Samanyolu galaksisinin merkezinde gizlenen devasa kara deliğin, fizik yasalarının izin verdiği maksimum dönüş hızına neredeyse ulaştığı keşfedildi.
Bu heyecan verici bulgu, astrofizikçilerin Olay Ufku Teleskobu (EHT) tarafından toplanan süper kütleli kara delik gözlemlerindeki gizli sırları ortaya çıkarmak için geliştirdiği ve uyguladığı yeni bir yöntem sayesinde elde edildi.
Dünya çapında eşi benzeri görülmemiş bir işbirliği olan EHT, ilk olarak 55 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir galakside bulunan M87* kara deliğinin, ardından da kendi galaksimizin kalbindeki süper kütleli kara delik olan Sgr A*'nın gölgelerinin ilk doğrudan görüntülerini elde etmek için yıllarca çalıştı.
Bu görüntüler inanılmaz olsa da yorumlanması oldukça zor. Bilim insanları, neye baktığımızı anlamak için simülasyonlara yöneliyorlar. Sanal modeller oluşturup, hangisinin gözlemsel verilere en çok benzediğini bulmaya çalışıyorlar. Bu teknik, EHT görüntüleriyle sıkça kullanıldı ancak şimdi bir adım öteye taşındı.
Hollanda ve Almanya'dan araştırmacıların liderliğindeki bir ekip, milyonlarca sanal kara delik geliştirmek için yüksek performanslı bilgisayar sistemlerini kullandı.
Ardından, bu verileri kullanarak, verilerden mümkün olduğunca fazla bilgi çıkarmak ve kara deliklerin özelliklerini belirlemek için bir nöral ağ eğittiler (yapay zeka tabanlı bir yöntem).
Ekibin sonuçları, diğer şeylerin yanı sıra, Sgr A*'nın sadece maksimum hızına yakın bir hızda dönmekle kalmayıp, aynı zamanda dönüş ekseninin Dünya yönünü işaret ettiğini ve etrafındaki parlaklığın sıcak elektronlar tarafından üretildiğini gösteriyor.
Belki de en ilginç olanı, Sgr A*'nın etrafındaki maddedeki manyetik alanın, teorinin öngördüğü şekilde davranmıyor gibi görünmesi.
Araştırmacılar, M87*'nin de hızlı döndüğünü, ancak Sgr A* kadar hızlı olmadığını keşfettiler. Ancak, M87*'nin etrafındaki diskte dönen malzemenin tersi yönde döndüğü görüldü. Bu durum, geçmişte başka bir süper kütleli kara delikle birleşmiş olmasından kaynaklanıyor olabilir.
Araştırmacılar, mevcut teorilere meydan okumanın heyecan verici olduğunu ve yapay zeka yaklaşımlarının bir ilk adım olduğunu belirtiyorlar. Gelecekte modelleri ve simülasyonları geliştireceklerini ve inşa halindeki Afrika Milimetre Teleskobu'nun veri toplamaya katılmasıyla, süper kütleli kompakt nesneler için genel görelilik teorisini yüksek hassasiyetle doğrulamak adına daha da iyi bilgiler elde edeceklerini ekliyorlar.
Ekip, metodolojilerini ve bulgularını bilimsel makalelerde detaylandırdı.
