Samanyolu Galaksisi, milyonlarca küçük kara deliğe ve merkezinde devasa bir süper kütleli kara deliğe ev sahipliği yapıyor. Peki galaksimizde orta büyüklükte kara delikler var mı? Yeni bir araştırma, bu sorunun cevabının "evet" olabileceğini öne sürüyor: Belki de bir düzinesi Samanyolu içinde serbestçe dolaşıyor olabilir, ancak onları tespit etmek son derece zor.
Onlarca yıldır araştırmacılar, orta kütleli kara deliklerin (OKKB) ne kadar yaygın olduğunu merak ediyor. Teorik olarak her galaksi, Güneş'in kütlesinin yaklaşık 100 katına kadar olan çok sayıda küçük kara delik üretebilir. Samanyolu gibi galaksilerin ilk ortaya çıktıklarında kalplerinde zaten süper kütleli kara delikler olduğu düşünülüyor. Kendi süper kütleli kara deliğimiz Yay A*'nın kütlesi 4,5 milyon Güneş kütlesi civarında.
Ancak OKKB'ler ne durumda? Teorik olarak bunların kütlelerinin 10.000 ila 100.000 Güneş kütlesi arasında olması bekleniyor. OKKB'leri bulmak veya var olmadıklarını kanıtlamak, kara deliklerin büyümesi ve evrimi hakkındaki anlayışımız için büyük önem taşıyor. Ancak şimdiye kadar, yalnızca cüce galaksilerde OKKB'lere dair zayıf, belirsiz ipuçları bulundu; Samanyolu gibi bir galakside yaşadıklarına dair doğrudan bir kanıt yoktu.
Nisan ayında, Zürih Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, evrenin mevcut simülasyonlarının Samanyolu'nun bir OKKB popülasyonuna ev sahipliği yapıp yapamayacağını kesin olarak tahmin edip edemeyeceğini inceledi. Araştırmaları bilimsel bir dergide yayınlanmak üzere kabul edildi.
Galaksiler yalnız büyümez. Komşularını, yani içlerindeki yıldızları ve kara delikleri yutarak gelişirler. Samanyolu, uzun tarihi boyunca bir düzineden fazla cüce galaksiyi ve muhtemelen çok daha fazlasını yutmuştur. Muhtemelen bu cüce galaksilerin bazılarında OKKB'ler bulunuyordu. Ancak yaygın varsayım, büyük kara deliklerin ev sahibi galaksilerin merkezlerine doğru süzülerek oradaki merkezi süper kütleli kara delikle birleşme eğiliminde olduğuydu.
Ancak araştırmacılar modellerinde farklı bir hikaye gözlemlediler. Samanyolu benzeri bir galaksinin evrimini simüle eden bir model kullandılar ve galaksinin çekirdeğe yakın olmayan, ancak galaksi diski içinde dolaşan beş ila 18 adet "gezgin" OKKB içerebileceğini buldular. OKKB'lerin tam sayısı, yutulmak üzere olan cüce galaksinin çekirdeğine yakın mı yoksa dış kısımlarında mı doğduklarına bağlıydı.
Araştırmacılar, Samanyolu'nun bir OKKB popülasyonuna ev sahipliği yapması gerektiği bulgusundan cesaret alsalar da, sonuçlarını yorumlarken dikkatli olunması gerektiğini vurguladılar. Bu kara deliklerin tam olarak hangi kütleye sahip olması gerektiğini veya nihayetinde nerede bulunacaklarını kesin olarak belirtemediler. Dolayısıyla, yeni araştırma OKKB'lerin orada olduğuna dair güçlü ipuçları verse de, henüz tam olarak nereye bakmamız gerektiğini bilmiyoruz.