Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) görev yapacak yeni dört kişilik ekip, yörüngedeki dev araştırma kompleksine varmak üzere yola çıktı. Planlanan görev süreleri altı ila sekiz ay arasında değişecek olan astronotlar, bu kez alışılmışın dışında bir belirsizlikle karşı karşıya.
Bu tarihi yolculukta komuta kademesini üstlenen isim, deneyimli bir uzay kaşifi. Yanında yer alan diğer mürettebat üyeleri ise farklı ülkelerden ve farklı uzay deneyimlerine sahip isimler. Falcon 9 roketiyle fırlatılan kapsül, okyanus üzerinde ilerleyerek Cumartesi sabahı ISS ile otomatik bir kenetlenme gerçekleştirecek.
İniş Bölgesi Veda Ediyor
Elon Musk'ın uzay şirketi SpaceX'in Falcon 9 roketlerinin ilk aşama yükselticisi, başarılı bir şekilde ayrılıp iniş bölgesi olarak bilinen alana kontrollü bir iniş yaptı. Bu, 2015 yılından bu yana bu bölgeye yapılan 53. ve son iniş oldu. Şirket, roket inişlerini yeni belirlenen bölgelere taşıyacak. Mevcut iniş alanlarından biri, başka bir roket şirketi için fırlatma alanına dönüştürülecek.
SpaceX'in yöneticilerinden biri, mevcut iniş alanlarından birini devretme sürecinin dikkatli bir şekilde yürütüldüğünü ve yeni iniş alanlarının kullanıma geçeceği zamanın belirleneceğini belirtti. Bu geçiş süreciyle birlikte, roketlerin iniş stratejilerinde de değişiklikler yaşanacak.
Roketin ikinci aşaması, kapsülü düşük Dünya yörüngesine taşımak için motorlarını ateşledi. Fırlatmadan kısa bir süre sonra kapsül, ikinci aşamadan ayrılarak başarılı bir şekilde yörüngedeki yolculuğuna devam etti. Bu, şirketin art arda gerçekleştirdiği 159. başarılı roket fırlatması olarak kayıtlara geçti.
Yörüngeye ulaştıktan sonra ilk açıklamalarda bulunan astronotlar, bu yolculuğun kendileri için eşsiz bir deneyim olduğunu ve yaşadıkları heyecanı dile getirdi. Bu, astronotlardan birinin uzaydaki ilk yolculuğu olurken, bir diğer astronot ise daha önce uzay mekiği ve Rus Soyuz araçlarıyla da uzaya seyahat etmiş deneyimli bir isim.
Mali Belirsizlikler Görev Sürelerini Etkileyebilir
Bu görevle ilgili en dikkat çekici belirsizlik, astronotların uzayda ne kadar kalacağı konusu. Teknik aksaklıklar veya Dünya'daki olumsuz hava koşulları gibi nedenlerle görev süreleri uzayabilir veya kısalabilirdi ancak bu kez farklı bir durum söz konusu. Maliyet kaynaklı olası kesintiler nedeniyle, görev sürelerinin uzatılması ihtimali gündemde.
ABD'de bazı programlardaki kesintilere yönelik öneriler, Uluslararası Uzay İstasyonu'nu da kapsayabilir. Bu öneriler hayata geçerse, istasyonun operasyonları devam etse bile daha az mürettebatla ve araştırma kapasitesi düşürülerek çalıştırılması söz konusu olabilir. Bu durum, ISS'nin 30 yılı aşkın yörünge macerasının daha mütevazı bir şekilde sonlandırılması anlamına gelebilir.
NASA'nın ilgili birim yöneticileri, kapsülün uzayda kalabileceği süreyi uzatmak için çalışmalar yürüttüklerini belirtti. Mevcut sertifikasyon limitleri bulunmakla birlikte, bazı durumlarda bu limitler esnetilebiliyor. Görev sürelerinin uzatılma ihtimali, bütçe süreçlerinin nasıl şekilleneceğine ve Uluslararası Uzay İstasyonu'nun genel işleyişine dair alınacak kararlara bağlı olacak.
Yapılan değerlendirmeler, mevcut görevdeki astronotların uzayda planlanandan biraz daha uzun süre kalabileceğini gösteriyor. Ancak bu karar, önümüzdeki süreçte tamamlanması gereken bazı işlere ve alınacak bütçe kararlarına bağlı olacak.
ABD Senatosu ve Temsilciler Meclisi'nde gündeme gelen bütçe teklifleri, ISS ve ulaşım projeleri için mevcut seviyelere yakın fonların devam etmesini öngörüyor. Ancak Kongre'nin bütçe tasarısını zamanında onaylaması ve yürürlüğe koyması kritik önem taşıyor. Ayrıca, yönetimdeki yetkililerin bu bütçe onayına nasıl yaklaşacağı da belirsizliğini koruyor.
Kongre'nin bu konuda adım atmaması durumunda, geçici bir çözüm olarak devam kararı alınması veya hükümetin kapanması gibi senaryolar gündeme gelebilir. Bazı kongre üyeleri, yönetimdeki bazı kişilerin onaylanan bütçeleri kullanmayabileceği endişesini taşıyor. Bu tür bir durumun hukuki sonuçları da yargı süreçleriyle belirlenebilir.
Bu karmaşık finansal tablo karşısında, eğer bütçe onaylanmazsa, astronotların uzaya gönderilme sayıları azaltılabilir. Bir sonraki mürettebat görevinde, standart dört yerine üç astronotun görevlendirilmesi gibi seçenekler de değerlendiriliyor. Ancak bu kararların ne zaman verileceği ve kesinleşeceği, bütçenin onaylanmasıyla birlikte netlik kazanacak.
Yetkililer, mevcut kaynakların önümüzdeki dönem için yeterli olduğunu ancak bütçe onayının ardından olası değişikliklere hazır olduklarını ifade ediyor. Bu süreçte, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun operasyonel maliyetlerini düşürmeye yönelik çeşitli stratejiler değerlendirilecek.
Sonuç olarak, ABD Kongresi'nin ISS ve diğer NASA projelerine fon sağlama yönündeki niyetleri olsa da, ajansın ne kadar kaynak alacağı belirsizliğini koruyor. Bu belirsizlikler, uzay görevlerinin planlanmasında ve mürettebat sürelerinin belirlenmesinde etkili oluyor.