Evrenin derinliklerinde tek başına dolaşan yalnız bir kara deliğin varlığı ilk kez kesin olarak doğrulandı. Uzun süredir devam eden gözlemler ve analizler sonucunda bu gizemli nesnenin kimliği nihayet ortaya çıktı.
Yeni analizlere göre bu kara delik, Güneş'in kütlesinin yaklaşık 7.15 katına sahip, yaklaşık 4958 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor ve saniyede yaklaşık 51 kilometre hızla uzayda ilerliyor.
Onu bu kadar özel kılan şey ise, Evren'de tek başına, herhangi bir yoldaşı olmadan tespit edilen ilk doğrulanan kara delik olması. Bu türden nesnelerin çoğu genellikle yoldaşlarıyla birlikte bulunur. Gökadamızda bu yoldaşlar genellikle yıldızlardır ve kara deliklerin varlığı, bu çok daha görünür yoldaşlarının sergilediği tuhaf yalpalamalarla ortaya çıkar.
Daha uzakta, kara delik çiftleri ise birbirlerinin etrafında dönerken ve birleşirken yaydıkları kütleçekim dalgaları aracılığıyla tespit ediliyor.
Herhangi bir yoldaşı olmayan bu kara delik, varlığını farklı bir mekanizma olan kütleçekimsel mikrolensleme sayesinde ortaya çıkardı. Esasen, yoğun kütleçekimi bir arkaplan yıldızından gelen ışığı büktü, onu büyüttü ve gökyüzündeki görünür konumunu geçici olarak değiştirdi.
Mergene olarak işlev gören nesnenin hesaplanan kütlesi ve kendi başına herhangi bir ışık yaymaması, bir kara delik olduğunu işaret ediyordu. Ancak kimliğinin belirlenmesi sandığımız kadar kolay olmadı.
Nesne ilk kez 2011 yılında, tam da bu tür olayları arayan iki farklı araştırma grubunun verilerinde ortaya çıktı. Uzay Teleskobu Hubble, bu verileri takip ederek altı yıl boyunca sekiz ayrı gözlem yaptı. Bu gözlemler, yıldız ışığının ne kadar büküldüğünü belirlemeye yardımcı oldu. Ayrıca 16 farklı teleskoptan fotometri verileri ve büyütmenin zirve yaptığı anlarda spektroskopi gözlemleri toplandı.
Tüm bu veriler bir araya geldiğinde, yaklaşık 7.1 Güneş kütlesine sahip ve yaklaşık 5153 ışık yılı uzaklıkta bulunan yalnız bir kara deliğe işaret ediyordu.
Ancak 2022 yılında, daha fazla Hubble verisi kullanılarak yapılan ikinci bir analiz farklı bir sonuca ulaştı. Bu analiz, kütle tahminini 1.6 ila 4.4 Güneş kütlesi arasına indirdi. Bu kütle genellikle bir kara delik için çok küçük olduğundan, nötron yıldızının daha olası bir aday olduğu öne sürüldü.
Bununla birlikte, takip eden bir dizi çalışma, kara delik açıklamasını daha güçlü hale getirdi.
Şimdi ise, ilk çalışmadaki bilim insanlarının birçoğunu içeren yeni bir analiz, bu kimliği kesin olarak doğruluyor. Bu analize, gözlem süresini 11 yıla uzatan ek üç Hubble gözlemi ve güncellenmiş veriler dahil edildi.
Araştırmacılar, bilimsel makalelerinde, “Ek Hubble gözlemleri ve güncellenmiş fotometri verilerini içeren revize edilmiş analizimiz, daha yüksek doğruluğa sahip sonuçlar verse de, önceki ölçümlerimiz ve mergenin bir yıldız kütleli kara delik olduğu sonucumuzla tutarlıdır” diyor.
Mergeni gözlemlemedeki en büyük zorluklardan biri, arkaplan yıldızından gelen ışığın çok parlak bir komşu yıldız tarafından bastırılmasıydı. Bilim insanları, her gözlem için bu ışığı çok dikkatli bir şekilde çıkarmak ve her Hubble yörüngesindeki farklı termal ortamlardan kaynaklanan değişimleri hesaba katmak zorunda kaldılar.
Ekip ayrıca bir yoldaşın herhangi bir işaretini aradı ve Dünya ile Güneş arasındaki mesafenin en az 2000 katı içinde, 0.2 Güneş kütlesinden daha büyük hiçbir nesnenin bulunmadığını tespit etti.
Bu, yalnız olduğu doğrulanan ilk kara delik olabilir, ancak kesinlikle tek başına olan son kara delik değil. Evren, bu görünmez başıboş nesnelerle dolu olmalı; sadece bunlardan birinin kendisini bize göstermesi son derece nadir görülen bir durum.
