SpaceX'in en iddialı roketi Starship, sonunda başarılı bir test uçuşu gerçekleştirerek kariyerindeki en önemli anlardan birini yaşadı. Elon Musk'ın vizyoner projesi, önceki denemelerdeki patlayıcı aksaklıklara rağmen bu kez amacına ulaştı.
403 fit (123 metre) yüksekliğindeki mürettebatsız dev roket, Teksas'taki Starbase tesislerinden Salı günü saat 19:30'da (TSİ) havalandı. Starship, nefesleri kesen bir saatlik uçuşunun ardından Dünya yüzeyinin 124 mil (200 kilometre) üzerine çıkarak rekor kırdı. Roketin üst kademesi Hint Okyanusu'na iniş yaparken, daha önce ayrılan Super Heavy güçlendiricisi Meksika Körfezi'ne başarılı bir iniş gerçekleştirdi.
SpaceX mühendislik ekipleri, roketin görevi tamamlamasıyla büyük bir coşku yaşadı. Önceki denemelerden farklı olarak Starship, uydu dağıtım sistemini kullanarak ilk kez örnek Starlink uydularını uzaya başarıyla bıraktı.
Bu 10. deneme uçuşu, sadece örnek uyduların gönderilmesinden çok daha fazlasını ifade ediyordu. Bu devasa roket, SpaceX'in kurucusu Elon Musk'ın insanları, uzay araçlarını, uyduları ve kargoları Dünya yörüngesine, hatta nihayetinde Ay ve Mars'a taşıma hedeflerinin anahtarı niteliğinde. SpaceX, 2027 yılından itibaren Amerikan astronotlarını Ay yüzeyine taşıma görevi için NASA ile 2.9 milyar dolarlık bir sözleşmeye sahip.
Yer sistemlerindeki ve kötü hava koşullarından kaynaklanan sorunlar nedeniyle planlanandan iki gün gecikmeyle gerçekleştirilen son test uçuşu, şirketin bir dizi başarısızlığın ardından geri dönüşünü simgeliyor. Daha önceki dokuzuncu uçuş hedefinin altında kalmış, sekizinci ve yedinci uçuşları ise Karayipler boyunca ateşli enkazlar bırakan dramatik patlamalarla sona ermişti. Hatta Haziran ayında bir Starship roketi de fırlatma rampasında hazırlık aşamasındayken infilak etmişti. Geçen yıl yapılan ikinci test uçuşu sırasındaki bir patlamanın ise atmosferde geçici bir 'delik' açtığı ortaya çıkmıştı.
NASA'nın vekaleten atanan yöneticisi, uçuşun ardından yaptığı açıklamada SpaceX'i tebrik ederek, "Starship'in 10. deneme uçuşunun başarısı, Amerikan astronotlarını Artemis III kapsamında Ay'a geri getirecek Starship İnsan İniş Sistemi'nin önünü açıyor. Bu, NASA ve ticari uzay ortaklarımız için harika bir gün." ifadelerini kullandı.
33 motorlu Super Heavy güçlendirici roketinden elde edilen rekor kıran 16.5 milyon pound (7.5 milyon kilogram) itici güçle hareket eden Starship, mevcut Falcon 9 roketlerinin 10 katı kadar yük taşıma kapasitesine sahip.
Starship, öncelikli olarak ucuz ve verimli üretim düşünülerek tasarlandı. Yapımında uygun fiyatlı paslanmaz çelik kullanılırken, yakıt olarak da SpaceX'in Mars'ta elde edilebileceğini belirttiği metan kullanılıyor.
Dünkü görev, roketin yeni ısı kalkanı karolarının ve yörüngede yük dağıtma yeteneğinin yanı sıra önceki uçuşları iyileştirmeye yönelik birçok yükseltmeyi test etmeyi amaçlıyordu. Aynı zamanda SpaceX'in 'hızlı hata yap, hızlı öğren' felsefesinin bir göstergesiydi; şirket bu tür başarısızlıkları daha fazla veri toplamak için bir fırsat olarak görüyor.
10. denemenin başarısına rağmen, uçuş sırasında roketin kanatlarında görülen ateş ve sallanma gibi stres belirtileri dikkat çekti. Roketin altıgen ısı kalkanı karoları da, yeniden giriş sırasındaki yüksek sıcaklıklardan etkilendi. Bu karolar, geleneksel ısı kalkanlarının aksine her uçuş sonrası yenilenme gereksinimini ortadan kaldırarak tamamen yeniden kullanılabilir yörünge ısı kalkanları olarak geliştirildi. Bir zamanlar NASA'nın uzay mekiği, ısı kalkanlarının yenilenmesi için uçuşlar arasında dokuz ay beklemek zorunda kalıyordu.
Roketin geliştirme hızı, SpaceX'in NASA ile yaptığı ve modifiye edilmiş bir versiyonunun 2027'de insanları Ay'a götüreceği sözleşmesiyle de destekleniyor. Musk ayrıca, roketin önümüzdeki 12 ay içinde Mars'a insansız test uçuşlarına başlayabileceğini de öne sürdü.
Ancak, devam eden teknik zorluklar bu önemli tarihleri erteleyebilir. SpaceX'in henüz yörüngede yakıt ikmali yapabileceğini göstermesi gerekiyor ki bu, daha uzak uzay görevleri için kritik bir adım.