SoftBank Group'un kurucusu Masayoshi Son, Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona eyaletinde devasa bir yapay zeka ve üretim sanayi kompleksi kurma planları üzerinde çalışıyor. Tam ölçeğe ulaştığında maliyeti 1 trilyon dolara kadar çıkabileceği belirtilen bu proje, kurum içinde 'Project Crystal Land' olarak anılıyor.
Projenin temel amacı, yapay zeka sistemleri ve robotik üretimi için entegre bir merkez oluşturmak. Masayoshi Son'un vizyonu, Çin'deki Shenzhen gibi yüksek teknoloji odaklı, büyük ölçekli bir üretim ve AR-GE merkezini ABD'de hayata geçirmek. Bu merkezde, yapay zeka destekli endüstriyel robotlar üretilecek ve ileri yapay zeka teknolojileri geliştirilecek. Kompleksin, SoftBank destekli otomasyon ve robotik alanında uzmanlaşmış girişimlere, Vision Fund portföy şirketlerine (örneğin Agile Robots SE) ve potansiyel olarak TSMC ve Samsung gibi büyük teknoloji ortaklarına ev sahipliği yapması bekleniyor.
SoftBank'ın, Nvidia'nın yapay zeka işlemcilerini üreten TSMC'yi bu girişime dahil etmek istediği konuşuluyor. Ancak TSMC'nin mevcut 165 milyar dolarlık ABD yatırımlarının SoftBank projeleriyle doğrudan ilgili olmadığı yönünde görüşler de mevcut. Samsung Electronics ile de projeye katılım konusunda görüşmeler yapıldığı ifade ediliyor.
Proje için devlet yetkilileriyle de temaslar kuruldu. Üretim merkezine yatırım yapacak şirketler için vergi teşviklerinin araştırıldığı, federal ve eyalet düzeyinde destek arayışının sürdüğü belirtiliyor. Projenin başarısı büyük ölçüde özel sektör ilgisine ve siyasi desteğe bağlı olacak.
Project Crystal Land'in finansmanı için, büyük altyapı projelerinde kullanılan proje bazlı finansman yapılarının değerlendirildiği ifade ediliyor. Bu yaklaşım, her proje için ayrı ayrı fon toplama imkanı sunarak SoftBank'ın kendi sermaye ihtiyacını azaltabilir. SoftBank'ın OpenAI, Oracle ve Abu Dabi merkezli MGX ile birlikte yürüttüğü Stargate adlı devasa yapay zeka veri merkezi girişimi için de benzer bir modelin düşünüldüğü biliniyor.
SoftBank'ın, zaten büyük ölçekli olan yapay zeka yatırımlarını genişlettiği bir dönemde Crystal Land projesi gündeme geldi. Şirket, OpenAI'ye 30 milyar dolarlık bir yatırım hazırlığında ve bulut odaklı CPU şirketi Ampere Computing'i 6.5 milyar dolara satın aldı. Stargate altyapısı için fon toplama süreci ise ilk beklenenden daha yavaş ilerliyor.
SoftBank'ın Mart sonu itibarıyla yaklaşık 23 milyar dolar likiditeye sahip olduğu biliniyor. Şirket, yakın zamanda T-Mobile ABD'deki hisselerinin yaklaşık dörtte birini satarak 4.8 milyar dolar ek fon sağladı. Ayrıca, en büyük kısmı çip tasarımcısı Arm Holdings'de olmak üzere 176.46 milyar dolarlık net varlığa sahip. Bu geniş kaynaklar, SoftBank'a gerektiğinde ek finansman sağlama esnekliği sunuyor.
