Bir grup şirket, Tyrannosaurus rex (T. rex) "derisinden" lüks moda aksesuarları üretmeyi planladığını duyurdu. Ancak bilim insanları, bu iddianın gerçeklikten uzak olduğunu belirtiyor.
Şirketler, T. rex derisini laboratuvar ortamında üreteceklerini ve bunun geleneksel deriye göre "çevre dostu" ve "zulüm içermeyen" bir alternatif olacağını iddia ediyor.
Bu yeni materyali fosilleşmiş T. rex kolajenine, yani cilt ve diğer dokulara yapı sağlayan yaygın bir proteine dayandıracaklarını belirten şirketler, sentetik (yapay olarak oluşturulmuş) DNA ile hücreleri mühendislik yöntemleriyle geliştireceklerini açıkladı.
Ancak dinozor uzmanları, gerçek T. rex derisi üretmek için soyu tükenmiş bu avcının DNA'sına ihtiyaç duyulduğunu, ancak böyle bir DNA'nın mevcut olmadığını vurguluyor. Ayrıca, paleontologlar T. rex kolajenini yalnızca kemiklerde bulmuşlardır, deride değil. Deri ise deri malzemesinin temelidir.
Uzmanlar, bu T. rex derisi iddiasının "yanıltıcı" olduğunu düşünüyor. Bilim insanlarına göre, bir hayvan öldüğünde DNA hemen bozulmaya başlar. Çevrede birkaç milyon yıla kadar bazı parçalar hayatta kalabilir, ancak dinozorlar çağında (66 milyon yıl önce soyları tükendi) yaşamış herhangi bir canlıya ait DNA bulunmamıştır. Bugüne kadar korunmuş en eski DNA, yaklaşık 2 milyon yıl öncesine aittir.
Tyrannosaurid türlerine ait korunmuş DNA sekansları olmadığı için "T. rex genleri mevcut değildir" diyen uzmanlar, ayrıca iyi korunmuş tyrannosaurid deri örneklerinin de olmadığını belirtiyor. Deri gibi yumuşak dokular fosillerde nadiren korunur. İyi örneklere sahip olmadan T. rex derisinin neye benzediği hakkında fazla bilgiye sahip değiliz.
Fosilleşmiş T. rex kolajeni üzerinde çalışılsa da, bilim insanları fosilleşme sırasında tüm organik bileşenlerin yok edildiğini düşünürken, son yıllarda bazı dinozor kemiklerinde kolajen tespit edilmiştir. Ancak uzmanlar, bu yeni materyal için T. rex kolajeni kullanımına şüpheyle yaklaşıyor.
Bilim insanları, kolajeni oluşturan amino asit zincirleri olan fosilleşmiş polipeptitlerin oldukça parçalanmış olduğunu, bu nedenle T. rex'e özgü bir kolajen molekülünü doğru bir şekilde yeniden inşa etmek için yeterli bir şablon olmadığını ifade ediyor. Ayrıca, kolajenler tüm hayvanlarda oldukça genel moleküllerdir ve bir türe özgü, özellikle T. rex veya herhangi bir dinozoru en yakın akrabalarından ayıran bir sekans olmasının çok şaşırtıcı olacağını ekliyorlar.
Yeni laboratuvarda yetiştirilen derinin sadece soyu tükenmiş dinozorlarla ilgili olmadığını, aynı zamanda lüks materyal endüstrisini daha sürdürülebilir ve etik hale getirmeyi amaçladığını da belirten şirketler, laboratuvar ortamında üretilen derinin geleneksel deri üretimiyle ilişkili çevresel etkileri azaltabileceğini savunuyor. Bu süreçte hayvanların öldürülmesine de gerek kalmıyor.
Uzmanlar T. rex derisi iddiasına "şiddetle şüpheyle" yaklaştıklarını belirtirken, etik açıdan laboratuvarda yetiştirilen deriyi keşfetmenin meşru olduğunu ve şirketlerin araştırma tekniklerinin ilgi çekici olduğunu kabul ediyorlar. Ancak, dinozorlar yerine inekler veya timsahlar gibi yaşayan hayvanlara odaklanmanın daha basit olacağını düşünüyorlar.
Bilim insanları, "zulüm içermeyen hayvan ürünleri kavramı, keşfedilmesi gereken meşru bir etik yoldur, bu yüzden herhangi bir egzotik 'tarih öncesi' bükülmeye ihtiyacı olduğunu düşünmüyorum" yorumunda bulunuyor.
