Günlük hayatımızda keyif için kitap okumaya ne kadar vakit ayırıyoruz? Yapılan yeni bir araştırmaya göre, Amerika Birleşik Devletleri'nde keyif için kitap okuma alışkanlığı dramatik bir şekilde azalıyor. Bu durum, sosyal medya ve yayın platformları gibi diğer dijital medya tüketimindeki artışla da doğru orantılı görünüyor.
Florida Üniversitesi ve Londra Üniversitesi'nden araştırmacıların yürüttüğü bir anket, 2003-2023 yılları arasında ABD'deki yetişkinlerin günlük keyif için okuma alışkanlıklarında yüzde 40'lık bir düşüş kaydetti. Ankete 236.270 ABD'li yetişkin katıldı.
Araştırmada, katılımcıların kişisel ilgi alanları doğrultusunda kitap, dergi, gazete veya e-okuyucu okuması ya da sesli kitap dinlemesi, keyif için okuma olarak değerlendirildi.
Elbette zaman ve alışkanlıklar yıllar içinde değişebilir. Ancak okumanın anlama becerileri, ruh sağlığı ve başkalarına karşı empati gibi sayısız faydayla açık bir bağlantısı olduğu biliniyor. Bu nedenle, okuma alışkanlığındaki bu düşüş trendinin tersine çevrilmesi gereken önemli bir durum.
Araştırmanın başında yer alan bir uzman, bu durumun küçük bir düşüş olmadığını, yılda yaklaşık yüzde 3'lük sürekli ve istikrarlı bir gerileme olduğunu belirtiyor. Uzman, bu düşüşün hem önemli hem de derinlemesine endişe verici olduğunu vurguluyor.
Araştırmacılar, ABD'de her gün keyif için okuyanların oranının 2004 yılında yüzde 28 ile zirveye ulaştığını, ancak 2023'te bu oranın yüzde 16'ya düştüğünü tespit etti. Ancak olumlu bir gelişme de var: Hâlâ okuyanlar, ortalama olarak biraz daha uzun süre okuyor.
Okuma alışkanlıklarındaki değişimler eşit değil. Keyif için okumadaki düşüşler, özellikle düşük gelirli, düşük eğitimli ve şehir dışında yaşayan siyahi Amerikalılarda daha yüksek seviyelerde görüldü. Bu durum, araştırmacılara göre akıllı telefonlar, tabletler ve diğer ekranların yükselişinin ötesinde sorunlara işaret ediyor. Farklı yaşam koşulları, okuma alışkanlığını desteklemeyen erişilebilirlik eşitsizliklerine yol açıyor.
Uzmanlar, dijital kültürün bu hikayenin bir parçası olduğunu kabul etmekle birlikte, aynı zamanda okuma materyallerine sınırlı erişim, ekonomik güvensizlik ve ulusal anlamda azalan boş zaman gibi yapısal sorunların da etkili olduğunu belirtiyor. Çoklu işlerde çalışan veya kırsal bir alanda ulaşım engelleriyle mücadele eden biri için kütüphaneye gitmenin mümkün olmayabileceğini ifade ediyorlar.
Araştırma ekibi, bu rakamların tersine dönmesi için daha fazla çaba gösterilmesini istiyor. Ancak bu değişimin stratejik olması gerektiğinin altını çiziyorlar. Örneğin, kütüphane etkinlikleri ve kitap kulüpleri gibi topluluk merkezli girişimler büyük önem taşıyor.
2023'te her gün keyif için okuyanların yüzde 67'sinin bunu yalnız başına yaptığı, yüzde 94'ünün ise evde (kendi evi veya başka birinin evi) okuduğu ortaya çıktı. Okumayı daha çok bir grup etkinliği haline getirmek, daha fazla insanı düzenli olarak kitap okumaya teşvik etmenin bir yolu olabilir.
Araştırmacılara göre, çocuklarla birlikte kitap okumak da teşvik edilmesi gereken bir başka aktivite. Ankete göre, son yirmi yılda bu aktiviteyi yapanların oranı değişmemiş olsa da, bu oran sadece yüzde 2 seviyesinde.
Uzman, okumanın tarihsel olarak yaratıcı bir şekilde etkileşim kurmak ve yaşam kalitesini artırmak için düşük engelli, yüksek etkili bir yol olduğunu belirtiyor. Halk sağlığı araç setimizdeki en basit araçlardan birini kaybettiğimizde, bunun ciddi bir kayıp olduğunu vurguluyor.
