Yüksek teknoloji dünyasında uzun vadeli başarı, standartları belirlemekten geçiyor. Intel bir zamanlar x86, PCIe ve USB gibi standartları belirlemişti ve bugün cihazların büyük çoğunluğu bu teknolojileri bir şekilde kullanıyor. Benzer şekilde Nvidia da CUDA ekosistemine yaptığı yatırımlarla şu anda yapay zeka hesaplama alanında standartları belirliyor. Nvidia'nın çabaları büyük ölçüde ABD endüstrisini yapay zeka lideri yaptı. Ancak yapay zeka donanımını yalnızca ABD içinde tutma çabası, Amerikan ekosistemini potansiyel olarak geride bırakabilecek rakip yapay zeka ekosistemlerinin hızla gelişmesine yol açabilir.
Nvidia CEO'su, ABD'li yasa yapıcılara ilettiği görüşlerinde, "Bir dönüm noktasındayız: Amerika Birleşik Devletleri, yapay zekanın küresel gelişimine ve yayılmasına liderlik etmeye devam edip etmeyeceğine veya geri çekilip mevzilenip mevzilenmeyeceğine karar vermeli." dedi. "Amerika, yavaşlayarak liderlik edemez. Eğer geri çekilirsek, başkaları devreye girer. Ve küresel yapay zeka ekosistemi teknolojik, ekonomik ve ideolojik olarak parçalanır."
Nvidia Şu An Her Yerde (Ama Ne Kadar Daha?)
Şu an için Nvidia ve CUDA ekosistemi, hem eğitim (training) hem de çıkarım (inference) için dünya genelinde yapay zeka uygulamalarının standartlarını belirliyor. GB200/GB300 NVL72 gibi ürünleriyle Nvidia, kendi veri merkezlerinde yapay zeka uygulamaları için donanım kurmak isteyen şirketlere hitap edebiliyor. CUDA'nın yaygınlığı göz önüne alındığında, bu tür kurulumlar kolay ve nispeten uygun maliyetli. Yine de Nvidia'nın AMD ve Intel gibi geleneksel rakiplerinin yanı sıra D-Matrix ve Tenstorrent gibi yeni oyuncular da dahil olmak üzere yerel rakipleri var. Bu şirketlerin çoğu şimdilik daha çok çıkarım (inference) tarafına odaklanırken, Nvidia CUDA sayesinde yapay zeka eğitimi (training) alanının fiili kralı konumunda.
CUDA'nın her yerde olması sayesinde Nvidia, sadece ABD'de değil, Avrupa ve Çin'de de yapay zeka liderliğini elinde tutuyor. Alibaba, ByteDance, Tencent gibi Çin'in büyük teknoloji devlerinin büyük çoğunluğu ve Avrupa şirketlerinin neredeyse tamamı Nvidia donanımı kullanıyor.
Ancak Çin tarafına gelindiğinde, Nvidia'nın hem donanım hem de platform seviyesinde önemli rakipleri bulunuyor. Donanım cephesinde Biren Technology, InnoSilicon ve Moore Threads gibi şirketler Nvidia'ya rakip oluyor. Bu şirketler, pazar payları şimdilik ihmal edilebilir düzeyde olsa da oldukça zorlu rakipler. Uzmanlara göre, bu üç şirketin tamamı İngiltere merkezli bir şirketin geliştirdiği GPU IP'sini kullanıyor ve GPU geliştirme konusunda önemli deneyime sahipler.
Biren Technology'nin kurucusu daha önce Huawei'de çalışmış ve diğer teknoloji şirketlerinde de deneyim kazanmıştı. Şirketin eş-CEO'su ise daha önce AMD'nin Çin Ar-Ge Merkezi'nde başkan yardımcısı ve genel müdür olarak görev yapmıştı.
