NVIDIA'nın merakla beklenen Blackwell amiral gemisi GPU'su, RTX 5090, tam PCIe bant genişliğiyle çalıştırılmadığında performansında şaşırtıcı derecede büyük düşüşler yaşayabiliyor. Özellikle video düzenleme uygulamalarında bu durum çok daha belirgin hale geliyor.
Ekran Kartınızın Gücünü Kısıtlayan Detay: PCIe Bant Genişliği
Bir ekran kartının farklı iş yüklerindeki performansı birçok faktöre bağlıdır ve bunlardan en önemlilerinden biri de erişilebilir PCIe bant genişliğidir. En yeni PCIe 5.0 nesliyle birlikte, yetersiz PCIe şeritleri ekran kartı performansını ciddi şekilde düşürebilir. Özellikle video render ve içerik oluşturma gibi yoğun iş yüklerinde bu durum daha da kritikleşiyor. Yapılan kapsamlı testler, NVIDIA GeForce RTX 5090'ın daha düşük PCIe bant genişliğiyle nasıl performans kaybettiğini açıkça ortaya koyuyor. Sonuçlar, aradaki farkın oldukça önemli olduğunu gösteriyor.
İlginç bir şekilde, ekran kartlarına ayrılan PCIe bant genişliği, birincil yuvalar dışındaki başka bir PCIe yuvasına farklı bir cihaz takıldığında etkilenebilir, çünkü bu durum şeritleri eşit şekilde dağıtır. Birçok anakart üreticisinde tek bir PCIe 5.0 x16 yuvası bulunur ve bu yuva RTX 5090'ın tam performansla çalışmasını sağlar. Ancak, bir PCIe ağ kartı gibi başka eklenti kartları bağlandığında, ekran kartı performansı olumsuz etkilenecektir. NVIDIA'nın Blackwell amiral gemisi GPU'su üzerinde yapılan testler, kartın yalnızca tam PCIe bant genişliği altında kusursuz çalıştığını gözler önüne serdi.
Hangi Uygulamalar Daha Çok Etkileniyor?
Yapılan testlerde, After Effects ile başlandığında, RTX 5090, PCIe 5.0 x16'dan PCIe 3.0 x4'e düşürüldüğünde %10'dan fazla kayda değer bir performans darbesi aldı. Benzer şekilde, DaVinci Resolve'da, ekran kartı PCIe 3.0 x4 altında çalışırken performans kaybı %20'yi aştı. Aynı nesil içinde şerit sayısı x16'dan x4'e düştüğünde de belirgin düşüşler gözlemlendi. Bu durum, anakartınıza birden fazla eklenti kartı takmanın ekran kartı performansını ciddi şekilde etkileyebileceğini gösteriyor.
Öte yandan, oyun geliştirme benchmark'larında, özellikle Unreal Engine üzerinde, neredeyse tüm PCIe yapılandırmaları performansta küçük bir değişiklik gösterdi. Aynı durum Llama.cpp benchmark'ı gibi yapay zeka iş yükleri için de geçerliydi; burada daha düşük PCIe bant genişliği atandığında performans etkilenmedi. Buradaki düşüşün çok önemli olmamasının nedeni, bu uygulamaların daha çok ekran kartının VRAM'ine bağımlı olmasıdır. Ortalama bir tüketici PCIe bant genişliği hakkında çok fazla endişelenmese de, profesyonellerin, özellikle de içerik oluşturucuların bu detayı kesinlikle göz önünde bulundurması gerekiyor.
