Spotify'ın, sanatçıların gelir paylarından yüz milyonlarca dolar çalabilecek sahte Drake dinlemelerinden kâr elde ettiği iddia ediliyor. Pazartesi günü açılan bir davada, Spotify'ın bot ağları aracılığıyla yapay olarak şişirilen dinlenme sayılarıyla kullanıcı rakamlarını artırarak daha yüksek reklam geliri elde ettiği ve bu durumun diğer sanatçılara büyük zararlar verdiği öne sürülüyor.
Amerikalı rapçi RBX tarafından açılan davada, Drake'in hesaplarının bu tür sahte dinlemeleri göz ardı etmek için öne çıkarılan bir örnek olduğu belirtiliyor. RBX'in iddialarına göre, platformun 'tüm zamanların en çok dinlenen sanatçısı' unvanını taşıyan Drake'in dinlenme sayılarının önemli bir kısmının, gerçek dışı faaliyetlerden kaynaklandığı ve bu durumun Spotify tarafından bilerek görmezden gelindiği ifade ediliyor.
Dava dilekçesinde, bot hesaplarından oluşan geniş bir ağın bu sahte dinlemelerin arkasında olduğu ve Spotify'ın bu durumu makul bir şekilde tespit edebileceği ancak etmediği vurgulanıyor. RBX, Drake'in bazı şarkılarının piyasaya sürüldükten aylar, hatta yıllar sonra bile açıklanamayan, ani ve düzensiz dinlenme artışları gösterdiğini, bunun da dinlenme sahtekarlığına işaret ettiğini belirtiyor.
Özellikle dikkat çekici olanın, bazı hesapların günde 23 saat boyunca sadece Drake dinlemesi olduğu ve bu durumun Spotify tarafından şüpheli olarak işaretlenmesi gerektiği iddia ediliyor.
Sahte Drake Dinlemeleri Sanatçılara Milyonlarca Dolar Kaybettirmiş Olabilir
Spotify'daki sanatçıların, gelir havuzlarındaki hak ettikleri payı temsil eden geçerli dinlemelere göre ödeme alması bekleniyor. RBX'in iddiaları doğruysa, sadece Drake'in dinlenme sayılarının yapay olarak artırılması nedeniyle diğer tüm sanatçıların gelir havuzundaki kayıplarının yüz milyonlarca doları bulabileceği tahmin ediliyor. Davada, gerçek zararların ve cezai tazminatların yargılama sırasında belirleneceği ve muhtemelen çok daha yüksek olacağı belirtiliyor.
Dava dilekçesinde, "Drake'in müzik dinlemeleri, Spotify'ın ihmal ve/veya kasten körlük yoluyla birçok sanatçı nezdinde meydana gelmesine izin verdiği yaygın dinlenme sahtekarlığının yalnızca kayda değer bir örneğidir." ifadeleri yer alıyor.
Eğer kabul edilirse, bu toplu dava, "1 Ocak 2018'den bu yana" platformda barındırılan müziklerden telif hakkı toplayan 100.000'den fazla hak sahibini kapsayacak. Dava, soruşturmanın gidişatına bağlı olarak bu sınıfın genişletilebileceğini de belirtiyor. Spotify'ın sahte dinlemeleri "gizlediği" iddiasıyla, iddiaların ne kadar geriye gidebileceğine dair zaman sınırlaması olamayacağı savunuluyor.
Spotify ise yaptığı açıklamada, beklemedeki dava hakkında yorum yapamayacağını ancak sahte dinlemelerden kâr elde ettiği iddialarını reddettiğini belirtti. Şirket sözcüsü, "Spotify, endüstri çapındaki yapay dinlenme zorluğundan hiçbir şekilde fayda sağlamıyor. Biz bunu önlemek ve sanatçı ödemelerini güçlü korumalarla güvence altına almak için sürekli gelişen, sınıfının en iyisi sistemlere yoğun yatırım yapıyoruz. Sahte dinlemeleri kaldırmak, telif haklarını tutmak ve cezalar uygulamak gibi önlemler alıyoruz." dedi.
Sahte Hayranlar Dinlemeler Arasında Yüzlerce Kilometre Hareket Ediyor Gibi Görünüyor
Spotify, dinlenme sahtekarlığını tespit etme ve cezalandırma çabalarını artırdığını kamuoyuna duyurmuş olsa da, RBX, Spotify'ın "kasitli olarak 'sahte dinlemelere karşı yetersiz önlemler uygulayarak' sahtekarlığın yaygınlaşmasına izin verdiğini" iddia ediyor.
Platformun, "tipik olarak Botları insan davranışlarını taklit edecek ve tespit edilmekten kaçınmak için gerçek sosyal medya veya dinlenme hesaplarına benzeyecek şekilde tasarlayan" "Bot Satıcıları" ile başa çıkmada en yetersiz olduğu belirtiliyor.
Bu satıcıların, dinlenme konumlarını gizlemek için sanal özel ağlar (VPN'ler) kullandığı, ancak Spotify'ın "makul bir özenle" bunları daha iyi tespit edebileceği öne sürülüyor. Özellikle dinlenmelerin "nüfusu yüksek hacimli dinlemeleri desteklemeyecek bölgelerden" geldiği durumlarda bu tespitin daha kolay olacağı vurgulanıyor.
Örnek olarak, RBX yine Drake'in dinlenmelerine işaret ediyor. 2024'te dört günlük bir süre zarfında, "Drake'in 'No Face' adlı şarkısının en az 250.000 dinlenmesinin Türkiye'den kaynaklandığı ancak VPN'lerin koordineli kullanımı yoluyla Birleşik Krallık'a yanlış bir şekilde coğrafi olarak haritalandığı" belirtiliyor.
Ayrıca, "Drake'in müziğini dinleyen hesapların büyük bir yüzdesinin, buradan yayılan dinlenme hacmini destekleyemeyecek nüfusa sahip bölgeler etrafında coğrafi olarak yoğunlaştığı" ve "bazı durumlarda yüz milyondan fazla dinlenmenin yerleşim yeri adresi olmayan bölgelerden kaynaklandığı" iddia ediliyor.
RBX, sadece Drake'in hayranlarının nasıl hareket ettiğine bakmanın bile bir uyarı işareti olması gerektiğini savunuyor.
Spotify'ın, kredi kartı olmadan ücretsiz, reklam destekli hesaplara kaydolmaya izin verme uygulamasını sona erdirerek bu tür faaliyetlerin çoğunu engelleyebileceği belirtiliyor. Ancak bu yapılmadığı, çünkü "Spotify'ın hizmetinde bariz dinlenme sahtekarlığına göz yummak için bir teşvikinin olduğu" iddia ediliyor.
