İspanya'daki Pyrenees Dağları'nın yüksek kesimlerinde keşfedilen, 4000 yıllık bir insan kaburgası, Erken Bronz Çağı'nda bölgede yaşanan şiddetli bir saldırının izlerini taşıyor.
Ancak araştırmalar, bu acımasız travmanın ölümcül olmadığını gösteriyor. Birey saldırıdan sağ kurtulmuş ve kemiğin, saplanan cismin etrafında iyileştiği görülüyor. Bu da kişinin hayatının geri kalanını kaburgasına saplanmış çakmaktaşı ok ucuyla yaşadığı anlamına geliyor.
Uzmanlar, bu kemiği İspanya'nın kuzeydoğusundaki Roc de les Orenetes adı verilen tarih öncesi mezarlık alanında yakın zamanda yapılan kazılarda buldu. Bölgedeki bir kurumdan yapılan açıklamaya göre, hayatını kaybeden bireyin cinsiyeti ve ölüm yaşı henüz rapor edilmedi ancak arkadan vurulduğu anlaşılıyor.
Roc de les Orenetes'teki mağara alanında kazılar 2019 yılından beri devam ediyor. Bu kazılarda bugüne kadar binden fazla insan kemiği bulundu ve karbon tarihleme yöntemleri, mezarların yaklaşık 4100 ila 4500 yıl öncesine ait olduğunu gösteriyor.
Önceki yıllarda (2019-2021) mağaradan çıkarılan insan iskeletleri üzerinde yapılan analizler, en az 51 farklı yaş ve cinsiyette bireyin buraya gömüldüğünü ortaya koydu. Bu bireylerin en az altısının ölümcül çatışmalara karıştığı belirlendi. Araştırmacılar, bu önceki analizde tespit edilen yaraların çoğunun vücudun üst kısmında, özellikle üst uzuvlarda ve kaburgalarda bulunduğunu ve yaralanmalara neden olmak için farklı silah ve malzemelerin kullanıldığını kaydetti. Hatta bir vakada, kişinin kolunun kesilmiş olduğu görüldü.
Uzmanlar, bu bulguların "Pyrenees'in en yüksek rakımlarında (deniz seviyesinden yaklaşık 1800 metre yükseklik) tekrarlayan şiddet davranışının ve kişilerarası şiddetin kanıtı" olduğunu belirtiyor. En zorlu coğrafi koşullarda bile küçük çaplı çatışmaların açıkça ortaya çıktığını ve yaralanma ve ölümlerle sonuçlandığını ifade ediyorlar.
Şimdi ise yeni keşfedilen, saplanmış ok ucu bulunan kaburga, X-ışını mikrotomografi analizine tabi tutulacak. Ayrıca, dört bin yıl önce Roc de les Orenetes mağarasına gömülen insanların yaşamları ve ölümleri hakkında daha fazla bilgi edinmek amacıyla kimyasal ve DNA analizleri de yapılacak.
