Her yıl gökyüzünde görsel şölen sunan Perseid meteor yağmuru, Kuzey Yarımküre'de en çok bilinen ve en sık gözlemlenen doğa olaylarından biridir. Ancak bu yıl, bu muhteşem gösterinin tadını çıkarmak istiyorsanız, erken davranmanızda fayda var.
Perseid'ler bu yıl 17 Temmuz Perşembe gününden itibaren aktif olacak ve 23 Ağustos Cumartesi gününe kadar devam edecek. Zirve ise 12 ve 13 Ağustos tarihlerinde yaşanacak. Ancak, dolunaya yakın bir ayın varlığı, bu yılki gösteriyi biraz hayal kırıklığına uğratabilir; zira sadece en parlak yıldız kaymaları görülebilecek.
Büyük bir meteor yağmurunun zirvesinde genellikle ışık kirliliğinin düşük olduğu, karanlık bir gökyüzü alanına gitmeniz tavsiye edilir. Ancak, 9 Ağustos Cumartesi günkü dolunay (Mersin Balığı Ayı olarak da bilinir) ile birlikte ayın ışığı, Perseid'lerin zirveye ulaştığı anlarda gece gökyüzünü adeta yıkayacak. Zirve gecesinde, gece yarısından birkaç saat önce doğacak olan %84 aydınlık durumdaki Ay, tüm gece parlak bir şekilde parlayacak. Bu durum, şehir ışık kirliliğinden kaçmak için yapılan bir yolculuğu bile anlamsız hale getirerek gökyüzünü kendi ışığıyla kirletecek.
Ayın bu gösteriyi "çalma" eğilimi nedeniyle, bu yıl Perseid'leri izlemenin en iyi yolu zirve gecelerinden önce ve sonraki zaman dilimlerinde olacak. Her ne kadar yıldız kayması oranı daha düşük olsa da, ay ışığının en az olduğu 18-28 Temmuz tarihleri arasında karanlık bir gökyüzü penceresi bulunuyor. Bunun nedeni, 18 Temmuz'daki yarı aydınlık son dördün ayının gece yarısında doğması, 24 Temmuz'da yeni ay olması ve 28 Temmuz civarına kadar zayıf bir hilal ayının erken saatlerde batmasıdır. Bu tarihlerden sonra ise büyüyen hilal ay, yıldız kaymalarına müdahale etmeye başlayacak ve iki hafta boyunca parlak ay ışıklı geceler yaşanacak.
Zirveden sonra, küçülen şişkin ay, 16 Ağustos'ta son dördün evresine ulaştığında yavaş yavaş etkisini yitirmeye başlayacak. O zamana kadar yıldız kayması oranları düşüşe geçse de, o haftaki açık geceler yine de bu göksel ışık gösterisinden bir miktar faydalanma fırsatı sunacaktır.
Perseid meteor yağmuru, saniyede yaklaşık 60 kilometre gibi yüksek bir hızla hareket eden hızlı ve parlak meteorlarıyla tanınır. Bu ışık şöleni, 109P/Swift-Tuttle Kuyruklu Yıldızı'nın Güneş Sistemi'nde bıraktığı minik parçacıkların Dünya atmosferine çarpmasıyla oluşur. Parçacıklar atmosferle temas ettiğinde ısınıp buharlaşır ve bu enerjiyi gece gökyüzünde parlak ışık izleri olarak serbest bırakır.
2025'teki koşullar mükemmel olmaktan uzak olsa da, ayın batık olduğu veya hatta parlak olduğu zamanlarda bile gözlem yapmaya çıkarsanız, yılın en bilinen yıldız kaymalarından bir veya ikisini mutlaka fark edeceksiniz.