SpaceX'in devasa Starship roketi, Pazartesi günü Teksas semalarında başarıyla süzülerek suya iniş yaptı. Bu başarı, ABD'li şirketin, NASA'nın Ay projelerini zamanında teslim edebileceğine dair şüpheleri dile getiren eleştirilere yanıt verme çabalarında önemli bir adım olarak görülüyor.
11. test uçuşunda, devasa roket Pazartesi günü, yerel saatle 18:25'ten (23:25 GMT) kısa bir süre sonra SpaceX'in Güney Teksas fırlatma tesislerinden havalandı. Mühendislik ekiplerinden gelen alkışların da eşlik ettiği canlı yayın görüntüleri bu anları kaydetti.
Super Heavy olarak bilinen roket güçlendiricisi planlandığı gibi Körfez sularına inerken, Starship olarak da bilinen üst kademe uzayda ilerleyerek testleri gerçekleştirdi ve Ağustos ayındaki son başarılı göreve benzer bir rota izledi.
Roket, kalkıştan bir saatten biraz fazla bir süre sonra Hint Okyanusu'na doğru ilerledi ve önceki uçuşunda olduğu gibi deneme uydularını bıraktı. Aracın geri alınması planlanmıyordu.
NASA, astronotları Ay'a geri döndürme çabalarında dünyanın en büyük ve en güçlü roketi olan Starship'i kullanmayı planlıyor. Bu roket aynı zamanda insanları Mars'a götürme vizyonunun da anahtarı konumunda.
Roketin Pazartesi günkü test görevinin, bu Starship prototipinin son uçuşu olması bekleniyordu. SpaceX'ten yapılan açıklamaya göre, bir sonraki uçuşta yeni bir model olan Sürüm 3 tanıtılacak.
Uzay teknolojisi şirketi, son iki uçuşunu zafer olarak nitelendirebilir. Ancak bu başarılar, Starship'in vaatlerini yerine getiremeyeceği, en azından yasama organları ve bilim camiasının umduğu zaman çizelgesinde gelemeyeceği endişelerini artıran bir dizi görkemli patlamanın ardından geldi.
ABD uzay ajansının Artemis programı, insanları Ay'a geri döndürmeyi hedefliyor. Bu sırada Çin de en geç 2030 yılına kadar ilk mürettebatlı görevini gerçekleştirmeyi amaçlayan rakip bir çaba içinde ilerleme kaydediyor.
ABD Başkanı'nın ikinci döneminde, yönetim NASA'ya ilerlemeyi hızlandırması için baskı uyguladı ve bu çabaların merkezinde Starship yer alıyor. Musk'ın şirketi, modifiye edilmiş bir Starship versiyonunu Ay iniş aracı olarak geliştirmek için milyarlarca dolarlık bir federal sözleşmeye sahip.
'İkinci Uzay Yarışı'
Mürettebatlı Artemis III görevi 2027 ortası için planlanıyor, ancak bir NASA güvenlik danışma paneli görevinin "yıllarca gecikebileceği" uyarısında bulundu.
Eski NASA yöneticisi, ABD'nin Çin'in öngörülen zaman çizelgesini yenmesinin "yüksek olasılıkla pek mümkün olmadığını" belirtti.
NASA'nın vekaleten atanan yöneticisi, ABD'nin hala "ikinci uzay yarışını" kazanacağına dair güvence verdi. Geçen ay gazetecilere verdiği demeçte, "Amerika geçmişte uzayda lider oldu ve gelecekte de uzayda lider olmaya devam edecek" dedi ve Çin'in oraya ilk ulaşabileceği fikrini reddetti.
Dev Starship roketinin önceki testleri, üst kademenin patlamasıyla sonuçlanmıştı. Bunlardan ikisi Karayipler üzerinde, biri uzaya ulaştıktan sonra gerçekleşti. Haziran ayında ise üst kademe bir yer testinde patlamıştı.
Musk, tamamen yeniden kullanılabilir bir yörünge ısı kalkanı geliştirmenin en zorlu görev olduğunu belirtmiş ve Uzay Mekiği'nin ısı kalkanını uçuşlar arasında yenilemenin dokuz ay sürdüğünü kaydetmişti.
Başka bir engel de Starship'in yörüngede süper soğutulmuş itici yakıtla ikmal edilebildiğini kanıtlamak. Bu, aracın derin uzay görevlerini yerine getirebilmesi için gerekli ancak henüz test edilmemiş bir adım.
NASA'nın Havacılık ve Uzay Güvenlik Danışma Paneli, bu hayati transferin gerçekleştirilebilmesini sağlamakla ilgili "tehditlerin" altını çizdi ve bir üye olan Paul Hill, zaman çizelgesinin "önemli ölçüde zorlandığını" söyledi.
