Ara

Oregon’un Sakin Görünen Fay Hattı 1954’te Kuzey Kaliforniya’yı Sarsmış: Yeni Araştırma Gün Yüzüne Çıkardı

Yeni bir araştırmaya göre, 1954 yılında Kuzey Kaliforniya'yı sarsan depremin kökeninin, genellikle sakin olduğu düşünülen Cascadia Sünme Kuşağı (Cascadia Subduction Zone) olduğu düşünülüyor.

6.5 büyüklüğündeki bu depremin söz konusu sismik kuşakla ilişkilendirilmesi önem taşıyor. Çünkü Kuzey Kaliforniya'dan Kanada'nın Vancouver Adası'na kadar uzanan Cascadia Sünme Kuşağı, genellikle çok sayıda küçük veya orta büyüklükte deprem vermemesiyle biliniyor. Sismoloji dilinde fayın "kilitli" veya "hareketsiz" olduğu söylenir. Bilinen son büyük kırılma, 1700 yılında meydana gelen ve devasa toprak kaymalarına ve 5 metreyi aşan dalgalarla Japonya'yı vuran devasa bir tsunamiyi tetikleyen 9 büyüklüğündeki depremdi.

Araştırmanın ortak yazarlarından, emekli sismolog ve Cal Poly Humboldt'dan Lori Dengler'e göre, Cascadia Sünme Kuşağı modern zamanlarda "ürkütücü derecede sessiz" bir görüntü sergiliyor. Dengler, "Daha küçük depremler yaşamıyoruz ve bu, sünme kuşaklarında genellikle görülmeyen bir durum," diyor.

Bilim insanlarının sismometreler ve diğer enstrümanlarla fayları izlemeye başlamasından bu yana geçen on yıllarda küçük depremlerin yaşanmaması, Cascadia'nın davranışları hakkında sınırlı bir bilgiye sahip olmamıza neden oluyor. Ancak Salı günü (19 Ağustos) Sismolojik Topluluk Bildirisi'nde (Bulletin of the Seismological Society of America) yayınlanan yeni araştırma, fayın yakın geçmişte daha küçük ölçeklerde de kırılmış olabileceğini öne sürüyor. Araştırma, 21 Aralık 1954'te öğle saatlerine doğru Humboldt Körfezi, Kaliforniya bölgesini sallayan bir depremi yeniden değerlendirdi. Bölge sakinleri bacaları deviren güçlü ve hızlı yer hareketleri bildirmişti.

O dönemin sismoloji ekipmanları, yer hareketlerini ölçebilen ivmeölçerler ve kağıt üzerine sürekli bir çizgi çizerek depremlerin sallanmasını kaydeden eski sismografları içeriyordu. Araştırmacılar, depremin merkez üssünü ve derinliğini daha iyi anlamak için bu eski kağıt kayıtlarını toplamak ve dijitalleştirmek zorunda kaldılar. Ayrıca daha uzaktaki sismik istasyonlardan da kayıtlar topladılar.

Parçalı verilerle, araştırmacılar daha önce deprem için 14 farklı merkez üssü önermişti. Yeni çalışma ise daha hassas bir konuma odaklandı: Arcata'ya çok uzak olmayan, iki şeritli bir yol boyunca uzanan küçük bir orman topluluğu olan Fickle Hill. Emekli University of California Berkeley sismoloğu Margaret Hellweg liderliğindeki araştırmacılar, depreme neden olan fayın yüzeyin yaklaşık 11 ila 14 kilometre derinliğinde kırıldığını da ortaya çıkardı.

Arcata, özellikle ilginç bir deprem bölgesinde yer alıyor. Pasifik okyanus plakası ile Gorda okyanus plakası ve Kuzey Amerika kıta plakasının buluştuğu açık denizdeki "üçlü kavşağa" (triple junction) yakın bir konumda bulunuyor. Aynı zamanda Kuzey Amerika plakası ile Pasifik plakasının birbirine sürtündüğü San Andreas fay kuşağı ile okyanus Juan de Fuca plakasının Kuzey Amerika plakası altına daldığı Cascadia Sünme Kuşağı arasındaki geçiş bölgesinde yer alıyor.

Humboldt yakınlarındaki depremlerin çoğu Gorda plakasından kaynaklanıyor. Ancak araştırmacılar, Fickle Hill depreminin buradan kaynaklanmadığını buldu. Derinlik ve deprem dalgalarının yönüne dayanarak, depremin Cascadia Sünme Kuşağı'ndan kaynaklandığı anlaşılıyor.

Bu bulgu, Fickle Hill'i 1700 yılından bu yana bilinen iki olası Cascadia depreminden biri olarak konumlandırıyor. (1992'deki 7.2 büyüklüğündeki Cape Mendocino depremi de bir Cascadia depremi olabilir, ancak bu hala tartışmalı bir konu.)

Bu keşif, Cascadia'nın tek seferde büyük ve yıkıcı depremler yaratmasının yanı sıra, daha küçük sarsıntılar yaratarak parçalar halinde de kırılabilmesini gösteriyor. Yeni araştırma henüz gelecekteki Cascadia hareketleri hakkında bir tahminde bulunmasa da, mevcut verilerin incelenmesi, bilim insanlarının bölgenin tektoniği konusundaki anlayışını geliştirmeye yardımcı olacak ve nihayetinde Pasifik Kuzeybatı için deprem tehlikesi tahminlerini iyileştirecektir.

Önceki Haber
80'ler Estetikli Korku Oyunu 'I Hate This Place' Kasım'da Raflarda!
Sıradaki Haber
Webb Teleskobu Duyurdu: Uranüs'ün Gizli Ayı Keşfedildi!

Benzer Haberler: