Yapay zeka dünyasının iki dev ismi, OpenAI ve Microsoft arasındaki sular ısınıyor. Son gelen bilgilere göre, ChatGPT'nin geliştiricisi OpenAI yöneticileri, en büyük yatırımcıları olan Microsoft'a karşı ABD'deki düzenleyici kurumlara bir antitröst (tekelcilik karşıtı) şikayetinde bulunmayı tartıştılar. Bu adım, iki uzun süreli yapay zeka ortağı arasındaki gerilimin dramatik bir şekilde tırmandığına işaret ediyor.
Konuya yakın kaynaklara dayandırılan bilgilere göre, bu potansiyel şikayet, Microsoft'un bulut hizmetlerindeki hakim konumunu ve sözleşmesel gücünü kullanarak rekabeti baskı altına aldığı iddiasına dayanacak. İçeriden kişilerin 'nükleer bir seçenek' olarak tanımladığı bu hamlenin, yapay zeka sektörünün en önemli iş ortaklıklarından birini sonlandırabileceği belirtiliyor.
OpenAI ve Microsoft arasındaki ilişki, 2019'da Microsoft'un 1 milyar dolarlık yatırımıyla başlamış ve sonrasında milyarlarca dolarlık ek fonlama ile güçlenmişti. Bu ortaklık kapsamında Microsoft, OpenAI modellerini kendi Azure bulut platformunda özel olarak barındırma hakkına sahipti.
Gerilimin merkezinde ise OpenAI'ın mevcut kar amacı gütmeyen yapısından, kamu yararına çalışan bir şirkete (public benefit corporation) dönüşme çabaları yer alıyor. Bu dönüşümün tamamlanabilmesi için Microsoft'un onayı gerekiyor. Aylardır süren müzakerelerde taraflar anlaşmaya varamadı.
Edinilen bilgilere göre, şirketler Microsoft'un gelecekte OpenAI'daki hisse payı da dahil olmak üzere yatırım şartlarını yeniden görüşüyorlar. OpenAI'ın, yeniden yapılandırılacak birimde Microsoft'un %33 hisseye sahip olmasını ve karşılığında Microsoft'un gelecekteki karlar üzerindeki bazı haklarından vazgeçmesini istediği belirtiliyor. Ayrıca yapay zeka şirketi, Microsoft'a modellerini bulutta özel olarak barındırma hakkı veren mevcut maddeleri de değiştirmeyi arzuluyor.
OpenAI'ın yapısal dönüşüm çabaları, farklı çevrelerden de eleştiri aldı. Elon Musk, OpenAI'ın kar amacı gütmeyen amacından saptığını iddia ederek dönüşümü engellemek için dava açtı. Benzer şekilde, başka büyük teknoloji şirketleri de OpenAI'ın bu dönüşümüne karşı olduklarını belirttiler.
Ortaklıkta Gerginlik Artarken OpenAI Farklı Bulut Sağlayıcılarına Yöneldi
Geçtiğimiz yıl ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC), Microsoft-OpenAI ortaklığını daha detaylı incelemeye başlamıştı. Microsoft'un milyarlarca dolarlık yatırımı, Google gibi rakiplerin bu anlaşmanın rekabete zarar verdiğini, diğer şirketlere ek maliyetler getirdiğini ve OpenAI'ın son modellerini barındırmalarını engellediğini iddia etmesine yol açmıştı.
Ancak, Microsoft Ocak ayı itibarıyla OpenAI'ın artık tek bulut sağlayıcısı değil. Hatta yakın zamanda OpenAI'ın, artan bilgi işlem kapasitesi ihtiyacını karşılamak için Alphabet'in Google Cloud hizmetini de kullanmaya başlayacağı bildirildi. Bu, iki yapay zeka devi arasındaki rekabete rağmen dikkat çekici bir işbirliği adımı oldu. Ayrıca OpenAI, ABD'de yeni yapay zeka altyapısı kurmak için önümüzdeki dört yılda yüz milyarlarca dolar yatırım yapmayı planlayan devasa bir projede yer alıyor.
Tüm bu gerilimlere rağmen, Microsoft ve OpenAI kamuoyu önünde işbirliği içinde oldukları mesajını veriyorlar. Ortak yapılan bir açıklamada, 'Görüşmeler devam ediyor ve önümüzdeki yıllarda birlikte inşa etmeye devam edeceğimiz konusunda iyimseriz' denildi. Ocak ayında yayımlanan bir blog yazısında ise ortaklığın gelir paylaşımı gibi temel unsurlarının 2030'a kadar geçerli olacağı belirtildi. Microsoft'un, Copilot gibi ürünlerinde kullanmak üzere OpenAI'ın fikri mülkiyet haklarına (modeller ve altyapı dahil) 2030'a kadar sahip olduğu da biliniyor.
