Tuvalette cep telefonuyla vakit geçirmek zararsız bir alışkanlık gibi görünse de, uzun süren tuvalet molalarının çeşitli sağlık sorunları riskini artırdığına dair araştırmalar bulunuyor. İşte bu risklerden başlıcaları:
1. Hemoroid (Basur)
Tuvalette akıllı telefon kullanımı, hemoroid gelişim riskini %46 oranında artırabiliyor. Sağlıklı bir tuvalet süresi yalnızca iki ila üç dakika sürmelidir. Ancak yapılan bir araştırmada, tuvalette telefon kullanan katılımcıların %37'sinin beş dakikadan fazla oturduğu tespit edilmiş.
Hemoroidler, anüs çevresinde veya içinde oluşan genişlemiş kan damarlarıdır. Dışkının atılması sırasında anüsün genişlemesine yardımcı olan süngerimsi doku olan anal yastıkçıklardaki basıncın artmasıyla oluşurlar.
Tuvalette uzun süre oturmak, bu yastıkçıklar üzerinde ek basınç oluşturarak hemoroide yol açabilir. Ayrıca dışkıyı çıkarmak için zorlamak da bu duruma neden olur.
Dünya genelinde insanların %50 ila %85'inin hemoroidden muzdarip olduğu tahmin ediliyor. Belirtiler arasında ağrısız kanama, tahriş, kaşıntı ve rahatsızlık yer alabilir. Ancak hemoroidler her zaman belirti vermeyebilir, bazı kişiler farkında olmadan bu duruma sahip olabilir.
Uzun süreli kanama nedeniyle anemi (kansızlık) ve hemoroid içinde strangülasyon (boğulma) veya pıhtılaşma gibi komplikasyonlar da gelişebilir. Bu durumların her ikisi de şiddetli ağrıya neden olabilir.
2. Anal Fissür veya Yırtıklar
Tuvalette uzun süre oturmak anal fissürlere veya yırtıklara neden olabilir. Bunlar anal mukozada oluşan küçük kesiklerdir. Anal fissürlere genellikle tuvalet sırasında cam kırığına benzer şekilde şiddetli ağrı eşlik eder ve parlak kırmızı kan görülür.
Anal mukoza incedir ve tuvalette çok uzun süre oturmak kanın göllenmesine neden olarak mukozayı gerer ve dışkı çıkarken hasara daha yatkın hale getirir.
3. Prolapsus (Organ Sarkması)
Tuvalette uzun süre vakit geçirmek, rektumun vücuttan dışarı sarkması gibi bir durum olan rektal prolapsus riskini artırabilir.
Tuvalette uzun süre oturmak karın içi basıncını artırır. Bu da pelvik taban kasları üzerindeki basıncı yükseltir. Bu kaslar, rektum dahil olmak üzere iç organlarımızı yerinde tutmaya yardımcı olur. Ancak uzun süreli basınç bu kasları zayıflatabilir.
Kadınlarda bu durum, rahim gibi diğer pelvik organların da vücuttan sarkmasına neden olabilir.
Rektal prolapsus genellikle ağrılıdır ve hastaneye başvurmayı gerektirir. Tekrarlayan vakalarda veya aşırı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
4. Basınç Yaraları ve Ülserler
Uzun süreli tuvalet oturma süresi, özellikle yaşlılarda, tuvalet koltuğuyla temas eden ciltte basınç yaralarının oluşma riskini artırabilir.
Uzun süreli oturma dokuları sıkıştırır ve kan akışını azaltır. Bu durum, kandaki toksik maddelerin birikmesine neden olur. Bu toksik maddeler dokulara zarar vererek parçalanmalarına yol açar. Basınç yaraları ağrılıdır.
5. Hiatus Fıtığı
Tuvalette uzun süre oturmak ve dışkılamak için zorlanmak, özellikle yatkın kişilerde (obezite veya 50 yaş üstü bireyler gibi) hiatus fıtığına katkıda bulunabilir.
Bu durumda midenin bir kısmı ve diğer karın organları, nefes almaya yardımcı olan kubbe şeklindeki bir kas olan diyaframdaki bir açıklıktan kayarak göğüs boşluğuna yerleşir.
Hiatus fıtığı yaygın olup, insanların %20'sini etkiler. Tipik olarak hazımsızlık, mide ağrısı ve kaburgalar ile göğüs çevresinde rahatsızlığa neden olur. Mide asidi üretimini azaltan ilaçlarla veya daha ciddi vakalarda cerrahi ile tedavi edilebilir.
6. Tuvalet Oturağı Nöropatisi
Tuvalette uzun süre oturmak, bacaklara giden kan akışını azaltarak ana sinirleri ve kan damarlarını sıkıştırır. Bu durum, bacaklarda uyuşmaya neden olabilir. Bu olguya "tuvalet oturağı nöropatisi" denir ve genellikle birkaç dakika içinde geçer.
Ancak alkol tüketimi sonrası tuvalette uyuyakalan ve geceyi orada geçiren hastalarda tam uyuşukluk ve hareket edememe durumlarının yaşandığı vaka çalışmaları bulunmaktadır. Hatta bir vakada, tuvalette uyuyakalan bir adamın kangren, sepsise yakalanıp hayatını kaybettiği bildirilmiştir.
7. Bayılma
Uzun süren tuvalet süresi ve zorlanma birleştiğinde bayılmaya da neden olabilir.
Vazovagal senkop olarak adlandırılan bu durum, uzun süreli zorlamanın vücudun kalp atış hızı ve kan basıncı gibi birçok otomatik fonksiyonunu kontrol eden vagus sinirlerini tahriş etmesiyle oluşur.
Dışkılama senkopu durumunda, tuvaletten ayağa kalkıldığında kan basıncı aniden düşebilir. Kalp atış hızı da düşerek baş dönmesi, sersemlik ve bayılmaya neden olur.
Sağlıklı Tuvalet Alışkanlığı
Bu koşulların herhangi birini yaşama riskini azaltmak için tuvalette mümkün olduğunca kısa süre oturun.
Ayrıca tuvaleti kullanırken pozisyonunuzu değiştirmeyi de düşünebilirsiniz. Bazı araştırmalar, çömelmenin dışkılama için daha iyi olduğunu, daha az stres ve zorlanma gerektirdiğini öne sürüyor. Ancak diğer çalışmalar, bu pozisyonun inme veya Aşil tendonu hasarı gibi başka sağlık sorunları riskini artırabileceğini göstermiştir.
Düzenli olarak beş dakikadan fazla tuvalette kalan kişiler için lifli gıdalar tüketmek ve su içmek gibi tavsiyeler de bulunmaktadır. Bunlar daha sağlıklı dışkılama yapmaya yardımcı olur ve zorlanmayı önler.
