Yapay zeka (YZ) dünyayı ele geçirdi ve yeni bir dönemin kapısını araladı gibi görünüyor. Bireysel kullanıcılardan büyük ölçekli şirketlere kadar herkesin YZ çılgınlığına kapıldığı bir gerçek. ChatGPT gibi hizmetler günlük hayatımızın bir parçası haline gelirken, şirketler de iş süreçlerini optimize etmek için kurumsal düzeydeki YZ araçlarını yoğun şekilde kullanıyor. Hatta bazen insan çalışanların yerini dahi alabilecek kadar ileri gidiliyor.
Ancak ABD Nüfus Sayım Bürosu tarafından yapılan ve Apollo tarafından raporlanan yeni bir anket, büyük şirketlerin YZ kullanımında frene basabileceğine işaret ediyor. 250'den fazla çalışanı olan büyük şirketlerin YZ kullanımının azaldığı belirtiliyor. Bu yavaşlamanın Haziran ayında yaklaşık %13.5 seviyesindeyken, Ağustos sonuna doğru %12 civarına düştüğü görülüyor. Daha az çalışanı olan şirketlerdeki durum ise genellikle düşüş eğiliminde olsa da, bazıları hala artış gösteriyor.
Bu anketin iki haftada bir yapıldığını ve veri toplama hızının farklılık gösterebileceğini belirtmekte fayda var. Dolayısıyla istatistiksel doğrulukta dalgalanmalar yaşanabilir. Yakın zamanda Nvidia'nın hisse senedi fiyatının, CEO'sunun çeyrek dönemlik kazanç çağrısının ardından düşmesi de bu belirsizliği artırıyor. Bazı analistler, YZ'nin gelişimini engelleyebilecek bir 'YZ kışı' uyarısında bulunuyor.
1902'den beri faaliyet gösteren ABD Nüfus Sayım Bürosu, İş Eğilimleri ve Görünüm Anketi (BTOS) ile işletmelerin YZ kullanımını ve benimsenmesini takip ediyor. En son rapor, 2022'den beri YZ kullanımının ilk kez düştüğünü gösteriyor. 2023 sonu itibarıyla şirketlerin yalnızca yaklaşık %3.9'u ürün veya hizmetlerini satmak ya da üretmek için YZ kullanırken, bu oran 2024 ortasına kadar %5'in üzerine çıktı. Anketin 1.2 milyon firmayı kapsaması, verilerin oldukça güvenilir olduğunu gösteriyor.
Eleştirmenler, başlangıçtaki aşırı YZ hevesinin şimdi bir geri çekilmeye yol açtığına dikkat çekebilir. Yakın tarihli bir Stanford çalışması, YZ'nin genç ABD'li çalışanlar için işlerde %13'lük bir düşüşe neden olduğunu gösterdi. Daha sonra yapılan bir Harvard çalışması da, YZ nedeniyle yalnızca daha az deneyimli (junior) pozisyonların kıdemli işlere göre çok daha fazla etkilendiğini ortaya koydu. Bu durum, şirketlerin karlılıklarını artırmak için YZ'yi benimsemeye istekli olmaları, ancak maliyetleri tam olarak düşürememeleri nedeniyle işten çıkarmalara yol açmış olabileceği anlamına geliyor.
Bu durum sadece büyük şirketlerle sınırlı değil. Haziran ayında yapılan 1.500 firmalık bir anket de küçük işletmeler arasında YZ benimsenmesinde bir düşüş olduğunu ortaya koydu. Ancak burada, YZ araçlarını işleri yapmak için kullanmak ile YZ'yi bir çalışan yerine koymak arasındaki ayrım belirsizliğini koruyor. YZ'yi kontrol etmek ve yönetmek için hala birinin başında olması gerekiyor. Diğer yandan YZ, bir çalışanın yapabileceği işi yaparak işsizlik oranına katkıda bulunabilir.
YZ endüstrisinin mevcut durumunu kesin olarak değerlendirebilmek için daha uzun vadeli verilere bakmak gerekecek. AMD yöneticileri, YZ'nin 'çok fazla konuşulduğunu' ve buna yönelik donanımların şirketlere büyük paralar kazandırdığını belirtiyor. Dolayısıyla bu teknolojinin geleceğine dair olumlu bakış açılarında bir eksiklik yok. Ancak büyük ve küçük şirketlerden gelen son geri çekilme belirtileriyle birlikte, küresel bir beklenti döngüsünden faydalanan bir endüstrinin, her şeyin yolunda gitmediği bir gerçeklikle nasıl başa çıkacağını görmek ilginç olacak.
