Teknoloji dünyasında yapay zeka (AI) odaklı gelişmeler hız kesmeden devam ederken, bu durumun sunucu belleği (DRAM) piyasasını derinden etkilediği görülüyor. Özellikle büyük ABD ve Çin merkezli veri merkezleri (hyperscalers), siparişlerinin yalnızca %70'ini teslim alabiliyor. Bu durum, dördüncü çeyrek için sözleşme fiyatlarında %50'ye varan artışlar yapılmasına rağmen yaşanıyor.
AI teknolojileri, yüksek bant genişlikli bellek (HBM) ile manşetlere taşınsa da, standart DDR5 RDIMM belleklerine olan talep de arzı aşmış durumda. Samsung ve SK hynix gibi büyük üreticilerin, AI hızlandırma için gerekli parçalara kapasite ayırması, geleneksel bellek tedarikini zorluyor. Samsung'un sunucu SSD fiyatlarında %35'e, RDIMM sözleşme oranlarında ise %50'ye varan artışlar yapması, bu durumu doğruluyor.
Mevcut durumda, en büyük alıcılar bile yeterli bellek tedarik edemiyor. Eylül sonundan bu yana spot fiyatlarda ciddi bir artış gözlemleniyor. Hatta bazı önde gelen tedarikçilerin Ekim ayı tahsisleri için teklif vermeyi reddettiği bildiriliyor. Geçtiğimiz ay 7-8 dolar civarında işlem gören 16 GB DDR5 modülleri, şu sıralar 13 dolar civarına yükselmiş durumda ve Kasım ayına doğru bulunabilirliğin daha da azalması bekleniyor.
Daha küçük ölçekli üreticiler ve distribütörler ise sipariş karşılama oranlarında %35 ila %40 gibi daha düşük rakamlarla karşılaşıyor. Büyük veri merkezleri sabit tahsislerini güvence altına alırken, daha düşük öncelikli müşteriler spot piyasaya yönelmek zorunda kalıyor veya 2026'ya kadar kapasite açılmasını beklemeleri isteniyor.
Bir diğer önemli bellek üreticisi Micron, bu durumu daha önce yatırımcılarına iletmişti. Şirket, DRAM piyasasının oldukça dar olduğunu ve önümüzdeki yılın sonuna kadar bellek üretimindeki büyümenin talebin gerisinde kalacağını belirtmişti. Piyasayı takip eden analistler de, bazı bellek modülleri için fiyat tekliflerinde dondurma yaşanabileceğini, tedarikçilerin günlük fiyatlandırma yöntemine geçebileceğini öngörüyor.
Bu gelişmeler, perakende DDR5 fiyatlarının da yıl sonuna kadar istikrar kazanma belirtisi göstermeden yükselmeye devam edeceğine işaret ediyor. DDR4 belleği ise düşüş trendinde. Çinli Nanya Technology'nin standart DDR4'ün toplam DRAM pazarındaki payının sadece %20 olduğunu ve artık büyük ölçekli üretimde önceliklendirilmediğini açıklaması da bu durumu destekliyor. Beklenmedik bir talep düşüşü yaşanmadıkça veya üretim verimliliğinde keskin bir artış görülmedikçe, en büyük alıcılar dışındaki herkes için DRAM tahsisi 2026 yılına kadar kısıtlı kalacak gibi görünüyor.
