Bir grup biyoteknoloji girişimi, efsanevi Tyrannosaurus rex'in fosil kalıntılarından esinlenerek laboratuvarda deri üretmek istediğini duyurdu.
Bu iddialı proje, geleneksel deri üretiminin yol açtığı hayvan ölümü, ormansızlaşma ve kimyasal kullanımını azaltarak lüks malzeme sektörü için daha sürdürülebilir ve etik bir gelecek hedefliyor. Özellikle T. Rex derisinin "üst düzey deri ürünlerinde beklenen doğal dayanıklılık, onarılabilirlik ve dokunsallığı" sunması umuluyor.
Ancak şirketler, malzemenin "T. Rex DNA'sı kullanılarak tasarlandığını" iddia ediyor. Oysa bilim insanları henüz hiçbir dinozor fosilinden DNA elde edemedi. DNA, en iyi korunmuş örneklerde bile, dizilemeyecek kadar parçalanıp bozulmadan önce bir milyon yıldan biraz daha fazla hayatta kalabiliyor.
Kayıtlardaki en eski DNA parçaları (Sibirya mamutlarından), yaklaşık 1.6 milyon yıl öncesine ait. T. Rex ise 66 milyon yıl önce yok oldu, bu nedenle DNA'sını geri kazanma umudu bilimsel olarak oldukça düşük.
Ekibin aslında bu laboratuvar derisi için bir model olarak T. Rex'in fosilleşmiş kolajenini kastettiği düşünülüyor, ancak bunun da bilimsel zemini tartışmalı. Kolajen, omurgalı vücutlarındaki en yaygın protein olup, deriye belirleyici özelliklerini veren liflerin önemli bir bileşenidir.
Tip 1 kolajen, deriden kemiğe kadar tüm omurgalı vücudunda bulunur. Bu tür yumuşak dokular nadiren fosillerde sağlam kalır. 2007 tarihli bir çalışma, bir T. Rex fosilinden yedi kısa Tip 1 kolajen peptit parçasını dizilediğini iddia etmişti. Ancak daha sonra şüpheciler, yazarların ekipmanda gizlenen devekuşu ve timsah kolajenini yanlışlıkla dizilemiş olabileceğini savundu. Yıllar içinde başka çalışmalar da T. Rex örnekleri analiz edilirken kontaminasyon konusunda benzer endişeler dile getirdi.
Bununla birlikte, bir T. Rex'ten Tip 1 kolajeninin hayatta kalması - pek olası olmasa da - mümkün olabilir. Bazı yeni kanıtlar, kolajen izlerinin bazı fosillerde neredeyse 200 milyon yıl hayatta kalabileceğini gösteriyor.
Ekip gerçek T. Rex kolajenine ulaşmış olsa bile, bunu meşru bir "Kretase ürününe" dönüştürmek için ek zorluklarla karşılaşacak. Kolajenin, tarifini tersine mühendislikle çözebilecek kadar iyi durumda olması gerekir. 2007'de tanımlanan T. Rex kolajeni gerçek olsa bile, tam bir yeniden yaratım için çok parçalıydı.
Yüksek kaliteli kolajene sahip olduklarını varsayarsak, ilk adım kolajen proteinlerini oluşturan amino asitleri bulmak ve ardından bunları proteinleri kodlayan genetik dizilere çevirmektir. Yeterince dizi parçası bir araya getirebilirlerse, bu dizilerin yaşayan T. Rex akrabalarının (genellikle araştırmacılar en yakın yaşayan akraba olarak tavukları kullanır) dizileriyle eşleşip eşleşmediğini doğrulamaları gerekir. Daha sonra, bu diziler, laboratuvar derisi üretmek için tasarlanmış bir hücre hattının genomuna eklenebilir ve üretime geçilebilir.
Projeyi yürütenlerden biri, antik protein dizilerini yeniden yapılandırıp optimize ederek, prehistorik biyolojiden esinlenerek T. Rex derisi tasarlayabileceklerini ve bunu özel olarak tasarlanmış bir hücre hattına klonlayabileceklerini belirtti. Sentetik biyolojinin sınırlarını zorlama ve geleceğin malzemeleri için sürdürülebilir alternatiflere öncülük etme konusundaki tutkularını vurguladı.
En iyi durumda, bu laboratuvar yapımı deri, T. Rex'inkine yüzeysel olarak benzeyen minik kolajen fibrilleri içerecektir. Bu, gerçek dinozor derisi olduğu anlamına gelir mi? İddianın bilimsel gerçeklikten çok, dikkat çekici bir tanıtım kampanyası olduğu yönündeki görüşler ağırlık kazanıyor. Ancak belki de bu tür sansasyonel bir projenin çektiği yatırımlar, yaşayan canlıların çanta veya ayakkabı olmasını engellemeye yardımcı olabilir.
