Japon bilim insanları, Dünya'ya getirilen asteroit örneklerinde yapılan analizler sonucunda, yakın Dünya yörüngesindeki Ryugu asteroitinin kalbinde bir zamanlar sıvı su aktığına inanıyor. Bu bulgular, Dünya'nın kendi suyunu nasıl kazandığına dair de önemli ipuçları sunuyor.
Yaklaşık 900 metre çapındaki Ryugu asteroiti, yörüngesi Dünya'ya sık sık yaklaşan bir yapıya sahip. 162173 Ryugu olarak da bilinen bu asteroid, Dünya'ya çarpma olasılığı düşük olsa da, büyüklüğü ve yakınlığı nedeniyle 'potansiyel olarak tehlikeli' olarak sınıflandırılıyor.
Ryugu, Japonya'nın Hayabusa2 görevi tarafından 2018-2019 yılları arasında ziyaret edilmişti. Görev kapsamında asteroid yüzeyine inen bir prob, topladığı örnekleri Aralık 2020'de Dünya'ya geri getirdi.
Son yapılan bir araştırmada, bilim insanları bu örneklerde kimyasal düzensizlikler tespit etti. Bu düzensizliklerin, asteroitin içinde geçmişte akan suyun varlığıyla açıklanabileceği belirtiliyor. Araştırmanın baş yazarı, Tokyo Üniversitesi'nden jeokimyager Tsuyoshi Iizuka, 'Ryugu'nun su aktivitesine dair bozulmamış bir kayıt tuttuğunu bulduk' dedi ve ekledi: 'Ayrıca, akışkanların kayaçlarının içinden geçtiğine dair kanıtlar var. Bu gerçekten şaşırtıcı bir durumdu!'
Yeni bulgular, ekip tarafından örneklerdeki nadir radyoaktif izotoplar olan lutetyum (Lu) ve hafniyum (Hf) analiz edildikten sonra ortaya çıktı. Lu-176 izotopu, beta bozunumu yoluyla Hf-176'ya dönüşür. Bilim insanları, Lu-176 ve Hf-176 oranlarını ve Lu-176'nın yarı ömrünü kullanarak örneklerin yaşını belirlemeye çalıştılar. Ancak yaptıkları analizlerde örneklerde beklenenden çok daha fazla Hf-176 olduğunu gördüler. Araştırmacılar, bu sonucun ancak antik sıvı suyun örneklerdeki Lu-176'nın büyük bir kısmını uzaklaştırmasıyla açıklanabileceğini savunuyor.
Sulu Bir Geçmiş
'Su için en olası tetikleyici, Ryugu'nun ana asteroidinde meydana gelen bir çarpma oldu. Bu çarpma, kayaçları kırdı ve gömülü buzu eritti, böylece sıvı suyun cismin içinde sızmasına izin verdi' diyen Iizuka, ana asteroidin, NASA'nın OSIRIS-REx görevi tarafından ziyaret edilen ve örnekleri Dünya'ya getirilen Bennu asteroidini de oluşturmuş olabileceğini belirtti. Ancak Bennu örneklerinde benzer akışkan suyu belirtileri henüz görülmedi.
Ryugu'nun muhtemelen sıvı suya sahip olması göz önüne alındığında, araştırmacılar ana asteroidinin, güneş sisteminin oluşumundan en az bir milyar yıl sonra bile buz içermiş olabileceğine inanıyor. Bu, çoğu asteroidin suyunu tutabildiği düşünülen süreden çok daha uzun bir süre.
'Bu, asteroidlerdeki suyun uzun vadeli kaderi hakkındaki düşüncelerimizi değiştiriyor. Su uzun süre kaldı ve düşünüldüğü kadar çabuk tükenmedi' diyen Iizuka, Dünya'nın suyunun büyük bir kısmının erken güneş sistemindeki asteroidler, kuyruklu yıldızlar veya diğer gezegenimsilerle çarpışmalar yoluyla geldiği kabul ediliyor. Yeni bulgular, asteroidlerin bu süreçte daha önce düşünülenden daha büyük bir rol oynamış olabileceğini ve gezegenimize beklenenden üç kat daha fazla su taşımış olabileceğini öne sürüyor.
Araştırma ekibi şimdi, Ryugu'da akan suyun daha doğru bir yaşını belirleyebilecek fosfat damarlarını analiz etmeyi ve asteroid Bennu'dan gelen izotopları daha yakından incelemeyi planlıyor.
