Doktorlar genellikle hasta muayenelerine "göz kararı testi" olarak adlandırılan bir yöntemle başlarlar; bu, hastanın yaşından büyük mü yoksa küçük mü göründüğüne dair anlık bir değerlendirmedir ve önemli tıbbi kararları etkileyebilir.
Bu sezgisel değerlendirme yakında yapay zeka ile güçlenebilir.
Önemli bir bilimsel yayında açıklanan FaceAge adlı derin öğrenme algoritması, basit bir vesikalık fotoğrafı, kişinin doğum tarihini değil, biyolojik yaşını daha doğru bir şekilde yansıtan bir sayıya dönüştürüyor.
On binlerce fotoğraf üzerinde eğitilen algoritma, kanser hastalarının biyolojik yaşını, sağlıklı akranlarına göre ortalama beş yıl daha yaşlı olarak belirledi. Araştırmacılar, bu algoritmanın doktorların kimin zorlu tedavilere güvenle dayanabileceğine ve kimin daha nazik bir yaklaşımla daha iyi sonuç alabileceğine karar vermelerine yardımcı olabileceğini söylüyor.
Örneğin, biyolojik yaşı 65 olarak hesaplanan dinç bir 75 yaşındaki hastayı ve biyolojik yaşı 70 olarak görünen narin bir 60 yaşındaki hastayı düşünün. Agresif radyasyon tedavisi ilki için uygun olabilirken, ikincisi için riskli olabilir.
Aynı mantık, kalp ameliyatları, kalça protezleri veya yaşam sonu bakımı gibi kararların yönlendirilmesine de yardımcı olabilir.
Halsizlik ve Kırılganlık İçin Daha Keskin Bir Bakış
Artan kanıtlar, insanların genler, stres, egzersiz ve sigara içme veya alkol kullanma gibi alışkanlıklar tarafından şekillendirilen farklı hızlarda yaşlandığını gösteriyor. Pahalı genetik testler DNA'nın zamanla nasıl yıprandığını ortaya koyabilirken, FaceAge sadece bir selfie kullanarak içgörü sağlama potansiyeli taşıyor.
Model, kamuya açık veri kümelerinden alınan, 60 yaş üstü olduğu varsayılan sağlıklı yetişkinlere ait 58.851 portre üzerinde eğitildi.
Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri ve Hollanda'da tedavi gören 6.196 kanser hastası üzerinde, radyoterapi öncesinde çekilen fotoğraflar kullanılarak test edildi. Kanserli hastaların biyolojik olarak kronolojik yaşlarından ortalama 4,79 yıl daha yaşlı göründüğü tespit edildi.
Kanser hastaları arasında, daha yüksek bir FaceAge skoru, kişinin gerçek yaşı, cinsiyeti ve tümör tipi dikkate alındıktan sonra bile, daha kötü bir hayatta kalma oranını güçlü bir şekilde öngördü ve biyolojik okuması 85'in üzerine çıkan herkes için risk belirgin şekilde arttı.
İlginç bir şekilde, FaceAge yaşlanma belirtilerini insanların algıladığından farklı şekillerde değerlendiriyor gibi görünüyor. Örneğin, gri veya kel olmak, yüz kas tonusundaki ince değişikliklerden daha az önem taşıyor.
FaceAge, doktorların doğruluğunu da artırdı. Sekiz doktordan terminal dönemdeki kanser hastalarının vesikalık fotoğraflarını incelemeleri ve altı ay içinde kimin öleceğini tahmin etmeleri istendi. Başarı oranları zar zor şansı yenebildi; FaceAge verileri ellerinde olduğunda ise tahminler belirgin şekilde iyileşti.
Model, internette popüler olan bir memeyi bile doğruladı; aktör Paul Rudd'un 50 yaşında çekilen bir fotoğraftaki biyolojik yaşını 43 olarak tahmin etti.
Önyargı ve Etik Korumalar
Yapay zeka araçları, beyaz olmayan insanlara yeterince hizmet vermediği gerekçesiyle incelemeye tabi tutuluyor. Araştırmacılar, FaceAge'in tahminlerinde önemli bir ırksal önyargı görülmediğini, ancak 20.000 hasta üzerinde ikinci nesil bir model eğittiklerini belirtti.
Ayrıca makyaj, kozmetik cerrahi veya oda aydınlatmasındaki varyasyonlar gibi faktörlerin sistemi nasıl yanıltabileceğini de araştırıyorlar.
Etik tartışmalar büyük önem taşıyor. Bir selfie'den biyolojik yaşı okuyabilen bir yapay zeka, klinisyenler için bir nimet olabilir, ancak hayat sigortacıları veya risk ölçmek isteyen işverenler için de cazip hale gelebilir.
Çalışmanın araştırmacıları, "Bu teknolojilerin yalnızca hastanın yararına kullanıldığından emin olmak için kesinlikle dikkat edilmesi gereken bir konu," diyor.
Başka bir ikilem: Ayna geri konuştuğunda ne olur? Vücudunuzun düşündüğünüzden biyolojik olarak daha yaşlı olduğunu öğrenmek, sağlıklı değişiklikleri teşvik edebilir veya kaygıya neden olabilir.
Araştırmacılar, algoritmayı daha fazla doğrulamak amacıyla insanların kendi fotoğraflarını yükleyerek bir araştırma çalışmasına katılmalarına olanak tanıyan halka açık bir FaceAge portalı açmayı planlıyor. Klinisyenlere yönelik ticari versiyonlar, ancak daha fazla doğrulama yapıldıktan sonra gelebilir.
