SpaceX'in dünya çapında internet erişimi sağlayan Starlink uydu ağı, Rusya ve Çin kaynaklı ciddi tehditlerle karşı karşıya. Tarafsız bir politika düşünce kuruluşu tarafından Nisan ayında yayınlanan ve geçtiğimiz yıl boyunca 12 ülkenin uzaydaki karşı hamle yeteneklerini inceleyen kapsamlı bir rapora göre, bu tehditlerin temel nedeni Starlink'in 2022'deki Rus işgalinin ardından Ukrayna'da askeri amaçlarla kullanılmaya başlanması.
316 sayfalık rapor, insanlığın uzaya, özellikle de ulusal güvenlik konularında artan bağımlılığının, daha fazla ülkeyi kendi "karşı uzay yeteneklerini" geliştirmeye ittiğini vurguluyor. Raporda, ABD, Rusya, Çin, Hindistan, Avustralya, Kuzey Kore ve Güney Kore gibi ülkelerin kamuoyuna açık bilgilere dayanan analizleri yer alıyor.
Raporun önsözünde, "Bu konularda daha açık ve kamusal bir tartışmaya acilen ihtiyaç duyulduğuna inanıyoruz. Küresel toplumumuz ve ekonomimiz giderek artan bir şekilde uzay yeteneklerine bağımlı hale geliyor ve gelecekte uzayda yaşanacak bir çatışma, Dünya üzerinde uzun vadeli ve büyük olumsuz sonuçlar doğurabilir" ifadeleri kullanılıyor.
SpaceX'in Starlink sistemi, Alçak Dünya Yörüngesi'ndeki (LEO) binlerce uydudan oluşan devasa bir ağ kullanarak yüksek hızlı geniş bant internet sağlıyor. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından ülkenin internet altyapısının zarar görmesiyle Ukraynalılar, 2022'den itibaren internet bağlantısını sürdürmek için Starlink'i kullanmaya başladı. Bu hizmet aynı zamanda Ukrayna ordusu ve hükümeti için güvenli iletişim imkanı da sağladı. Ancak, özellikle Mayıs 2024'ten itibaren Ukrayna ordusu Starlink bağlantılarında kesintiler yaşamaya başladı. Askeri yetkililer, bu kesintileri Rusya'nın elektronik harp sistemleri için "farklı mekanizmalar test etmesine" ve daha yeni, gelişmiş teknolojiler kullanmasına bağladı.
Bahsi geçen rapor, sızdırılan ABD askeri belgelerine atıfta bulunarak, aslında Rus uydularını sinyal karıştırmaya karşı korumak için tasarlanan Tobol adlı bir Rus sisteminin, Ukrayna toprakları üzerindeki Starlink ticari uydu sinyallerini bozmak için kullanılmış olabileceğini öne sürüyor. Raporda, "Sızdırılan bu belgeler, Rusya'nın Doğu Ukrayna üzerindeki Starlink ticari uydu sinyallerini bozmak amacıyla en az üç Tobol tesisi kullandığını gösteriyor" deniliyor.
Rapora göre Rusya, Ukrayna'nın insansız hava araçları ve askeri iletişimini engellemek amacıyla Starlink uydularına giden ve uydulardan gelen sinyalleri tespit edip bozması hedeflenen Kalinka adlı daha yeni ve sofistike bir sistem üzerinde de çalışıyor. Kalinka sistemini geliştiren Rus İnsansız Sistemler ve Teknolojiler Merkezi direktörü Andrei Bezrukov, devlet medyasına yaptığı açıklamada, "Starlink katili" olarak adlandırılan bu sistemin, Starlink'in gelişmiş güvenlik özelliklerine sahip askeri versiyonu olan Starshield'e bağlı iletişim terminallerini de tespit edebileceğini belirtti.
Ayrıca, Rusya'nın Fransa, Hollanda, İsveç ve Lüksemburg gibi dört Avrupa ülkesinde GPS sinyallerini karıştırdığına dair raporlar da bulunuyor. Uluslararası Telekomünikasyon Birliği'nin Radyo Düzenlemeleri Kurulu, bu parazitlenmenin muhtemelen Moskova, Kaliningrad ve Pavlovka'daki istasyonlardan kaynaklandığını belirtti.
Raporda, Starlink hizmetinin şimdiye kadar siber saldırılara karşı dikkate değer bir direnç gösterdiği de not ediliyor.
Rapora göre Çin de ABD ile gelecekte yaşanabilecek olası silahlı çatışmalar için benzer yeteneklere yatırım yapıyor. Geçtiğimiz yıl Temmuz ayında, Çin Halk Kurtuluş Ordusu Donanması'ndan araştırmacılar, Starlink uydularını veya diğer uzay tabanlı gözetleme sistemlerini hedef almak üzere yüzeye çıkabilen, geri çekilebilir direklere sahip lazer donanımlı denizaltılar önerdi. Ancak araştırmacılar, denizaltıların sınırlı tespit yeteneklerinin, doğru hedefleme için harici kaynaklardan uydu konumu bilgisi almayı gerektireceğini de kabul etti.
Bu arada rapor, ABD Uzay Kuvvetleri'nin de uzaktan çalışarak karşı uzay elektronik harp yeteneği sağlaması amaçlanan "Remote Modular Terminals" adlı yeni uydu sinyal karıştırıcılarını test ettiğini belirtiyor.
Raporun baş yazarlarından biri olan Victoria Samson'ın da belirttiği gibi, "Görünüşe göre herkes sinyal karıştırma yöntemlerine başvuruyor." Ancak rapora göre, mevcut askeri operasyonlarda uydulara karşı şimdilik sadece yıkıcı olmayan karşı uzay yetenekleri aktif olarak kullanılıyor.
