Yüz yılı aşkın süredir ders kitaplarında yer alan bilgiye göre, içinde bulunduğumuz Samanyolu Galaksisi'nin yaklaşık 5 milyar yıl içinde dev sarmal galaksi Andromeda ile çarpışarak tek ve daha büyük bir galaksiye dönüşmesi bekleniyordu. Ancak Nature Astronomy dergisinde yayımlanan yeni bir analiz, bu köklü senaryoyu daha belirsiz bir ışık altına alıyor. Araştırmacılar, bu çarpışma ve birleşme olasılığının yazı tura atmak kadar yakın olduğunu ve önümüzdeki 10 milyar yıl içinde iki galaksinin bu tür bir olaydan kaçınma olasılığının yaklaşık yüzde 50 olduğunu belirtiyor.
Hem Samanyolu hem de Andromeda galaksileri (M31), Yerel Grup (LG) olarak bilinen ve içinde henüz keşfedilmemiş bazı küçük galaksiler ile karanlık maddeyi de barındıran bir yapının parçasıdır. Araştırmacılara göre, her iki galaksi de geçmişte diğer galaksilerle yaşanan birleşme ve etkileşimlerin kalıntılarını taşıyor.
Gelecekteki birleşmeleri tahmin etmek, etkileşimde bulunan sistemlerin mevcut koordinatları, hızları ve kütleleri hakkında bilgi gerektirir. Bu sadece aralarındaki kütle çekim kuvvetini değil, aynı zamanda dinamik sürtünmeyi de içerir. Galaksiler birleşmeye doğru ilerlerken, galaktik yörüngelerin bozulmasına neden olan ikincisi yani dinamik sürtünme daha belirleyici olur.
Bu son analiz, Hubble Uzay Teleskobu ve Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) Gaia uzay teleskobundan alınan verilerin birleştirilmesi ve sadece Samanyolu ile Andromeda'yı değil, Yerel Grup sisteminin tamamını dikkate alan 100.000 Monte Carlo bilgisayar simülasyonunun sonucudur. Bu simülasyonlar çok farklı bir öngörü ortaya koydu: Galaksilerin önümüzdeki 10 milyar yıl içinde çarpışma olasılığı yaklaşık 50/50. Yine de, önümüzdeki 4 ila 5 milyar yıl içinde çarpışma olasılığı sadece yüzde 2. Araştırmacılar, "Mevcut en iyi verilere dayanarak, galaksimizin kaderi hala tamamen açık," sonucuna vardı.
Sonuçları etkileyen faktörlerden biri de Yerel Grup'taki diğer iki galaksiden geliyor: Uydu galaksi M33 ve Büyük Macellan Bulutu (LMC). Simülasyonlar, M33'ün bir çarpışma olasılığını artırdığını, ancak bunun LMC'nin yörüngesinin Samanyolu/Andromeda yörüngesine dik olması gerçeğiyle dengelendiğini ortaya koydu.
Bir araştırmacı, "Samanyolu ve Andromeda tek başlarına yörüngelerinde aynı düzlemde kalırlardı, ancak bu onların çarpışması gerektiği anlamına gelmez. Birbirlerinin yanından geçebilirler" dedi. "Andromeda'nın uydu galaksisi M33'ün ekstra kütlesi, Samanyolu'nu biraz daha kendine doğru çekiyor. Ancak, LMC'nin de Samanyolu'nu yörünge düzleminden ve Andromeda'dan uzağa çektiğini gösteriyoruz. Bu, LMC'nin bizi birleşmeden kurtaracağı anlamına gelmez, ancak olasılığı biraz azaltır."
Peki, ders kitaplarını yeniden yazma zamanı geldi mi? Henüz değil. Bu son bulguları doğrulamak için daha fazla veri ve daha fazla analiz gerekiyor. Aynı araştırmacı, "Son yıllarda alınan daha hassas Hubble verilerine rağmen, potansiyel bir çarpışmanın sonucu hakkında artık daha az emin olmamız biraz ironik" dedi. "Bunun nedeni, daha karmaşık analiz ve sistemi daha eksiksiz olarak değerlendirmemiz. Ancak Samanyolu'nun nihai kaderi hakkında yeni bir tahmine ulaşmanın tek yolu, daha da iyi verilere sahip olmaktan geçiyor."
