Sadece eski yapraklarla yetinmeyen bazı solucan türleri, kemikleri de besin kaynağı olarak kullanıyor. Yeni bir çalışma, bu kemik delme özelliğine sahip canlıların atalarını 100 milyon yıllık bir evrimsel süreçle takip etti.
Okyanusun derinliklerinde yaşayan Osedax cinsine ait kemik yiyen solucanlar, balina leşlerindeki yağları ve proteinleri emerek besleniyor. Bu davranışlarının oldukça eskiye dayandığı anlaşılıyor.
Birleşik Krallık'taki University College London (UCL) ve Doğa Tarihi Müzesi'nden araştırmacılar, fosillerdeki kemik yeme izlerini inceleyerek Kretase dönemine ait yedi yeni solucan türü belirledi.
Bu dönemde menülerinde balina olmasa da, bu solucanların bıraktığı izler, dönemin baskın deniz sürüngenleri olan mosazorlar, ichthyosaur'lar ve plesiyozorların fosillerinde bulundu.
UCL'den paleontolog Sarah Jamison-Todd, "Bu hayvanların yaptığına benzer bir oyuk bırakma izine başka hiçbir canlıda rastlamadık. Bu eski oyukların, modern Osedax türleriyle aynı olması muhtemel, zira bunu çürütecek bir vücut fosili bulunmuyor. Bu nedenle, aynı veya benzer bir organizma tarafından yapıldığını varsayıyoruz." dedi.
Jamison-Todd, "Bu bulgu, kemik yiyen solucanların en azından Kretase dönemine uzanan bir soyağacına sahip olduğunu gösteriyor, hatta daha da öncesine dayanıyor olabilir. Kemik yiyen solucanların milyonlarca yıl boyunca çeşitliliğinin nasıl değiştiğini görebiliyoruz." diye ekledi.
Ekip, bilgisayarlı tomografi (CT) taramalarını kullanarak 130 fosilin 3 boyutlu modellerini oluşturdu ve bu sırada fosillere zarar vermedi. Altı fosilde bu oyuklaşma izlerine rastlandı.
Bu durum, doğrudan kalıntılardan ziyade fosillerdeki izlere göre sınıflandırılan yedi yeni türün belirlenmesini sağladı. Bazı oyma desenlerinin günümüzdeki türlerle eşleşmesi, milyonlarca yıl boyunca şaşırtıcı derecede bir evrimsel istikrarın varlığına işaret ediyor.
Araştırmacılar ayrıca, fosillerin çevresindeki mikroskobik parçacıkları kullanarak kemiklerin ve üzerlerindeki solucanların yaşını belirledi. Bu analizler, bu canlıların daha önce düşünüldüğünden çok daha erken, en az 100 milyon yıl önce evrimleştiğini ortaya koydu.
Doğa Tarihi Müzesi'nden paleontolog Marc Jones, "Tebeşiri oluşturan küçük organizmaların kalıntılarını kullanarak, fosilleri Kretase döneminin daha hassas zaman dilimlerine tarihlendirebildik." açıklamasını yaptı.
Araştırmacılar, daha fazla fosil taraması ve günümüzdeki türlerin incelenmesiyle benzer keşiflerin yapılabileceğini düşünüyor.
Günümüzdeki organizmaların genetiği üzerine yapılacak ek çalışmalar, bu küçük canlıların evrimsel tarihi hakkında daha fazla bilgi sağlayabilir, ancak bunun için daha fazla örnek ve veri toplanması gerekiyor.
Jamison-Todd, "Hem eski hem de modern kemik yiyen solucanlardan kaynaklanan henüz adlandırılmamış birçok oyuk örneği mevcut. Hatta Kretase döneminden kalan bazı oyukların günümüzde yapılanlarla benzerlik gösterdiği görülüyor." dedi.
Jamison-Todd son olarak, "Bu oyukların aynı türler tarafından mı yapıldığı yoksa yakınsak evrimin bir örneği mi olduğu öğrenmek, bu hayvanların nasıl evrimleştiğini ve milyonlarca yıl boyunca deniz ekosistemlerini nasıl şekillendirdiğini daha iyi anlamamızı sağlayacak." ifadelerini kullandı.
Bu araştırma PLOS ONE dergisinde yayınlandı.