Bilim dünyası, insanlık tarihinin erken dönemlerine ışık tutan heyecan verici bir keşifle çalkalanıyor. Milyonlarca yıl önce yaşamış küçük bir çocuğun kafatası, modern insanlarla Neandertaller arasındaki uzun süreli etkileşimin bugüne kadarki en eski fiziksel kanıtını sunuyor. Bu nadir fosil, DNA'mızın derinliklerinde gizlenen Neandertal izlerinin ne kadar eskilere dayandığına dair bildiklerimizi önemli ölçüde değiştiriyor.
Yaklaşık 140.000 yıl öncesine tarihlenen bu kafatası, hem modern insanlara hem de Neandertallere ait özellikleri taşıyor. Bu keşif, daha önce bilinen en eski melez birey örneğinden tam 100.000 yıl daha eski olmasıyla dikkat çekiyor. Bu bulgu, Neandertallerin günümüz İsrail topraklarına göç etme zaman çizelgesini yeniden yazarken, iki tür arasındaki paylaşılan tarih anlayışımızı da zenginleştiriyor.
Yapılan detaylı incelemeler, çocuğun kafatasının genel şeklinin modern insanlara benzemesine rağmen, kafatası içindeki kan dolaşım sistemi, alt çene yapısı ve iç kulak gibi özelliklerinin Neandertallerle tipik özellikler taşıdığını gösteriyor.
Bu fosil kalıntıları, aslında 1931 yılında Skhūl Mağarası'ndaki kazılar sırasında bulunmuştu. Bulunanlar arasında, üç ila beş yaşları arasında ölen bir çocuğa ait kısmi kafatası ve kazı sırasında ayrılan alt çene kemiği yer alıyordu. Bu kalıntıların sınıflandırılması başlangıçta zorlu olmuş, o dönemde modern insanlara ait olarak kabul edilmiş ancak bazı belirsizlikler devam etmişti.
Genomumuzdaki bilgiler, modern insanlar ve Neandertaller arasındaki çiftleşme ve etkileşimin 250.000 yıl öncesine kadar uzandığını gösteriyor. Ancak bu karşılaşmaların nerede ve nasıl gerçekleştiği konusunda kesinlik kazanmak zordu.
Skhūl çocuğunun başlangıçta modern insan olarak kabul edilmesinin bir nedeni, Neandertallerin bölgede yaklaşık 70.000 yıl öncesine kadar yaşamadığına dair yaygın inanıştı. Ancak 2021'de yapılan bir araştırma, İsrail'de Neandertallerle ortak özellikler taşıyan fosil kalıntıları tespit ederek, bu insansı akrabalarımızın bölgede 400.000 yıl öncesine kadar bulunmuş olabileceği ihtimalini ortaya koymuştu.
Bu bağlamda, Tel Aviv Üniversitesi, Fransız Ulusal Doğa Tarihi Müzesi ve Belçika'daki Liege Üniversitesi'nden araştırmacıların ortak çalışması, Skhūl çocuğuna ait fosilleri yeniden inceledi. Yüksek çözünürlüklü 3 boyutlu taramalar ve detaylı analizler sayesinde kemiklerin şekil ve yapıları titizlikle incelendi. Ayrıca kafatasının kan damarlarının nasıl çalıştığını anlamak için de yeniden yapılandırmalar yapıldı.
Araştırmacılar, incelenen fosilin Neandertaller ve Homo sapiens arasındaki çiftleşmenin bilinen en eski fiziksel kanıtı olduğunu belirtiyor. Geleneksel olarak Skhūl Mağarası'nda bulunan fosillerin, Nasıra yakın Qafzeh Mağarası'ndaki fosillerle birlikte erken dönem Homo sapiens gruplarına atfedildiğini ancak mevcut çalışmanın, Skhūl Mağarası'ndaki fosillerin en azından bir kısmının, yerel ve daha yaşlı Neandertal popülasyonundan Homo sapiens popülasyonuna sürekli genetik akışın bir sonucu olduğunu ortaya koyduğunu vurguluyorlar.
