Hareket yumuşatma, sinema tutkunları, ev sineması meraklıları ve içerik üreticileri arasında pek hoş karşılanmayan bir üne sahip. Hareket veya video enterpolasyonu olarak da bilinen hareket yumuşatma, günümüzdeki neredeyse tüm modern televizyonlarda bulunuyor. Bu özelliğin, 24 kare/saniye (fps) hızında çekilen film ve dizilerdeki titremeleri gidermesi amaçlanıyor. Ancak hareket yumuşatma, genellikle istenmeyen görsel artefaktların yanı sıra 'sabun operası etkisi' olarak bilinen o rahatsız edici görünüme neden oluyor.
Yaklaşan iki yeni HDR standardı olan HDR10+ Advanced ve Dolby Vision 2, hareket yumuşatmaya bakış açımızı değiştirmeyi ve hareket enterpolasyonunu, yaratıcının vizyonuna daha yakın hale getirmeyi hedefliyor. Ancak bu standartların bu hedeflere ulaşıp ulaşamayacağı henüz belirsizliğini koruyor.
HDR10+ Advanced'dan Akıllı FRC
Samsung, HDR10 formatının gelecek versiyonu hakkında ayrıntılar paylaştı ve bu yeni sürüm altı yeni özellik getiriyor. HDR10+ Advanced'ın en ilgi çekici özelliklerinden biri, hareket yumuşatmayı iyileştirmesi beklenen HDR10+ Akıllı FRC (Kare Hızı Dönüşümü). Mevcut sistemde, televizyonlar her bir video karesini analiz ederek, televizyonun yenileme hızıyla eşleşen bir kare hızında oynatıldığında ek karelerin nasıl görüneceğini tahmin etmeye çalışır. Ardından bu ek kareleri videoya yerleştirir. Örneğin, 60Hz bir televizyon, hareket yumuşatma açıkken 24fps bir filmdeki titremeyi gidermek için videoyu 60fps gibi oynatacak şekilde kareler eklemeye çalışır. Bazı izleyiciler için bu normal görünebilir ve özellikle kamera kaydırmaları veya yakınlaştırmalar daha akıcı hale gelebilir. Ancak diğerleri, filmlerin ve dizilerin daha çok sabun operaları gibi göründüğünü veya film kameraları yerine yüksek hızlı video kameralarla çekilmiş gibi durduğunu bildiriyor. Hollywood'daki bazı tanınmış isimler dahil olmak üzere eleştirmenler, hareket yumuşatmanın doğal görünmediğini ve yaratıcının amaçladığı vizyondan uzaklaştığını savunuyor.
Akıllı FRC, hareket yumuşatmanın düzeyini her sahne için içerik üreticilerinin belirlemesine olanak tanıyarak daha incelikli bir yaklaşım sergiliyor. Bu özellik ayrıca ortam aydınlatmasına göre hareket enterpolasyonunun gücünü ayarlamak üzere de tasarlanmış.
Dolby Vision 2'den Otantik Hareket
HDR10+ Advanced'ın Akıllı FRC özelliği, Dolby'nin gelecek HDR standardı Dolby Vision 2 için duyurduğu Otantik Hareket (Authentic Motion) özelliğine oldukça benziyor. Dolby, Otantik Hareket'i 'sahnelere istenmeyen titremeler olmadan daha otantik bir sinematik his vermek için dünyanın ilk yaratıcı odaklı hareket kontrol aracı' olarak tanımlıyor. Otantik Hareket, Dolby Vision 2'nin en gelişmiş katmanı olan Dolby Vision 2 Max'ı benimseyen ve üst düzey televizyonları hedefleyen televizyonlarda bulunacak.
Geçtiğimiz Eylül ayında yapılan bir haberde, Otantik Hareket'in 10 farklı hareket yumuşatma seviyesine sahip olacağı belirtilmişti. Bir demoda, 25fps hızında çekilen bir dizinin takibi sırasında hareket yumuşatmanın seviyesi, kameranın yavaşça eğilmesiyle düşürülmüş ve kamera sabitlendiğinde ise seviye 0'a indirilmiş.
Bu Çalışacak mı?
Her iki HDR standardı hakkında da henüz yeterli bilgiye sahip olmadığımız için, bu teknolojilerin hareket yumuşatmayı zaten benimsemeyen izleyiciler için videolardaki görünümü iyileştireceğinden emin değiliz. İçerik üreticilerine, hareket yumuşatmanın ne zaman ve ne kadar güçlü uygulanacağı konusunda daha fazla kontrol verilmesi, sabun operası etkisinin gereksiz yere uygulanmasını önleyebilir. Ancak her iki standart da, belirli çekimlere farklı ölçeklerde uygulandığında hareket yumuşatmanın doğal görüneceğini kanıtlamış değil.
Her iki standart da, bir televizyonun birbirine çok farklı görünen iki kare arasındaki kareyi nasıl görünmesi gerektiğini belirlemekte zorlandığında ortaya çıkan haleler gibi hareket yumuşatmayla ilişkili görsel artefaktları ele almaktan bahsetmiyor. İçerik üreticilerinin sahne bazında hareket yumuşatma seviyeleri belirlemesi, bu sorunu doğrudan ve açık bir şekilde çözmüyor.
Samsung, HDR10+ Advanced'ın Akıllı FRC'sinin nasıl görüneceğine dair bazı yayınlara bir 'simülasyon' gösterdi, ancak bir simülasyon, desteklenen bir televizyonda gerçek zamanlı çalışan teknolojiden çok farklıdır.
Bir diğer soru ise, sadece televizyon üreticileri değil, içerik üreticileri tarafından da benimsenme ve kullanılabilirlik olacaktır. HDR10+ 2017'de duyuruldu ve belirli sayıda film ile akış hizmeti tarafından destekleniyor. Dolby Vision 2014'te çıktı ve geçmişte birçok film başlığı tarafından desteklendi. HDR10+ Advanced veya Dolby Vision 2'nin hareket yumuşatma özellikleri için içerik üreticilerine mevcut HDR standartlarına kıyasla ne kadar ek yük getireceğini henüz bilmiyoruz.
HDR10+ Advanced'ın Samsung'un 2026 televizyonlarında piyasaya sürülmesi ve Prime Video tarafından desteklenmesi bekleniyor. Dolby Vision 2 HDR için henüz bir çıkış tarihi bulunmuyor.
Birçok televizyonda hareket yumuşatmanın varsayılan olarak açık olmasıyla, bu teknolojinin performansındaki gelişmeler büyük bir izleyici kitlesi için izleme deneyimini iyileştirebilir. Ancak her iki yaklaşan HDR standardının da, hareket yumuşatmayı doğal göstermek ve sinemanın en büyük isimlerinden bazılarını ikna etmek için daha uzun bir yolu var.
