Uzayın kapıları açıldığından, özellikle de ticari uzay endüstrisindeki gelişmeler sayesinde, uzaya gönderdiğimiz yüklerin türleri de bir hayli çeşitlendi. İlk uydu Sputnik 1'in 4 Ekim 1957'de fırlatılmasından bu yana uzaya gerçekten de ilginç kargolar gönderildi.
Bu ilginç kargolardan biri de Alman havacılık ve uzay girişimi The Exploration Company tarafından geliştirilen Nyx kapsülüydü. Bu kapsül, 23 Haziran'da Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden bir Falcon-9 roketiyle, bir "ortak uçuş" görevinin (Transporter-14) parçası olarak fırlatıldı.
Bu uçuşun ("Mission Possible" olarak adlandırılan) yükü, ABD merkezli anı uzay uçuşları şirketi Celestis tarafından sağlanan 166'dan fazla vefat etmiş kişinin külleri ve DNA örneklerini içeriyordu.
Görev yörüngeye ulaşmayı ve kontrollü bir şekilde atmosfere geri girmeyi başarsa da, kapsülün iniş paraşütleri açılmadan önce arızalandı. Bu durum, Nyx kapsülünün 24 Haziran'da Pasifik Okyanusu'na düşmesine ve tüm kargosunun denizde kaybolmasına neden oldu.
Yaklaşık 300 kilogramlık bu kargo, The Exploration Company'nin ilk kez müşteriye ait yükleri uzaya göndermesi anlamına geliyordu. Şirket, LinkedIn üzerinden yaptığı açıklamada bu uçuşu "kısmi bir başarı (kısmi bir başarısızlık)" olarak tanımladı.
Bu olay, Celestis'in bir yükünü ikinci kez kaybetmesi oldu. Şirket, daha önce 2023 yılında, NASA'nın eski astronotu Philip K. Chapman'ın yakılmış kalıntılarını içeren bir roketin New Mexico üzerinde patlamasıyla da benzer bir kayıp yaşamıştı.
Celestis de kaybolan kalıntıların ailelerine başsağlığı dileyen bir açıklama yayınladı.
İnsan kalıntıları ve diğer faydalı yüklerin yanı sıra Nyx, açık kaynaklı bir vatandaş bilim projesi olan Martian Grow tarafından sağlanan kenevir bitki maddesi ve tohumlarını da taşıyordu.
Buradaki amaç, mikro yerçekiminin çimlenme ve dayanıklılık üzerindeki etkilerini incelemekti. Bu araştırmanın, yaşamın Mars ortamına nasıl adapte olabileceği ve orada nasıl varlığını sürdürebileceği hakkında önemli bilgiler sağlayabileceği umuluyordu.
Şirketin bir önceki görevi olan "Mission Bikini", Temmuz 2024'te daha küçük bir geri dönüş kapsülünü Ariane 6 roketiyle fırlatmıştı ancak roketin üst aşamasının kapsülü geri dönüş yörüngesine oturtamaması nedeniyle kapsül yörüngede kalmıştı.
Bu son görev, Nyx kapsülünün kargo taşıma yeteneğini ve anahtar teknolojileri doğrulamayı hedefliyordu. Gelecekteki kapsül versiyonlarının, Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) ve/veya halefi istasyonlar da dahil olmak üzere Alçak Dünya Yörüngesi'ndeki (ADY) hedeflere uzay aracı taşıması planlanıyor.
Bu doğrultuda şirket, Avrupa Uzay Ajansı'nın desteğiyle 2028 yılında ISS'ye bir gösteri uçuşu yapmayı planlıyor. Bu arada, şirket bu son görevden çıkarılan dersleri uygulayarak çalışmalarına devam etmeyi hedefliyor.
