Rusya'nın en büyük uzay aracı üreticisi RSC Energia'nın başındaki isim, şirketin içinde bulunduğu durumun 'kritik' olduğunu ve mevcut haliyle devam edemeyeceğini belirterek sert bir uyarıda bulundu. Moskova yakınlarındaki tesisten yapılan açıklamada, şirketin yaşadığı mali sıkıntılar ve verimsiz süreçler vurgulandı.
RSC Energia yöneticisi Igor Maltsev, şirketin milyonlarca dolarlık borç batağında olduğunu, kredi faizlerinin bütçeyi tükettiğini ve birçok sürecin etkisiz işlediğini ifade etti. Maltsev, ekibin önemli bir kısmının motivasyonunu kaybettiğini ve ortak sorumluluk bilincinin zayıfladığını da sözlerine ekledi.
Rusya'nın önde gelen haber sitelerinden birinde yayımlanan ve Telegram'daki uzay programı odaklı bir kanalda da paylaşılan bu açıklamalar, şirketin içinde bulunduğu zorlu süreci gözler önüne seriyor. Rusya'nın uzay alanındaki köklü kuruluşlarından Energia, Sovyet roket biliminin öncüsü Sergei Korolev'in adını taşıyor ve Soyuz mürettebatlı uzay araçları, Progress kargo araçları ve Rusya'nın yeni nesil uzay istasyonlarının modüllerini üretiyor.
Maaş Ödemelerinde Güçlük Yaşanıyor
Binlerce çalışana hitaben bir mesaj yayımlayan Maltsev, şirketin maaş ödemekte zorlandığını ve sözleşmeli olarak üretmesi gereken uzay araçları ile diğer ürünleri teslim etmekte güçlük çektiğini dile getirdi. Maltsev, "Durumumuz hakkında kendimizi ve başkalarını kandırmayı bırakmalıyız. Her şeyin yolunda gittiğine dair inancı sürdürmemeliyiz. Zaman, oturmak yerine şirket için mücadele etmemizi ve kararlı adımlar atmamızı gerektiriyor. Herkesten dürüstçe şu soruyu yanıtlamasını rica ediyorum: Sonuç için çalışmaya ve gerçek bir katkı sağlamaya hazır mısınız?" ifadelerini kullandı.
Sadece üç ay önce Energia'nın genel müdürlük görevine atanan Maltsev, şirketin geleceği için mucizevi bir kurtuluşun gerekli olabileceğini ima etti. Bu açıklama, Rusya uzay endüstrisi içinde üst düzey bir yetkiliden gelen olağanüstü bir çıkış olarak değerlendiriliyor. Rusya'nın uzay programının bir gerileme içinde olduğu yaygın bir kanı olsa da, Rus yetkililerin genel eğilimi geçmiş başarıları övmek ve geliştirilmekte olan yeni programlardan bahsetmek yönünde oluyor.
Gerçekler Gün Yüzüne Çıkıyor
Gerçekte Rus uzay programı, kronik olarak yetersiz finansmanla karşı karşıya bulunuyor. Ukrayna ile yaşanan savaş, yetenek ve kaynakların tükenmesini daha da hızlandırmış durumda. Ülke, cephe hatları için mühimmata ve askere ihtiyaç duyarken yeni uzay araçları ve roketler için bütçe ayırmakta zorlanıyor. Maltsev'in yorumları, Rusya'daki iş ortamının daha da umutsuz hale geldiği bir döneme denk geliyor. Merkez Bankası'nın kredi verme faiz oranı yüzde 18'e yükselirken, savaş ekonomisinin getirdiği sermaye sıkışıklığı iş kredisi oranlarını daha da artırıyor.
Tüm bu gelişmelerin Rus uzay endüstrisi ve Uluslararası Uzay İstasyonu'na katılımı üzerindeki etkileri belirsizliğini koruyor. Yakın zamanda ülke, maliyetleri düşürmek amacıyla uzay istasyonuna yönelik kargo ve mürettebat görevlerinin sayısını iki yılda dört uçuştan üçe indirmişti. Ancak Rusya'nın genel uzay kuruluşu Roscosmos'un nispeten yeni lideri Dmitry Bakanov, ülkenin 2030'a kadar uzay istasyonunda NASA ile çalışmak istediğini de belirtmişti. NASA ve Roscosmos, mürettebat değişimleri konusunda iş birliği yaparak, her Crew Dragon göreviyle bir Rus kozmonotunu ve Soyuz uçuşlarıyla da bir NASA astronotunu uzay istasyonuna taşıyor. Rusya, istasyon için itici güç hizmetleri sağlıyor ve bu hizmetler yakın zamana kadar yörünge laboratuvarının ömrü boyunca hayati önem taşıyordu. Ancak şu anda uzay istasyonunda bulunan bir Dragon uzay aracı, ihtiyaç duyulması halinde istasyonu yükseltme kabiliyetini göstermesi beklenen bir deneme yapacak.
