Efsanevi Kretase dinozor mezarlığı Hell Creek'te bulunan fosilleşmiş yırtıcı kemiklerinin, artık Tyrannosaurus rex'in yavrusuna ait olmadığı ortaya çıktı.
Ünlü 'Dueling Dinosaurs' (Düello Yapan Dinozorlar) fosilinin yarısını oluşturan, neredeyse eksiksiz bir iskeletin analizi, bu kalıntıların çok daha küçük boyutlu bir tyrannosaurid yırtıcıya ait olduğunu gösteriyor. Bu dinozor, daha heybetli akrabalarının boyutunun onda birinden daha az bir boyuta ulaşmış.
Yaklaşık bir kutup ayısı ağırlığında olan Nanotyrannus lancensis, daha büyük tyrannosaurların adeta bir fincan versiyonu gibiydi. Ağır bir ezme gücü yerine çevikliğe ve hıza odaklanmış bir yapıya sahipti.
Nanotyrannus cinsi, onlarca yıldır tartışma konusu olmaktaydı. Bazı paleontologlar, bu şekilde sınıflandırılan örneklerin aslında yavru T. rex'ler olduğunu savunuyordu. Kuzey Carolina Eyalet Üniversitesi'nden paleontolog Lindsay Zanno liderliğindeki bir ekip, bu neredeyse eksiksiz iskeletin bu tartışmayı sonlandırdığını belirtiyor.
Zanno, "Bu fosil sadece tartışmayı çözmekle kalmıyor, aynı zamanda on yıllardır süren T. rex araştırmalarını da ters yüz ediyor" diyor.
Dueling Dinosaurs'un tyrannosauridinin kimlik krizini çözmek için Zanno ve meslektaşı, Kuzey Carolina Doğa Bilimleri Müzesi'nden paleontolog James Napoli, örneğin detaylı ve sistematik bir anatomik incelemesini gerçekleştirdi. Hayvanın ölüm anındaki olgunluğunu tahmin etmek için büyüme halkaları, omurga kaynaşması verileri ve gelişimsel anatomi gibi özelliklere dikkatle baktılar.
Analizleri, örneğin tam yetişkin olduğunu ve yaklaşık 680 kilogram ağırlığında olduğunu gösterdi. Tam yetişkin bir T. rex'in ortalama 8.000 kilograma ulaştığı tahmin ediliyor, ancak bilinen en büyük örneklerin daha ağır olduğu ve çok daha büyük boyutlara ulaşabildiği belirtiliyor.
Araştırmacılara göre ayrıca, N. lancensis'in T. rex iskeletinin morfolojisine hiçbir şekilde dönüşemeyecek çeşitli özelliklere ve yapılara sahip.
Napoli, "Nanotyrannus'un yavru bir T. rex olması için, omurgalı büyümesi hakkındaki her şeyi reddetmesi gerekir. Bu sadece olasılık dışı değil, imkansız." diye ekliyor.
Araştırmaları, Dueling Dinosaurs'u diğer fosillerle karşılaştırmayı gerektirdiği için, araştırmacılar 200'den fazla tyrannosaur fosilini incelediler. Bu durum, aynı zamanda N. lancensis profiline uyan başka bir örneği de tespit etmelerini sağladı.
Zanno ve Napoli ayrıca, uzun süredir yavru T. rex olarak kabul edilen ve özellikleri onu N. lancensis'e daha yakın gösteren başka bir örneği de buldular. Tam bir eşleşme olmasa da, Yunan mitolojisindeki Lethe nehri adını verdikleri ve Nanotyrannus lethaeus olarak adlandırdıkları farklı bir tür.
Bu oldukça heyecan verici bir gelişme. Yıllardır paleontologlar, Nanotyrannus fosillerini yavru T. rex gelişimini anlamak için kullanıyorlardı. Onları ayrı bir tür olarak tanımlamak, bilim insanlarının artık T. rex'in büyüdükçe nasıl değiştiğine dair daha doğru bir resim oluşturabileceği anlamına geliyor.
Aynı zamanda bu hayvanların geliştiği zengin ve karmaşık ekosistemler hakkında daha iyi bir anlayış sağlayacak.
Zanno, "Bu keşif, dinozorların son günlerine dair daha zengin, daha rekabetçi bir tablo çiziyor. Muazzam boyutu, güçlü ısırığı ve stereo görüşüyle T. rex korkutucu bir yırtıcıydı, ancak tartışmasız bir şekilde hüküm sürmüyordu. Onunla birlikte süzülen Nanotyrannus da vardı; daha ince, daha hızlı ve daha çevik bir avcı." diyor.
Araştırma, Nature dergisinde yayımlandı.
