Son beş yıldır, modüler, tamir edilebilir, yükseltilebilir ve özelleştirilebilir laptop tasarımlarına odaklanan yeni nesil bilgisayar üreticisi Framework'e özel bir ilgi gösteriyoruz. Şirket, özellikle orijinal Framework Laptop 13 için istikrarlı bir donanım yükseltme akışı sunarak bu alanda sağlam bir iş çıkardı.
Ancak şirketin yazılım desteği performansı (performans iyileştirmeleri, hata düzeltmeleri ve önemli güvenlik güncellemeleri içeren BIOS ve sürücü güncellemeleri dahil) daha inişli çıkışlıydı. 2024 yılının Nisan ayında yaptığımız bir değerlendirmede, Laptop 13 anakartının birçok versiyonunun yıllardır BIOS güncellemesi veya güncel sürücü paketi almadığını görmüştük. İlk nesil laptopun Windows 11 desteği hala 'beta' aşamasındaydı ve şirket Linux desteği sağlamakta da zorlanıyordu.
O dönemde Framework CEO'su ile konuştuk ve sorunları kabul etti. Açıklama olarak, Framework'ün küçük bir şirket olduğunu ve bazı güncellemeler için Intel ve AMD gibi donanım üreticilerine bağımlı olduklarını belirtti. Ancak iyileştirmelerin yolda olduğunu da söz verdi.
CEO, Framework'ün donanımlarının çoğunu üreten Compal adlı şirket bünyesinde özel bir ekibin işe alındığını ve faaliyete geçtiğini söyledi. Bu ekibin tam kapasite çalışmaya başlamasıyla birlikte, Framework'ün tüm eski ve güncel ürün kataloğunu sürekli olarak gözden geçirerek hiçbir modelin uzun süre ihmal edilmemesini sağlamayı hedeflediklerini belirtti.
CEO'nun '2024 yazı ortası' için verdiği bu değişiklik takvimi biraz iyimser kalsa da, ekip son bir yılda somut ilerleme kaydetmiş gibi görünüyor.
Gerçek İyileşmeler
Framework'ün sürücü paketleri ve BIOS güncellemelerinin yayın tarihlerine genel bir bakış, şirketin 2021'deki 11. nesil Intel Core versiyonundan bu yana tüm ürünleri için son sekiz ayda en az bir BIOS güncellemesi yayımladığını gösteriyor. Çoğu model, 2025 takvim yılı içinde en az bir güncelleme aldı. Sürücü paketleri biraz daha eski olsa da, en eskileri Haziran 2024'ten kalma ve Core Ultra ile tüm AMD modelleri 2025'te en az bir sürücü paketi güncellemesi aldı.
Şirketin Linux kullanıcıları için BIOS güncelleyiciler de hemen hemen tüm Framework Laptop modelleri için mevcut. Framework'ün Linux Vendor Firmware Service (LVFS) kullanımına sayesinde, bunların çoğu kullandığınız Linux dağıtımındaki yazılım güncelleyicisi aracılığıyla otomatik olarak indirilip yüklenebiliyor.
Tek istisna, 12. nesil Intel Core versiyonu Laptop 13. Bu model, 2024 başında Framework'ün güncelleme çabalarını değerlendirdiğimizde en bariz şekilde güncel olmayan versiyondu. LVFS tabanlı BIOS güncellemeleri, Intel Management Engine yazılımını bu laptoplarda güncelleyemiyor çünkü LVFS, bu güncellemeler için gereken Intel ikili dosyalarını dağıtmıyor. Ancak Framework, donanımın yerleşik EFI kabuğu aracılığıyla yüklenebilen bir BIOS güncellemesi versiyonu sunuyor, böylece Linux kullanıcıları tam yazılım güncellemelerini Windows kullanmadan alabiliyor.
Bu güncellemeler, güvenlik düzeltmelerinin yanı sıra yeni özellikler de içeriyor. Örneğin, Laptop 13'ün Core Ultra versiyonu için Thunderbolt sertifikası ve tüm ürün yelpazesi için 61 WHr batarya için Pil Uzatma (Battery Extender) özelliği geldi. Bu özellik, beş gün veya daha uzun süre prize takılı kalan laptoplarda maksimum şarjı sınırlayarak pilin ömrünü uzatmayı hedefliyor.
Framework CEO'su bu hafta yaptığı açıklamada, “Sürekli yazılım güncelleme ekibimiz tam kapasiteyle çalışıyor ve her ay ürünlerimizin tüm nesillerine yayılan çeşitli BIOS ve sürücü güncellemeleri yayımlıyoruz” dedi. Ayrıca, “AMD ve Intel'in bu platformlar için upstream güncellemeleri sağlamayı taahhüt ettikleri sürece güncellemeler sunmaya devam edeceğiz” diye ekledi.
Framework'ün ürün yelpazesi sürekli genişledikçe, düzenli ve tutarlı bir güncelleme sürecine sahip olması özellikle önemli. Şirket şu anda Framework Laptop 13 anakartının altı farklı versiyonunu, Laptop 16'yı ve Laptop 12'yi destekliyor. Ayrıca Framework'ün ilk masaüstü bilgisayarı (Framework Desktop olarak adlandırılıyor) da bu yıl içinde piyasaya sürülecek. İlk birkaç yılında, Framework ekibinin odağı genellikle yeni ürünleri çıkarmak gibi görünüyordu ancak şirket şimdi eski ürünleri destekleme konusunda daha iyi bir denge kurmuş gibi görünüyor.
