Elon Musk'ın Mars'ı koloni haline getirme hayalinin merkezindeki dev roket SpaceX Starship'in prototipi, son test uçuşunda Hint Okyanusu üzerinde patladı. Bu olay, aracın test programındaki bir başka zorlu aşamanın daha sonu oldu.
Şimdiye kadar inşa edilmiş en büyük ve en güçlü fırlatma aracı olan Starship, Teksas'ın güneyindeki Starbase tesisinden yaklaşık 23:36 GMT'de (Türkiye saatiyle sabaha karşı) havalandı. Mühendisler ve izleyiciler arasında heyecan yüksekti, zira son iki deneme Karayip Denizi üzerinde üst aşamanın parçalanmasıyla sonuçlanmıştı.
Ancak sorun belirtileri hızla ortaya çıktı: İlk aşama Super Heavy iticisi, planlanan Meksika Körfezi'ne inişini gerçekleştirmek yerine patladı.
Canlı yayın daha sonra, üst aşama uzay aracının, taşıması planlanan Starlink uydu 'simülatörlerini' konuşlandırmak için kapılarını açamadığını gösterdi.
Önceki iki denemesinden daha uzağa uçmuş olsa da, araç uzayda ilerlerken sızmalar yaşadı ve kontrolsüz bir şekilde dönmeye başladı.
Görev ekipleri beklenen patlamanın etkisini azaltmak için yakıtı boşalttı ve yaklaşık 66 dakika sürmesi planlanan uçuşun yaklaşık 45. dakikasında araç içi kameralar yayını kesti. Araç, Avustralya açıklarındaki hedef iniş bölgesine ulaşamadı.
SpaceX, X (Twitter) üzerinden yaptığı açıklamada, ateşli bir arıza için kullanılan alışıldık bir tabirle "Starship hızlı planlanmamış bir ayrışma yaşadı" dedi ve bu geri adımdan ders çıkarılacağını vurguladı.
Bu arada Musk, tempo artırma sözü verdi: "Sonraki 3 uçuş için fırlatma temposu daha hızlı olacak - yaklaşık 3 ila 4 haftada bir" dedi.
123 metre yüksekliğindeki bu siyah-beyaz dev, nihayetinde tamamen yeniden kullanılabilir olacak ve düşük maliyetle fırlatma yapabilecek şekilde tasarlandı. Araç, insanlığı çok gezegenli bir tür yapma umutlarını taşıyor.
NASA da Amerikalıları Ay'a geri döndürmeyi hedefleyen Artemis 3 görevi için Starship'in bir varyantına güveniyor.
SpaceX, ticari uzay uçuşlarına hakim olmasına yardımcı olan "hızlı başarısız ol, hızlı öğren" felsefesinin bir kez daha işe yarayacağına inanıyor.
Olumlu bir nokta olarak, şirket son testlerde Super Heavy iticisini fırlatma kulesinin dev robot kollarıyla üç kez yakalamayı başardı. Bu, hızlı yeniden kullanılabilirlik ve maliyetleri düşürme açısından kritik görülen cesur bir mühendislik başarısıdır. Dokuzuncu olan bu uçuş, SpaceX'in yeniden kullandığı ilk Super Heavy iticisini içeriyordu, ancak bu kez yakalama denemesi yapılmadı; bunun yerine daha dik bir iniş açısı ve bilerek devre dışı bırakılan bir motorla sınırları zorlandı.
FAA (Federal Havacılık İdaresi) yakın zamanda Starship fırlatma sayısını yılda beşten 25'e çıkarmayı onayladı. Bu karar, deniz kaplumbağaları ve kıyı kuşları üzerindeki etkilerden endişe duyan koruma gruplarının itirazlarına rağmen, genişletilmiş takvimin çevreye zarar vermeyeceğini belirtiyordu.
