Günümüzde 3D baskı teknolojisi yaygınlaşırken, üretilen plastik atıkların geri dönüşümü önemli bir sorun olmaya devam ediyor. Özellikle birden fazla farklı malzemenin bir arada kullanıldığı 3D baskıları geri dönüştürmek neredeyse imkansız hale gelebiliyor. Bunun temel nedeni, farklı türdeki plastiklerin genellikle birbiriyle uyumlu olmaması ve karıştırıldığında geri dönüştürülemez, işlenmesi zor yığınlar oluşturması.
Bu soruna yenilikçi bir çözüm getiren araştırmacılar, çok malzemeli 3D baskıların geri dönüştürülebilir hale gelmesi için yeni bir yöntem önerdi. Geliştirilen bu yöntemde, baskının tasarımına doğrudan suda çözünebilen 'dikişler' veya 'birleştiriciler' dahil ediliyor. Farklı malzemeler arasına yerleştirilen bu ara katmanlar için suda çözünen bir destek malzemesi olarak zaten bilinen PVA (Polivinil Alkol) plastiği kullanılması öneriliyor. Bu PVA ara katmanlarının baskının gücünü ve bütünlüğünü koruyacak şekilde modele dahil edilmesi gerekiyor.
Yöntemin işleyişi oldukça basit: Baskısı tamamlanmış ve ömrünü doldurmuş model, PVA katmanları çözünene kadar suya batırılıyor. PVA eridikten sonra, farklı malzemeler birbirinden kolayca ayrılıyor ve bu sayede her bir malzeme kendi türüne göre ayrı ayrı geri dönüştürülebilecek hale geliyor.
Genel olarak 3D baskı plastiklerinin geri dönüşümü hala zorlu bir alan. Ticari geri dönüşüm tesisleri, en yaygın 3D baskı malzemelerinden olan PLA ve ABS gibi plastikleri genellikle kabul etmiyor. Bunun birkaç nedeni var: Birincisi, bu malzemeler genellikle hangi tür plastik olduklarını belirten etiketlere sahip değil. İkincisi, etiketli olsalar bile, çoğu yaygın 3D baskı malzemesi, geri dönüşüm sistemlerinde işlenmesi zor olan veya 'diğer' kategorisine giren (genellikle üzerinde '7' rakamı bulunan) türlere giriyor.
Bitki bazlı kökenine rağmen, PLA gibi malzemeler normal şartlar altında kolayca bozunmuyor. 3D baskı atıkları çöp sahasına atıldığında, çok uzun süre varlığını koruyarak çevreye yük bindiriyor. Bu durum, birçok maker'ı kendi atıklarını yaratıcı yollarla değerlendirmeye iterken, bazı yenilikçi girişimler de daha kapsamlı çözümler arıyor. Masaüstü filament geri dönüştürücülerinden, mikroplar yardımıyla bozunabilen biyobazlı filamentlere ve hatta tamamen suda çözünebilen yeni nesil 'zamana ayarlı' plastiklere kadar çeşitli alternatifler geliştirilmeye devam ediyor. Ancak çok malzemeli baskılar için suda çözünen dikişler kullanma fikri, spesifik bir soruna odaklanarak geri dönüşüm potansiyelini önemli ölçüde artırma vadediyor.