Huawei'nin Önemi
Biren, InnoSilicon ve Moore Threads'in donanımları nispeten iyi olsa da, şimdilik Nvidia'nın CUDA'sıyla karşılaştırılabilir bir ekosistemleri yok. Ancak Çin'de, sadece donanım tarafında değil, platform seviyesinde de Nvidia ile rekabet edebilecek bir şirket var: Huawei. Huawei, kendi geliştirdiği Cloud Matrix 384 sistemiyle, yapay zeka alanında Nvidia'nın GB200 NVL72 sisteminden daha iyi performans sunduğunu iddia ediyor. Belki de daha önemlisi, şirketin Huawei'nin kendi Ascend yapay zeka işlemcilerinin potansiyelini kullanmak üzere özel olarak tasarlanmış, yapay zeka odaklı, heterojen bir Hesaplama Mimarisi (CANN) platformu bulunuyor.
Tıpkı Nvidia'nın CUDA'sı gibi, Huawei'nin CANN'i de çalışma zamanı sistemleri, model oluşturma araçları ve derleyiciler gibi eksiksiz bir geliştirme kaynakları paketi sunuyor. Hem Huawei'nin kendi MindSpore platformuyla hem de TensorFlow ve PyTorch gibi yaygın olarak kullanılan yapay zeka kütüphaneleriyle çalışarak geliştiricilere esneklik sağlıyor. Çerçeve, model yürütmeyi hızlandırmak için çok çeşitli ayarlanmış hesaplama bileşenleri içeriyor ve ONNX Runtime ile de uyumlu, bu sayede ONNX tabanlı modelleri şirketin Ascend hızlandırıcılarında verimli bir şekilde çalıştırabiliyor.
CANN, Huawei'nin yapay zeka altyapısının kilit bir parçası olsa da, esas olarak kararsız performansı, yetersiz dokümantasyonu ve model eğitimini ve kurulumunu zorlaştıran güvenilirlik sorunları nedeniyle üzerinde çalışmanın zor olduğuna dair eleştiriler aldı. Huawei bu sorunları kabul etti ve platformu güçlendirmek ve kullanılabilirliğini iyileştirmek için aktif olarak çalışıyor. Şimdilik, Huawei'nin CANN'inin eksiklikleri ve programları CUDA'dan CANN'e taşımak için gereken önemli çaba (birkaç ay ve yüzlerce geliştirici) Huawei donanımının başarısını sınırlıyor.
Nvidia'nın Hakimiyeti Sonsuza Kadar Sürmeyebilir
Ancak Nvidia'nın GPU'ları Çinli ve Avrupalı alıcılar için erişilemez hale gelirse, en azından Huawei'yi veya belki de Biren, Innosilicon veya Moore Threads donanımlarını değerlendireceklerdir. Şirket, bunun sadece Nvidia'nın yıllık gelirlerini on milyarlarca dolar azaltıp piyasa değerini yüz milyarlarca dolar düşürmekle kalmayacağına, aynı zamanda Çin'deki rakiplerini yapay zeka segmentinde trend belirleyici haline getirebileceğine inanıyor.
Nvidia'dan yapılan açıklamada, "açık kaynaklı bir yapay zeka modelinin ne kadar iyi olduğuna bakılmaksızın, inovasyonun ABD'nin lider teknolojisiyle veya onsuz dünya genelinde hızla ilerlediğinin açık bir göstergesidir." denildi. "Eğer ABD platformları mevcut olmazsa, şirketler boşluğu doldurmak için Huawei gibi stratejik rakiplere yönelecektir. Bu nedenle yapay zeka liderliği, sadece neyi kısıtladığımızla ilgili değil, neyi mümkün kıldığımızla da ilgilidir. Ekosistemler çok önemlidir. Sadece en büyük veri merkezini kimin kurduğu veya en gelişmiş modeli kimin eğittiğiyle ilgili değildir. [...] Nvidia'nın temel güçlerinden biri, platformlarımız üzerine inşa yapan 6 milyonluk küresel geliştirici ağımızdır. Eğer bu ekosistemi rakiplerimize kaptırırsak, onu geri almak neredeyse imkansız olacaktır."
