Utah'taki Büyük Tuz Gölü'nün kurumaya yüz tutan düzlüklerinde ortaya çıkan sazlarla kaplı tuhaf 'adaların' görünümü nihayet bir açıklamaya kavuştu. Bilim insanlarının yıllar süren kapsamlı araştırmalarına göre, bu adacıkları besleyen ve üzerinde bitki yaşamının gelişebildiği yükseltileri oluşturan taze su, derinlerden gelen geniş ve doğal bir yeraltı su boru hattı ağı tarafından besleniyor.
Bu keşif, gölün geniş ve karmaşık ekosistemine yeni bir pencere açarak bilim insanlarının işleyişini anlamalarına ve korunmasına yardımcı olabilecek bilgiler sunuyor.
Utah Üniversitesi'nden jeolog Bill Johnson, bu durumun bir su kaynağı olarak görülmesinden kaçınılması gerektiğini vurgulayarak, bu yapıların çok daha kırılgan olduğunu ve daha iyi anlaşılmaları gerektiğini belirtiyor.
Büyük Tuz Gölü, Amerika Birleşik Devletleri'nin ekolojik açıdan en önemli su kütlelerinden biridir. Bilim insanları, gölün istikrarıyla ilgili endişeler taşıyarak, 1980'lerden beri su seviyelerindeki yavaş düşüşü kaydediyor. 2022'de seviyeler rekor düşük seviyeye ulaşmıştı.
Su seviyesi düştükçe gölün tuzluluğu artıyor, bu da göldeki yaşamın dayandığı hassas dengeyi bozuyor. İnsanlar için de olumsuz bir yanı bulunuyor: Kuruyan göl, tabanındaki çökeltileri ortaya çıkarıp kurutuyor. Rüzgar estiğinde bu ince toz, yakındaki yerleşim yerlerini etkileyen bir toz bulutuna dönüşüyor.
Bu nedenlerle gölün suyunun nereden geldiğini anlamak büyük önem taşıyor. Suyun çoğu yağmur ve yüzey akışından gelse de, göl altındaki yeraltı sularının katkısı tam olarak bilinmiyor.
Johnson ve meslektaşları, gölü izlemek için çeşitli yöntemler kullanırken, 2025 yılının şubat ayında Farmington Körfezi üzerinde hava elektromanyetik araştırmaları yapmak üzere bir şirketle işbirliği yaptılar. Bu araştırmalar, bir bölge üzerindeki manyetik alanları ölçerek, yerin altındaki yapının üç boyutlu bir rekonstrüksiyonunu oluşturmaya olanak tanıyor.
Yüzeyden toplanan verilerle birleştirilen yeni ölçümler, yerin 3.000 metreden (10.000 feet) daha derinine uzanan yeraltı tatlı su rezervuarı kompleksini ortaya çıkarıyor. Johnson, bu derinlikte tatlı su olup olmadığından emin olmadıklarını ancak bir hayli aşağılara kadar tatlı suyun olabileceğini ve hatta tamamen tatlı su kaynağı olabileceğini ifade ediyor.
Johnson, bu kaynağın bir su potansiyeli olarak vurgulanmasını istemese de, belirgin olduğunu ve baskı altında olduğunu, bunun da ortaya çıkan tozlanmayı hafifletmeye yardımcı olabileceğini düşünüyor.
Ekibin bulguları, 2025 Goldschmidt konferansında sunuldu.
