NASA'nın Mars keşif aracı Perseverance, Kızıl Gezegende yeni bir rekora imza attı. Altı tekerlekli kaşif, 19 Haziran'da başka bir gezegende şimdiye kadar herhangi bir robotik aracın tek bir günde kat ettiği en uzun mesafeyi tamamladı.
Perseverance, bu tek sürüşte Mars'ın kayalık yüzeyinde 411 metrenin üzerinde bir mesafe katederek daha önceki rekorları geride bıraktı.
Bu mesafe ilk başta çok gibi görünmeyebilir, ancak 'salyangoz hızında' ilerleyen Curiosity ve Opportunity gibi önceki görev araçlarına kıyasla Perseverance gerçek bir hız canavarı.
Perseverance'ın bu hızının temel nedeni gelişmiş yazılımı. Araç, tekerlekleri dönerken bile görüntüleri işleyip analiz edebilen otonom sürüş yeteneklerine sahip. Buna karşılık, Curiosity ve Opportunity gibi eski nesil araçlar durup, görüntü alıp, bilgiyi işledikten sonra yollarına devam edebiliyordu.
Tek bir günde daha uzun mesafeler kat edebilme yeteneği, Mars'ta bilimsel araştırmalar için yeni olanaklar sunuyor.
Perseverance, 2021'de Kızıl Gezegene iniş yaptığından ve ilk deneme sürüşünü tamamladığından beri önemli bir mesafe katetti. Aracın yolculukları arasında bir kraterin tepesine tırmanış ve insan müdahalesi olmadan kat edilen en uzun mesafe (700 metre) gibi başarılar bulunuyor.
Aracın son rekor kıran uzun sürüşünün ardındaki sebep, toplamakla görevli olduğu kayalarla ilgili. Son bir buçuk aydır rover, Jezero kraterinin dış yamaçlarında bulunan Krokodillen platosunda kil içeren kayalar arıyordu.
Buradan alınacak örneklerde 'fillosilikat' olarak bilinen minerallerin bulunması, uzak geçmişte bu bölgede bol miktarda suyun var olmuş olabileceği anlamına geliyor. Fillosilikatlar ayrıca milyarlarca yıl öncesine ait organik maddelerin kalıntılarını da koruyabilir.
Bilim insanları, Krokodillen kayalarının Jezero Krateri oluşmadan önce, Mars'ın en erken jeolojik dönemi olan Nuh Dönemi'nde oluştuğunu ve Mars'taki en eski kayalardan biri olduğunu belirtiyor. Bu nedenle, eğer burada olası bir biyo-iz bulunursa, bunun Mars'ın evriminin çok daha erken bir dönemine ait olması bekleniyor.
Ancak plato'nun bazı kısımlarında bulunan kil içeren kayalar, elleçlendiğinde kolayca kırılabiliyordu. Sağlam bir örnek seçimi görev için kritik önem taşıyor.
Geçtiğimiz Haziran ayının sonlarında, Perseverance'ı yöneten NASA ekibi, daha önce örnekleme yapılan ve en güçlü kil izine sahip olduğu bilinen bir noktaya geri dönmeye karar verdi. İşte bu geri dönüş kararı, rekor kıran uzun sürüşe yol açtı.
Başka gezegenlerde dolaşan tüm roverlar arasında, 2004'ten beri Mars'ta bulunan Opportunity roverı, 40 km'den fazla mesafe kat ederek toplamda en çok sürüş yapmış araç unvanına sahip.
Ancak Opportunity, Perseverance ile aynı hassasiyetle ve hızla hareket edemiyor. Mevcut ilerleme hızı göz önüne alındığında, Perseverance'ın toplam mesafede de Opportunity'yi geçmesi çok uzun sürmeyecek gibi görünüyor. Perseverance'ın şu anki toplam mesafesi yaklaşık 36 km civarında.