Yapay Zeka Yayılım Kuralı 15 Mayıs'ta Uygulanacak
Yüksek performanslı yapay zeka GPU'larına yönelik yeni ABD ihracat kuralları - Yapay Zeka Yayılım Kuralı olarak biliniyor - 15 Mayıs'ta yürürlüğe giriyor. Bu çerçeve kapsamında, Nvidia H100 gibi üst düzey yapay zeka çiplerine kısıtlamasız erişim, ABD'deki ve 'Katman 1' olarak sınıflandırılan 18 müttefik ülkedeki şirketler için ayrılmış durumda. 'Katman 2' ülkelerindeki şirketler, doğrulanmış son kullanıcı (VEU) onayı almadıkları sürece, yıllık yaklaşık 50.000 adet H100 sınıfı GPU sınırına tabi. Lisanssız olarak yılda 1.700 adede kadar ithalat yapabilirler ve bu, ulusal kotaya dahil edilmez. Ancak Çin, Rusya ve Makao dahil olmak üzere 'Katman 3' olarak listelenen ülkeler, silah ambargosu kısıtlamaları nedeniyle bu tür donanımı almaktan esasen engellenmiş durumda. Mevcut yönetim, bu katman sistemini daha anlaşılır ve uygulanabilir hale getirmek için gözden geçiriyor ve Katman 2 ülkeleri için kısıtlamaların daha da sıkılaştırılacağına dair söylentiler var.
Nvidia sadece en büyük pazarlarından biri olan Çin'e GPU satışını durdurmakla kalmayacak, aynı zamanda Çinli müşterileri de ya GPU'larını bulut üzerinden kullanmaya zorlanacak ya da Huawei veya yukarıda bahsedilen şirketler gibi Çin'de geliştirilen işlemcilere geçiş yapacaklar. Bu, kısa vadede Çin'in yapay zeka sektörünün gelişimini yavaşlatacak olsa da, orta ve uzun vadede yapay zeka donanım ekosistemine güçlü bir destek sağlayacaktır.
Huawei halihazırda her yıl on milyarlarca dolar Ar-Ge'ye harcıyor. Huawei ve diğer şirketler yapay zeka donanımı satışlarını artırdıkça, yapay zeka ekosistemlerinin gelişimine daha fazla yatırım yapabilecekler ve bu da onları Nvidia ve diğer Amerikan şirketlerinin (AMD ve Intel gibi) geliştirdiği ekosistemlere karşı bugünkünden daha rekabetçi hale getirecektir.
Huawei Küresel Yapay Zeka Lideri Olabilir
Çin'i bir kale olarak gören ve donanımını başka yerlerde satabilen Huawei ve diğer Çinli şirketler, Avrupa ve Orta Doğu yapay zeka donanım pazarları için Nvidia ve diğer Amerikan kuruluşlarıyla rekabet edecekler. Daha da önemlisi, yapay zeka pazarının standartlarını belirleyebilecekler ve bu sadece Nvidia'nın bu standartlar üzerindeki etkisini azaltmakla kalmayacak, aynı zamanda yapay zeka gelişimi üzerindeki Amerikan etkisini de büyük ölçüde azaltacaktır. Yapay zeka liderliği, pazar payından daha fazlası, gelecekteki yönetişim modelleri üzerinde stratejik kontroldür.
Nvidia'nın mektubunda, "Bugün, ABD yarı iletken endüstrisi dünyanın en büyük pazarı olan Çin'den dışarı itiliyor," sonucuna varıldı. "15 Mayıs'ta, Yapay Zeka Yayılım Kuralı önemli değişiklikler yapılmadan yürürlüğe girerse, dünyanın geri kalanından da benzer şekilde geri çekilmek zorunda kalacağız."
ABD, daha ucuz ve daha hızlı kurulabilen altyapılar sunarak Huawei'nin küresel 5G kurulumlarında dominant bir yer edinmesiyle teknolojik liderliği bırakmanın sonuçlarını zaten gördü. Bu, temel standartlar üzerindeki kontrolü kaybetmenin hem pazar gücünü hem de jeopolitik etkiyi nasıl kaydırabileceğinin uyarıcı bir örneği olarak hizmet ediyor. Bununla birlikte, mevcut yönetimin benzer geçmiş hatalardan ders çıkarıp çıkarmadığı henüz görülecek.
