Amerika Birleşik Devletleri'nde yasa dışı olarak üretilen ve seri numarası bulunmayan 3D yazdırılmış "hayalet silahlar" ile mücadele kapsamında, dünyanın en büyük 3D model paylaşım platformu Thingiverse, yeni kısıtlamalar getirdi. Bu hamleyle birlikte platform, hayalet silah üretimini teşvik edebilecek tasarımları engellemeyi hedefliyor.
Hayalet silahlar, 3D yazıcılar yaygınlaşmadan önce de mevcuttu ve yetenekli zanaatkarlar tarafından basit metal borular ve yaylar kullanılarak üretilebiliyordu. Amerika Birleşik Devletleri'nde Anayasa'nın İkinci Ek Maddesi, vatandaşlara kişisel kullanım için birçok türde ateşli silah bulundurma ve üretme hakkı tanımaktadır. Bu durum, silahların arka plan kontrolü veya kayıt zorunluluğu olmadan kişisel olarak sahiplenilmesine veya üretilmesine olanak tanıyor. Ancak satılmak üzere üretilen ateşli silahlar farklı bir kategoride değerlendiriliyor ve uygun şekilde düzenlenmesi, takip edilmesi ve kaydedilmesi gerekiyor.
New York'ta yürütülen soruşturmalar, dünyanın en eski ve en büyük 3D dosya paylaşım sitesi olan Thingiverse'deki 3D yazdırılmış silah dosyalarına yönelik bir baskıyı tetikledi. Thingiverse, platformunda 3D yazdırılmış ateşli silahların yer almasını engellemek için nasıl bir yol izleyeceğini açıkladı.
Platformun Başkan Yardımcısı Rob Veldkamp, yaptığı açıklamada, "Thingiverse'de güvenlik ve yaratıcılık el ele gidiyor. İşlevsel ateşli silahlar, kritik silah parçaları veya öldürücülüğü artıran aksesuarların paylaşımına yönelik uzun süredir devam eden yasağımızı güçlendirirken, cosplay aksesuarları, airsoft modelleri ve oyuncak replikaları hoş karşılanmaya devam edecek" dedi.
Başlangıçta 3D yazıcı üreticisi MakerBot tarafından kurulan Thingiverse, 2022 yılında şirketlerin birleşmesiyle Ultimaker çatısı altına girdi. Site, 3D baskı topluluğu için ücretsiz dosyalar barındırmaya adanmış durumda ve birçok eğitim programı, özellikle MakerBot yazıcılarını kullananlar için büyük bir kaynak niteliği taşıyor.
Belki de öğrencilere ve eğitime olan bu güçlü bağ nedeniyle, Thingiverse uzun süredir ateşli silahlara karşı bir politikaya sahip. Platform, ateşli silahların, parçalarının veya öldürücü aksesuarlarının yüklenmesini yasaklıyor. Bu ateşli silah karşıtı politikanın detayları Thingiverse blogunda bulunuyor.
Thingiverse'in politikasının genel olarak silahlara değil, "ateşli silahlara" karşı olduğunu belirtmek önemlidir. Şirket, replika aksesuarlar, airsoft silahları, bilim kurgu blaster oyuncakları veya şeker atan silah benzeri nesnelerle ilgili bir sorunu bulunmuyor. Thingiverse şirket blogunu yazan Arun Chapman, "Çabalarımız, zararlı ve yasa dışı ateşli silahların paylaşılmasını önlemeye odaklanmıştır" diye belirtti.
Thingiverse, tehlikeli ateşli silahları platformundan uzak tutmak için yapay zeka ve insan moderasyonunu bir arada kullanacak. Yapay zeka aracı, yüklenen dosyaları tarayacak ve şüpheli görünenleri işaretleyecek. Ardından, bir insan moderatör, bilgisayarın bir silah mı yoksa zararsız, silaha benzeyen bir nesne mi tespit ettiğine karar verecek.
Chapman, "Yapay zeka yalnızca potansiyel olarak zararlı tasarımları işaretlemek için kullanılacak, ancak bir şeyin kaldırılmasına yalnızca bir insan karar verecek" dedi. Bir dosya Thingiverse'den kaldırılırsa, bu bir makine tarafından değil, bir insan tarafından yapılacaktır.
New York Savcılığı, Mart 2025'te Çinli 3D yazıcı üreticisi Creality'ye de bir mektup göndererek, CEO Adun Ao'dan yazıcıların ateşli silah üretmesini önleyecek yapay zeka araçları uygulaması ve Creality Cloud dosya paylaşım sitesindeki silahları kaldırmasını istedi.
Savcılık, CAD dosyaları arasında gezinmek için yapay zeka algoritmalarını kullanarak silah parçalarını tanımladığını iddia eden Print & Go tarafından üretilen "3D GUN'T" adlı yazılıma atıfta bulundu.
Küçük bir İspanyol şirketi tarafından oluşturulan Print & Go, yazdırma çiftliklerini uzaktan yönetmek için kullanılan bir iş akışı sistemidir. Dosyaları analiz ederek ve bilinen ateşli silah kütüphanesiyle karşılaştırarak silahların 3D yazdırılmasını önleyebildiğini iddia ediyor. Ayrıca, bir dosyanın silaha benziyor olup olmadığını belirlemek için yapay zekayı kullanacak, bu da zararsız aksesuarlar veya oyuncaklar basıldığında alarmları tetikleyebilecek.
Print & Go web sitesinde açıklandığı üzere, program, makine çevrimdışı olsa bile çalışması için yazıcının firmware'ine yüklenebilir. Bu, yazıcının yerleşik kamerasına da erişerek "silaha benzeyen nesneleri" daha fazla tanımlayacak ve uygun görmediği dosyaları tespit ederse yetkililere kişisel veri sağlayacak takip özellikleri içerecek oldukça müdahaleci bir sistemdir.
