Güneş Sistemi'mize davetsiz ve gizemli bir misafir ışık hızıyla yaklaşıyor. Geçtiğimiz 3 Temmuz'da gerçekleşen ilk canlı yayın sayesinde, bu yıldızlararası ziyaretçinin bize doğru ilerleyişine tanık olma fırsatı yakalandı. Teknoloji ve bilim meraklılarının heyecanla beklediği bu olay, uzaydaki bilinmeyene dair perdenin aralanmasına yardımcı oldu.
Başlangıçta A11pl3Z olarak adlandırılan bu yeni keşfedilen gök cismi, 1 Temmuz'da yapılan duyuruyla gün yüzüne çıktı. Hawaii, Şili ve Güney Afrika'daki teleskopları kullanarak gece gökyüzünü otomatik olarak tarayan ATLAS (Asteroid Karasal Çarpma Son Uyarı Sistemi) tarafından toplanan verilerde tespit edildi.
Gizemli cisim, Güneş'e doğru saatte yaklaşık 245.000 kilometre gibi baş döndürücü bir hızla ilerliyor. Güneş Sistemi'mizde bilinen diğer hiçbir nesneye benzemeyen son derece düz ve doğrusal bir yörüngede hareket etmesi, onun eşsizliğini ortaya koyuyor.
Birçok uzman, başlangıçta bu cismin yıldızlararası bir nesne olduğunu tahmin ediyordu. Bu, Güneş'in çekim alanının dışından geldiği ve kozmik komşuluğumuzdan yavaşlamadan doğrudan geçecek kadar momentumu olduğu anlamına geliyordu. 2 Temmuz'da NASA bu bilgiyi doğrulayarak, bu davetsiz misafirin büyük olasılıkla bir kuyrukluyıldız olduğunu açıkladı ve resmen 3I/ATLAS adını verdi.
Bu yıldızlararası varlık, çıplak gözle veya amatör gökyüzü gözlem ekipmanlarıyla görülemeyecek kadar soluk. Ancak önümüzdeki haftalarda ve aylarda, arka bahçe teleskoplarıyla görülebilecek kadar parlaklaşabilir. İtalya'daki güçlü bir teleskop aracılığıyla yapılan canlı yayın, bu nadir anları izleyicilerle buluşturdu.
Daha önce sadece iki yıldızlararası ziyaretçi daha tespit edilmişti: 2019'da Güneş Sistemi'mizden geçen 2I/Borisov Kuyrukluyıldızı ve 2017'de manşetlere çıkan puro şeklindeki 'Oumuamua. 'Oumuamua için bazı gökbilimciler uzaylı bir sonda olabileceğini iddia etse de, sonrasında bunun büyük olasılıkla hidrojen püskürten bir uzay kayası olduğu anlaşıldı. Ancak bilim insanları, daha birçok yıldızlararası ziyaretçinin kozmik komşuluğumuzdan tespit edilemeden geçtiğinden şüpheleniyor.
3I/ATLAS'ın 20 kilometreye kadar genişliğe sahip olduğu tahmin ediliyor ve şu anda Güneş'ten Dünya'nın 4,5 katı kadar uzakta bulunuyor. 30 Ekim'de Güneş'e en yakın noktasına, yani günberi noktasına ulaşacak ve Güneş'imize 1,4 astronomik birim (Dünya-Güneş mesafesi) kadar yaklaşacak. Bu olaydan kısa bir süre önce, kuyrukluyıldız ayrıca Kızıl Gezegen'e, yani Mars'a 0,4 astronomik birim mesafeye kadar gelerek en yakın geçişini yapacak.
Kuyrukluyıldızın Güneş geçişi sırasında Dünya, 3I/ATLAS'ın Güneş'in karşı tarafında olacak. Cismin Dünya'ya en yakın geçişini ise gelecek yıl Güneş Sistemi'nden geri çıkarken Aralık ayında yapması bekleniyor. NASA yetkilileri yaptıkları açıklamada, "Kuyrukluyıldız Dünya için herhangi bir tehdit oluşturmuyor ve en az 1,6 astronomik birimlik güvenli bir mesafede kalacak" ifadelerini kullandı.
Gökbilimciler, gelecek yıl Güneş Sistemi'nden ayrılmadan önce bu nadir nesne hakkında daha fazla bilgi edinmek için zamana karşı yarışıyorlar. Araştırmacılar, Eylül ayı sonuna kadar Güneş'in ışığı tarafından gizlenene kadar ve ardından Aralık ayından itibaren, kuyrukluyıldız tekrar ortaya çıktığında onu inceleyebilecekler.
Bu yıldızlararası ziyaretçinin, dünyanın en güçlü optik teleskobu olan ve kısa süre önce ilk görüntülerini yayınlayan Vera C. Rubin Gözlemevi tarafından da görüntüleneceği düşünülüyor. Bazı araştırmacılar ise James Webb Uzay Teleskobu ve NASA'nın Mars keşif araçlarının da Güneş'e doğru ilerlerken bu nesneyi fotoğraflamasını önerdi.
