Günlük yaşamımızın ayrılmaz bir parçası haline gelen dijital platformlar, sosyal etkileşimlerimizi ve eğlence anlayışımızı şekillendirirken, beraberinde bazı olumsuzlukları da getiriyor. Özellikle genç kullanıcılar arasında görülen scroll bağımlılığı ve çevrimiçi platformlarda yaşanan hesap verebilirlik eksikliği ile kullanıcıların artan özgürlük alanı, taciz ve zorbalık olaylarını tetikliyor. Geniş çapta kullanılan uygulamalar arasında ise, bir küresel aktivist anketine göre Facebook, çevrimiçi zorbalık konusunda en kötü tabloyu sergiliyor.
Çevrecilerin %90'ı Çevrimiçi Taciz Bildiriyor: Meta Tepki Çekiyor
Dünya genelindeki düzenleyici otoriteler ve aktivistler, sosyal medya platformlarının olumsuz etkileri ve beraberinde getirdiği sorunlar hakkında farkındalığı artırmak için daha fazla çaba gösteriyor. Son zamanlarda Meta'yı hedef alan bu çabalar, kullanıcılara yönelik çevrimiçi taciz endişelerinin artmasıyla daha da belirginleşti. Çevresel savunuculara yönelik şiddeti de takip eden kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Global Witness tarafından yapılan bir ankete göre, anket katılımcılarının yaklaşık %90'ı Meta platformlarında aktivizm faaliyetleriyle ilgili bir tür tacizle karşılaştığını belirtti.
Bahsi geçen sosyal medya uygulamaları arasında Facebook, çevrimiçi zorbalık açısından en kötü sıralamada yer alırken, onu X, WhatsApp ve Instagram takip ediyor. Tacizler genellikle aktivistlere yönelik tehdit mesajları şeklinde oluyor ve hatta ölüm tehditlerine kadar varabiliyor. Bu tür durumlar, kişilerin sesini kısmak için aşağılayıcı dil kullanımını ve aleyhlerinde yalan bilgi yayılmasını da içeriyor. Global Witness, bu endişeyi Meta'ya iletmek ve teknoloji devini, bu sorunun üstesinden gelmek için sıkı önlemler almaya çağırmak amacıyla birçok aktivistle bir araya geldi.
Anketin daha da ortaya koyduğu üzere, çevrimiçi yaşanan dijital tacizlerin gerçek hayatta karşılaşılan zararlarla sıklıkla örtüşmesi durumu daha da ciddi hale getiriyor. Ankete katılanların %70'inden fazlası, çevrimiçi tacizlerin gerçek dünyada karşılaştıkları tehditlere yol açtığına inanıyor. Global Witness tarafından Kasım 2024 ile Mart 2025 tarihleri arasında yaklaşık 200 arazi çevresel savunucusu üzerinde yapılan anketin sonuçları endişe vericiydi ve Meta'nın platformu hepsinin en kötüsü olarak adlandırıldı. Anket sonuçları, katılımcıların %50'sinden fazlasının Facebook'ta, yaklaşık %36'sının WhatsApp'ta ve yaklaşık %20'sinin Instagram'da tacizle karşılaştığını gösterdi. Sosyal uygulamalar bir iletişim aracı olarak tasarlanmışken, bireyleri sindirmek ve endişelerini dile getirmelerini engellemek gibi yanlış amaçlarla kullanılıyor.
Global Witness, bu sosyal medya şirketlerini, içerik moderasyonu gibi düzenleyici adımlar atarak ve sistemin etkinliğini düzenli olarak gözden geçirerek platformlarında harekete geçmeye teşvik ediyor. Aktivistler ayrıca, algoritmaların sorunu daha da kötüleştirmedeki rolüne dikkat çekerek, yaygın istismarla mücadele etmek için reformlara duyulan acil ihtiyacı vurguladılar.
