak edinilen bilgilere göre, yeni yaklaşım küresel kısıtlayıcı kurallar yerine ülkeyle birebir görüşmelere odaklanacak. Çin'e yönelik sıkı kontrollerin ise devam etmesi bekleniyor. Yeni detaylar belirsizliğini korusa da, sektörün önde gelen firmalarından Nvidia bu gelişmeyi şimdiden kutluyor.
Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosu'ndan yapılan açıklamada, "Biden'ın YZ kuralı aşırı karmaşık, aşırı bürokratik ve Amerikan inovasyonunu köreltici nitelikteydi," ifadeleri kullanıldı. Açıklamada, "Bunu, Amerikan inovasyonunu serbest bırakacak ve Amerikan YZ hakimiyetini sağlayacak çok daha basit bir kuralla değiştireceğiz," denildi.
İptal edilecek olan ve 15 Mayıs'ta yürürlüğe girmesi beklenen YZ Yayılım Kuralı, ülkeleri lisanslandırma amacıyla üç gruba ayırıyordu. Bu sisteme göre, sadece ABD ve 18 müttefik 'Kademe 1' ülkesi Nvidia H100 gibi işlemcilere tam erişime sahip olacaktı. 'Kademe 2'deki 100'den fazla ülke ise doğrulanmış son kullanıcı (VEU) statüsü almadıkça önümüzdeki birkaç yıl içinde yıllık yaklaşık 50.000 H100 sınıfı grafik işlem birimi (GPU) sınırı veya lisanssız yıllık 1700 adet sınırı ile karşılaşacaktı. Çin, Rusya ve Makao gibi 'Kademe 3' ülkeleri ise silah ambargoları nedeniyle gelişmiş işlemcilere tamamen erişimden mahrum kalacaktı.
Trump yönetimindeki yetkililer ise bu çerçeveyi uygulamayacak. Bunun yerine Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerle ikili anlaşmalara odaklanan yeni bir yaklaşım üzerinde çalışılıyor. Gelişmiş GPU'lara erişim sağlamak isteyen bu tür ülkelerin ABD'ye yatırım yapmaları veya diplomatik işbirliğini genişletmeleri gerekebilir. Örneğin, BAE gibi ülkeler daha esnek kurallar için çaba göstermiş ve önümüzdeki 10 yıl içinde 1.4 trilyon dolara kadar ABD teknoloji yatırımı taahhüdünde bulunmuştu. Yakın zamana kadar BAE, Nvidia'nın H100 ve H200 gibi gelişmiş YZ işlemcilerini almak için ABD hükümetinden ihracat lisansı almak zorundaydı.
Trump ekibi, YZ işlemcilerine yönelik küresel ihracat kurallarını revize etmeye çalışırken, ABD'de tasarlanmış gelişmiş YZ GPU'larına (AMD Instinct MI308 ve Nvidia H20 dahil) Çin'in erişimine yönelik kısıtlamaları ise güçlendirdi. Bu durum, son çeyrekte her iki şirketin de milyarlarca dolar değerindeki YZ işlemcisini zarar yazmasına neden oldu. ABD hükümetinin Çin'e yönelik bu yasağı kaldırması pek olası görünmüyor, ancak Nvidia YZ Yayılım Kuralı'nın kalkmış olmasını kutluyor. Bu sayede Avrupa gibi bölgelere YZ ve yüksek performanslı hesaplama (HPC) GPU'larını kısıtlama olmadan göndermeye devam edebilir.
Nvidia'dan yapılan açıklamada, "Yönetimin YZ politikası konusundaki liderliğini ve yeni yönünü memnuniyetle karşılıyoruz," denildi. "YZ Yayılım Kuralı'nın yürürlükten kaldırılmasıyla Amerika, bir nesilde bir kez yaşanacak bir fırsatla bir sonraki sanayi devrimine liderlik edebilir, yüksek maaşlı ABD işleri yaratabilir, yeni ABD tedarikli altyapı inşa edebilir ve ticaret açığını azaltabilir."
Nvidia, Çin dışındaki ülkelere yapılan satışları kontrol etmenin müttefikleri uzaklaştırabileceğini ve onları Çin'in Huawei YZ ekosistemine yönlendirebileceğini, böylece ABD'nin YZ sektöründeki liderliğini uzun vadede tehdit edebileceğini savunmuştu. Bu değişiklik, küresel altyapı hedefleri olan ABD firmalarına da fayda sağlayabilir. Örneğin, Oracle'ın Malezya'daki genişleme planları, önceki kural kapsamındaki sevkiyat kısıtlamaları nedeniyle potansiyel engellerle karşılaşmıştı. Ancak Trump yönetiminin Çin'e karşı katı duruşu göz önüne alındığında, Malezya, Tayland ve Singapur gibi Nvidia'nın H100 işlemcilerinin ve sunucularının Çin'e kaçırılması için kullanıldığı ülkelere gelişmiş GPU satışlarını kısıtlaması da mümkün olabilir.
