Dünya'ya en yakın yıldız sistemlerinden biri olan Alpha Centauri yakınlarında devasa bir gezegen olabileceğine dair heyecan verici ipuçları ortaya çıktı. Uzaydaki en güçlü gözlem aracımız olan Webb Uzay Teleskobu (JWST), güneş benzeri bir yıldız olan Alpha Centauri A'nın yörüngesinde dönen olası bir gezegenin görüntülerini yakaladı. Dört ışık yılı uzaklıktaki bu sistem, diğer yıldız sistemlerini anlamak için astronomlara zengin bir çalışma alanı sunuyor.
Ancak bu keşifte dikkat çekici bir detay bulunuyor: JWST, bu potansiyel gezegeni yalnızca bir kez, Ağustos 2024'te tespit edebildi. Ardından yapılan iki deneme ise sonuçsuz kaldı. Konuyla ilgili açıklama yapan araştırmanın eş yazarlarından bir doktora öğrencisi, durumu "kaybolan bir gezegen vakası" olarak nitelendirdi.
Astronomlar umutlarını yitirmemiş durumda. Araştırma ekibi, gezegenin yörüngesinde yıldızın parlaklığına denk bir konuma gelerek JWST için geçici olarak görünmez hale gelmiş olabileceğini düşünüyor. Uzmanlar, bu durumun olası bir açıklama olduğunu ve gezegenin 2026 veya 2027'de tekrar gözlemlenebileceğini belirtiyor. Eğer bu gezegen doğrulanırsa, Webb Uzay Teleskobu'nun bugüne kadarki en önemli keşfi olarak kayıtlara geçecek.
Doğrulanması halinde, bu gezegen Dünya'ya en yakın ve yıldızın yaşanabilir bölgesinde bulunan bir dünya olacak. Yaşanabilir bölge, bir yıldızın etrafındaki, sıvı suyun kayalık bir yüzeyde bulunabileceği alan olarak tanımlanıyor. Keşfedilen Satürn büyüklüğündeki bu ötegezegenin, bildiğimiz anlamda yaşama ev sahipliği yapması pek olası görünmese de, yıldızına olan yakınlığıyla doğrudan görüntülenen en yakın gezegen olma özelliğini taşıyacak.
Şu anki veriler kesin bir sonuca varmak için yeterli değil. Uzmanlar, JWST'nin görüntü kalitesinin sınırlarında bir sinyal tespit edildiğini ve bu potansiyel keşfin bağımsız bir doğrulamaya ihtiyaç duyduğunu vurguluyor.
Alpha Centauri sistemi, güneş benzeri Alpha Centauri A ve Alpha Centauri B ile daha sönük bir kırmızı cüce olan Proxima Centauri'den oluşuyor. Astronomlar daha önce Proxima Centauri'nin yörüngesinde dönen üç gezegeni doğrulamışlardı.
JWST, gözlemler için Orta Kızılötesi Enstrümanı'nı (MIRI) kullandı. Gezegen avı, özel bir gözlem dizisi gerektirdi. Ayrıca Alpha Centauri A'nın ışığını engellemek için bir koronoğraf maskesi kullanılarak JWST'nin yakındaki çok daha sönük gezegenleri görüntülemesi sağlandı.
Araştırma ekibinin bu ekstra çabasının karşılığını aldığını belirten uzmanlar, bu tür gözlemlerin, yıldızların parlaklığı, yakınlığı ve hızlı hareketi nedeniyle dünyanın en güçlü uzay teleskobuyla bile son derece zorlayıcı olduğunu ifade ediyor.
Bu arada, araştırmacılar gelecekte daha fazla gezegen avı yapılabileceğine işaret ediyor. Bir sonraki en yakın güneş benzeri yıldız olan Tau Ceti'nin bile Webb ile gözlemlenmesinin daha zor olacağı öngörülüyor. Ayrıca, 2027'de fırlatılması planlanan Webb Uzay Teleskobu'nun da yeni dünyaları aramak için kullanılacağı belirtiliyor.
