Yerin derinliklerinde saklı olan sırlar, bilim insanlarının yoğun çalışmalarıyla gün yüzüne çıkmaya devam ediyor. Yer kürenin yapısı, adeta bir tarih kitabı gibi katmanlar halinde uzanırken, bu katmanlar arasında henüz keşfedilmemiş bilgiler barındırıyor. Son araştırmalar, Dünya'nın iç çekirdeğinin kendi içinde daha da küçük bir katmana sahip olabileceğine işaret ediyor.
Geleneksel olarak Dünya'nın dört ana katmandan oluştuğu kabul edilir: kabuk, manto, dış çekirdek ve iç çekirdek. Ancak bilim dünyası, bu bilgilerimizi tazeleme potansiyeli taşıyan yeni bulgularla karşı karşıya.
Yer bilimciler, volkanlardan elde edilen bilgiler ve sismik dalgaların yayılımı gibi dolaylı gözlemlerle yeraltı yapısını anlamaya çalışıyor. Bu çalışmalar sonucunda, iç çekirdeğin 5.000 santigrat derecenin üzerinde bir sıcaklığa sahip olduğu ve Dünya'nın toplam hacminin yalnızca yüzde 1'ini oluşturduğu tahmin ediliyor.
Ancak son yıllarda yapılan araştırmalar, iç çekirdeğin aslında iki farklı katmandan oluşabileceğine dair kanıtlar sunuyor. Bu bulgu, mevcut ders kitaplarının yeniden yazılması anlamına gelebilir.
Araştırmacılar, iç çekirdeğe ait binlerce modeli, sismik dalgaların Dünya içindeki yolculuk süreleriyle ilgili onlarca yıllık verilerle karşılaştırmak için özel bir algoritma kullandı. Bu analizler, iç çekirdeğin malzemesinin özelliklerinin, sismik dalgaların yayılımını nasıl etkilediğini ortaya koydu.
Bazı modeller, iç çekirdeğin malzemesinin ekvatora paralel olarak sismik dalgaları daha hızlı ilettiğini öne sürerken, diğerleri malzemelerin karışımının dalgaların Dünya'nın dönüş eksenine paralel olarak daha hızlı ilerlemesine olanak tanıdığını gösteriyor. Bu konudaki farklılıkların derecesi üzerinde ise hala tartışmalar devam ediyor.
Yapılan çalışma, iç çekirdeğin derinliklerinde belirgin bir yapısal değişim gözlemlemedi, ancak 54 derecelik bir açıyla yavaş yönelimde bir değişiklik tespit edildi. Bu durum, iç çekirdeğin yapısında bir farklılık olabileceğini ve bunun da Dünya'nın tarihinde iki ayrı soğuma olayına işaret edebileceğini gösteriyor.
Bu yeni bulgular, daha önceki bazı deneysel verilerin mevcut Dünya yapısı modelleriyle tutarsız olmasını açıklayabilir. En içteki bir katmanın varlığı daha önce de tahmin edilmişti; iç çekirdeği oluşturan demir kristallerinin farklı yapısal hizalanmalara sahip olabileceğine dair ipuçları bulunuyordu.
Bilim insanları, veri boşluklarının ve küresel deprem ve alıcı dağılımlarının sınırlı olması nedeniyle sonuçların kesinliği konusunda dikkatli olunması gerektiğini belirtiyor. Ancak bu yeni bulgular, iç çekirdeğin anizotropisi üzerine yapılan diğer çalışmalarla uyum gösteriyor.
Gelecekteki araştırmalar, bu veri boşluklarını doldurarak bulguları teyit etmeye veya çürütmeye yardımcı olabilir ve böylece Dünya'nın en eski katmanındaki sırların daha fazla çözülmesini sağlayabilir.
